Πριν χρειαστεί να πάρετε κάποιο φάρμακο για να ρυθμίσετε την υψηλή χοληστερίνη, μπορείτε να δοκιμάσετε αλλαγές στη διατροφή σας.
Οι γιατροί επισημαίνουν ότι αν έχετε αυξημένη χοληστερίνη το πρώτο σύμπτωμα που μπορεί να εμφανιστεί είναι ένα έμφραγμα ή ένα εγκεφαλικό επεισόδιο.
Τι συμβαίνει με την χοληστερίνη όταν παραλείπετε το πρωινό – Από τι κινδυνεύετε
Μια απλή αλλαγή στη διατροφή μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική μείωση του «σιωπηλού εχθρού», που δεν έχει συμπτώματα αλλά μπορεί να οδηγήσει σε εμφράγματα και εγκεφαλικά επεισόδια.
Το British Heart Foundation εκτιμά ότι σχεδόν οι μισοί ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν επίπεδα αυξημένα χοληστερόλης πάνω από τις εθνικές κατευθυντήριες γραμμές (ολική χοληστερόλη μεγαλύτερη από 5mmol/L).
Ωστόσο, έρευνα της Novartis Pharmaceuticals δείχνει ότι περισσότερο από το 77% των ανθρώπων δεν γνωρίζουν ποιο είναι ένα καλό επίπεδο χοληστερόλης για έναν υγιή ενήλικα.
«Δύο στους πέντε ανθρώπους έχουν αυξημένη χοληστερόλη», αναφέρει η Δρ Sarah Jarvis.
«Πολλοί ζουν με μια ωρολογιακή βόμβα χωρίς να το γνωρίζουν και δεν συνειδητοποιούν πόσο σημαντική είναι η χοληστερόλη για την υγεία της καρδιάς. Η υπερβολική χοληστερόλη στο αίμα μπορεί να φράξει τις αρτηρίες και να οδηγήσει σε έμφραγμα και εγκεφαλικό επεισόδιο. Ωστόσο, αν οι άνθρωποι δεν έχουν πόνο στο στήθος ή αίσθημα παλμών και νιώθουν καλά, συχνά υποθέτουν ότι δεν έχουν πρόβλημα», εξηγεί.
Η διατροφή είναι απολύτως σημαντική για να αλλάξει αυτή η κατάσταση και μερικές απλές αλλαγές μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά.
Χοληστερίνη: Πώς θα μειώσετε φυσικά τη χοληστερόλη έως και 25% – Τι να τρώτε και τι να κόψετε
Η σημασία της διατροφής στη μείωση της χοληστερόλης
Το Heart UK συνιστά να μειώσετε τα κορεσμένα λιπαρά και να τα αντικαταστήσετε με ακόρεστα λιπαρά όπως φυτικά έλαια που έχει το ελαιόλαδο. Να προτιμάτε ξηρούς καρπούς, σπόρους και αβοκάντο. Επιλέξτε τρόφιμα ολικής άλεσης, όπως ψωμί και ζυμαρικά ολικής άλεσης αντί για λευκά προϊόντα και καταναλώστε τουλάχιστον πέντε μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα.
Επιλέξτε υγιεινές πηγές πρωτεΐνης, όπως γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλών λιπαρών αντί για πλήρη γαλακτοκομικά και κοτόπουλο, φασόλια, ψάρια, ξηρούς καρπούς και σπόρους αντί για κόκκινο κρέας. Εάν καταναλώνετε κόκκινο κρέας, προτιμήστε άπαχο.
Προσπαθήστε να καταναλώνετε δύο μερίδες ψαριού την εβδομάδα, με τουλάχιστον μία να είναι λιπαρή, όπως ο σολομός, οι σαρδέλες και το σκουμπρί.
Καταναλώστε λιγότερα επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως μπισκότα, κέικ και αρτοσκευάσματα, καθώς μπορεί να είναι πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά. Επιλέξτε τρόφιμα εμπλουτισμένα με στερόλες και στανόλες, όπως επαλείμματα και γαλακτοκομικά προϊόντα, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα.
Η Jules Payne, διευθύνουσα σύμβουλος του Heart UK, ανέφερε:
«Η υγιεινή διατροφή μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά, είτε η χοληστερόλη σας έχει αυξηθεί με τα χρόνια είτε έχετε μια γενετική πάθηση χοληστερόλης.»
Κατηγορίες χοληστερίνης και ο ρόλος τους στην υγεία
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι χοληστερόλης:
- Η υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη (HDL), γνωστή ως «καλή» χοληστερόλη, απομακρύνει τη «κακή» χοληστερόλη, τις μη υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνες (non-HDL), από το αίμα σας, μεταφέροντάς την στο ήπαρ, όπου διασπάται.
- Η χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη (LDL), γνωστή ως «κακή» χοληστερόλη, μπορεί να συσσωρευτεί στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, προκαλώντας στένωση των αρτηριών και αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Το British Heart Foundation αναφέρει ότι ηLDL χοληστερόλη σχετίζεται με έναν στους τέσσερις θανάτους από καρδιοκυκλοφορικά νοσήματα.
Η χοληστερόλη παράγεται φυσικά από το ήπαρ, αλλά μέρος της προέρχεται από τη διατροφή μας. Ο οργανισμός Heart UK αναφέρει ότι η υψηλή χοληστερόλη μπορεί να προκληθεί από πολλούς παράγοντες, όπως ο τρόπος ζωής και προβλήματα υγείας, καθώς και από παράγοντες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε, όπως:
- Ηλικία – η υψηλή χοληστερόλη είναι πιο πιθανή καθώς μεγαλώνουμε.
- Φύλο – οι άντρες είναι πιο πιθανό να έχουν υψηλή χοληστερόλη.
- Οικογενειακό ιστορικό – περίπου ένας στους 250 ανθρώπους έχει οικογενή υπερχοληστερολαιμία (FH), μια κληρονομική κατάσταση όπου τα επίπεδα χοληστερόλης είναι αυξημένα από τη γέννηση.
Μειώστε την υψηλή χοληστερίνη μέσω τρόπου ζωής
Υπάρχουν και άλλοι τρόποι πέρα από τη διατροφή που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της χοληστερίνης. Ας τους δούμε αναλυτικά.
Άσκηση
Εκτός από τη διατροφή, η φυσική δραστηριότητα παίζει σημαντικό ρόλο.
Το Heart UK αναφέρει ότι η άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της «καλής» HDL χοληστερόλης και στη μείωση της «κακής» non-HDL χοληστερόλης, ενώ παράλληλα βοηθά στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους. Το NHS συνιστά στους ενήλικες να επιδιώκουν τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης άσκησης ή 75 λεπτά έντονης δραστηριότητας κάθε εβδομάδα.
«Απλά μέτρα, όπως η προσθήκη μίας ή δύο επιπλέον ωρών άσκησης την εβδομάδα, μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά στην ποιότητα ζωής ενός ατόμου και να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου περαιτέρω προβλημάτων υγείας».
Κάπνισμα
Το κάπνισμα επηρεάζει επίσης τη χοληστερόλη, καθιστώντας την «κακή» non-HDL χοληστερόλη πιο κολλώδη, ώστε να προσκολλάται στα τοιχώματα των αρτηριών και να τα φράζει. Παράλληλα, μειώνει τα επίπεδα της «καλής» HDL χοληστερόλης. Επιπλέον, το κάπνισμα προκαλεί βλάβες στα τοιχώματα των αρτηριών, επιτρέποντας στη χοληστερόλη να συσσωρεύεται στις κατεστραμμένες περιοχές.
Το κόκκινο «ελιξίριο» που καταπολεμά πίεση, χοληστερίνη και φλεγμονή και προστατεύει την καρδιά
Φάρμακα
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής από μόνες τους μπορεί να μην είναι αρκετές για να μειώσουν τη χοληστερόλη, ειδικά αν τα επίπεδα είναι αυξημένα.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, μπορεί να σας συνταγογραφηθούν φάρμακα, συνήθως στατίνες. Το Heart UK αναφέρει ότι οι στατίνες μπορούν να μειώσουν τη non-HDL χοληστερόλη κατά 30%-50%. Αυτά τα φάρμακα μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση της χοληστερόλης ανεξάρτητα από το αν τα αυξημένα επίπεδα οφείλονται στον τρόπο ζωής ή σε γενετικές συνθήκες, όπως η οικογενής υπερχοληστερολαιμία.