Είναι ένα από τα πιο γνωστά και αγαπητά αρωματικά βότανα. Αυτό το αρχαίο βότανο προέρχεται από τα βάθη της Ανατολής και στη χώρα μας χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα. Στη Γαλλία θεωρείτο το «βότανο των Βασιλέων», ενώ στην Ιταλία είναι το σύμβολο της αγάπης.
Το βότανο αυτό έχει ένα ιδιαίτερα ευχάριστο άρωμα και δεν προσφέρει μόνο χρώμα στα πιάτα σας αλλά έχει πολλά οφέλη για την υγεία σας.
Σύμφωνα με τη γνωστή διαιτολόγο Gillian Culbertson, το βότανο αυτό περιέχει θρεπτικά συστατικά και ενώσεις που μπορούν να βοηθήσουν στην αποτροπή χρόνιων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου, του διαβήτη, των καρδιακών παθήσεων και της αρθρίτιδας, ενώ μπορεί να ενισχύσει και την ψυχική σας υγεία.
Το αρχαίο «βότανο των Βασιλέων»: ο βασιλικός
Ο βασιλικός (Ocimum basilicum) είναι ένα βότανο που χρησιμοποιείται σχεδόν σε όλες τις κουζίνες. Κυκλοφορεί σε πολλές ποικιλίες με διαφορετικά χρώματα και σχήματα φύλλων.
Οι πιο συνηθισμένοι τύποι βασιλικού περιλαμβάνουν:
- Γλυκός βασιλικός (Sweet basil): Είναι η πιο δημοφιλής ποικιλία. Χρησιμοποιείται σε πολλά Ιταλικά πιάτα αλλά και σε ελληνικά και έχει γεύση γλυκόριζα-γαρύφαλλο.
- Βασιλικός της Γένοβας: Ο βασιλικός Genovese είναι ο ιταλικός ξάδελφος του γλυκού βασιλικού. Είναι επίσης εξαιρετικός για πέστο και άλλα ιταλικά πιάτα, έχει μεγαλύτερα, πιο σκουροπράσινα φύλλα και πιο έντονη γεύση.
- Γλυκός βασιλικός της Ταϊλάνδης: Τα φύλλα του γλυκού βασιλικού της Ταϊλάνδης είναι πιο επίπεδα και μυτερά από τα φύλλα του γλυκού βασιλικού. Αλλά οι διαφορές δεν σταματούν εδώ. Τα φύλλα του έχουν μια ξεχωριστή γεύση μαύρης γλυκόριζας που αντέχει καλά σε υψηλές θερμοκρασίες μαγειρέματος, σε αντίθεση με τον γλυκό βασιλικό.
- Μωβ βασιλικός: Αυτή η ποικιλία βασιλικού έχει εντυπωσιακά κοκκινωπά-μωβ φύλλα. Και η γεύση του είναι εξίσου τολμηρή – έχει γεύση αρωματικού γαρύφαλλου.
- Ιερός βασιλικός (tulsi): Όπως υποδηλώνει και το όνομά του, οι άνθρωποι τον χρησιμοποιούν για λατρεία στον Ινδουισμό. Στην Αγιουρβεδική ιατρική, οι επαγγελματίες τον θεωρούν ως ένα από τα πιο σημαντικά φαρμακευτικά βότανα. Είναι πιο πικρό από άλλες ποικιλίες βασιλικού όταν τρώγεται ωμός.
Μπορείτε να αγοράσετε φύλλα βασιλικού που είναι φρέσκα, κατεψυγμένα ή αποξηραμένα. Βασιλικό μπορείτε να έχετε ακόμη και στη βεράντα σας. Το μόνο που χρειάζεστε είναι μια γλάστρα, χώμα και πολύ ηλιακό φως. Και να θυμάστε να τον ποτίζετε.
Ο βασιλικός χρησιμοποιείται και φαρμακευτικά και έχει τη μορφή σκόνης, εκχυλίσματος ή αιθέριου ελαίου.
Σας κάνει καλό ο βασιλικός;
Η απάντηση είναι ένα ηχηρό ναι, λέει στο health.clevelandclinic η Gillian Culbertson, συμπληρώνοντας «με περισσότερους από έναν τρόπους». Και πρόσθεσε πως «Ο βασιλικός είναι πλούσια πηγή βιταμίνης Κ, ειδικά τα αποξηραμένα φύλλα βασιλικού. Η βιταμίνη Κ συμβάλλει στην ενίσχυση των οστών σας. Παίζει επίσης μεγάλο ρόλο στην ικανότητα του αίματός σας να πήζει και προσφέρει πολλά στον οργανισμό σας».
Τα οφέλη του βασιλικού για την υγεία:
- Προστατεύει από την κυτταρική βλάβη
- Προλαμβάνει τον καρκίνο
- Ρίχνει την πίεση και τη χοληστερόλη
- Βελτιώνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα
- Ενισχύει την ψυχική υγεία
1. Προστατεύει από την κυτταρική βλάβη
Τα φύλλα του βασιλικού είναι γεμάτα αντιοξειδωτικά, φυσικές ενώσεις που προστατεύουν τα κύτταρα του σώματός σας. Τα κύτταρά σας καταστρέφονται από το οξειδωτικό στρες όταν έχουν πολλές ελεύθερες ρίζες.
«Το σώμα σας παράγει ελεύθερες ρίζες ως απάντηση στο στρες και τη φλεγμονή. Οι ελεύθερες ρίζες προέρχονται επίσης από περιβαλλοντικές εκθέσεις, όπως ο καπνός του τσιγάρου και η υπεριώδης (UV) ακτινοβολία» εξηγεί η Culbertson. Αλλά τα αντιοξειδωτικά –προσθέτει η ίδια- δρουν ως ασπίδα προστασίας από τις ελεύθερες ρίζες – και τα προβλήματα υγείας που προκαλούν.
Αν αφεθεί ανεξέλεγκτο, το οξειδωτικό στρες μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις υγείας που περιλαμβάνουν καρκίνο, καρδιαγγειακές παθήσεις, καταρράκτη και φλεγμονώδεις ασθένειες, όπως η αρθρίτιδα.
2. Προλαμβάνει τον καρκίνο
Αρκετές μελέτες έχουν καταδείξει τη δυνατότητα του αιθέριου ελαίου του γλυκού βασιλικού να καταπολεμά ορισμένους καρκίνους. Σε μια μελέτη, ο γλυκός βασιλικός εμπόδισε την ανάπτυξη ανθρώπινων καρκινικών κυττάρων του παχέος εντέρου. Σε μια άλλη μελέτη, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα εκχυλίσματα φύλλων από έξι διαφορετικά είδη βασιλικού είχαν όλα αντικαρκινικές ιδιότητες. Ο βασιλικός εμπόδισε την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων.
«Υπάρχουν όλο και περισσότερα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο βασιλικός θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο πρόληψης του καρκίνου» λέει η Culbertson.
3. Ρίχνει την πίεση και τη χοληστερόλη
Οι θεραπευτές της παραδοσιακής κινεζικής ιατρικής αντιμετωπίζουν τις καρδιαγγειακές παθήσεις με βασιλικό εδώ και αιώνες. Μελέτες έχουν δείξει ότι ο βασιλικός μπορεί να μειώσει την υψηλή αρτηριακή πίεση και να βελτιώσει τα επίπεδα χοληστερόλης.
«Επιπλέον, ο ιερός βασιλικός περιέχει ευγενόλη, ένα έλαιο που μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης χαλαρώνοντας τα αιμοφόρα αγγεία σας», σημειώνει η Culbertson. Οι μελέτες έχουν δοκιμάσει διάφορες μορφές βασιλικού, συμπεριλαμβανομένων εκχυλισμάτων, φύλλων και σκόνης.
4. Βελτιώνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα
Μελέτες έχουν δείξει την ιδιαίτερη ικανότητα του βασιλικού να διαχειρίζεται το σάκχαρο στο αίμα. Για παράδειγμα, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι το εκχύλισμα βασιλικού συνέβαλε σε σημαντική μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
«Οι μελέτες σε ανθρώπους βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο, αλλά έχουν δείξει κάποια συναρπαστικά πιθανά οφέλη για τη διαχείριση του σακχάρου στο αίμα και τον διαβήτη τύπου 2» αναφέρει η Culbertson και προσθέτει ότι «χρειαζόμαστε περισσότερη έρευνα για να κατανοήσουμε πλήρως τις επιπτώσεις των διαφόρων τύπων βασιλικού στην υγεία του σακχάρου στο αίμα».
5. Ενισχύει την ψυχική υγεία
Η έρευνα δείχνει ότι η καθημερινή κατανάλωση βασιλικού μπορεί να επηρεάσει πολλές πτυχές της ψυχικής σας υγείας. Μελέτες έχουν δείξει ότι ο βασιλικός βελτιώνει τη γνωστική λειτουργία, συμπεριλαμβανομένης της βραχυπρόθεσμης μνήμης και της προσοχής, βελτιώνει τη διάθεση και μειώνει το στρες και το άγχος.
Μια άλλη μελέτη έδειξε ότι τα αιθέρια έλαια βασιλικού έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν την κατάθλιψη και την απώλεια μνήμης που σχετίζεται με το στρες και την ηλικία. «Τα αποτελέσματα ήταν τόσο θετικά που οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ήταν καιρός να δουν αν ο βασιλικός θα μπορούσε να βελτιώσει τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ» αναφέρει η Culbertson και τονίζει ότι «Θα είναι ενδιαφέρον να κατανοήσουμε καλύτερα τις δυνατότητες του βασιλικού αφού διεξαχθούν περισσότερες έρευνες».
Πώς να συμπεριλάβετε τον βασιλικό σε μια υγιεινή διατροφή
Η Culbertson σας συμβουλεύει να προσθέσετε βασιλικό στη διατροφή σας μέσω των τροφίμων και πριν αγοράσετε κάποιο συμπλήρωμα να μιλήσετε με τον ιατρό σας. «Ο ιατρός σας θα σας ενημερώσει αν η κατανάλωση βασιλικού έχει κάποια αλληλεπίδραση με τα φάρμακά σας» υπογραμμίζει η Culbertson.