Το γλυκό και ζουμερό φρούτο που αποτελεί σύμβολο του καλοκαιριού. Με μια ματιά, μπορεί να υποθέσετε ότι αποτελείται κυρίως από ζάχαρη και νερό. Αλλά μόλις το ψάξετε και ανακαλύψετε την τεράστια ποικιλία θρεπτικών συστατικών του, θα εκπλαγείτε από το πόσα πιθανά οφέλη για την υγεία έχει.
Είναι χαμηλό σε θερμίδες, σας κρατάει ενυδατωμένους και περιέχει πολλά άλλα θρεπτικά συστατικά που μπορούν να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε καλή υγεία.
Αν και στερείται πρωτεΐνης και σιδήρου, η διατροφική αξία του δεν πρέπει να υποτιμάται. Δεν έχει λίπος, νάτριο και χοληστερόλη, ενώ ακόμη και οι σπόροι του έχουν οφέλη, με μαγνήσιο, σίδηρο και ψευδάργυρο.
Το σούπερ φρούτο: το καρπούζι
Το καρπούζι είναι πλούσιο σε βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά. Είναι πεντανόστιμο και το απολαμβάνουμε τους καλοκαιρινούς μήνες όλες τις ώρες της μέρας.
Ένα φλιτζάνι καρπούζι σε κύβους έχει μόνο 46 θερμίδες και 0 g λίπους, 1 mg νατρίου, 9 g ζάχαρης, 10 mg ασβεστίου, 12 mg βιταμίνης C, 15 mg μαγνησίου και 139 g νερού.
Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι έχει 170 χιλιοστόγραμμα καλίου, ένα βασικό μέταλλο που υποστηρίζει τη λειτουργία των νεύρων και των μυών και την ισορροπία των υγρών στο σώμα σας. Και εκτός από τη βιταμίνη C, περιέχει καλές ποσότητες βιταμίνης Α.
Τα αντιοξειδωτικά του καρπουζιού που καταπολεμούν τις ασθένειες, όπως το λυκοπένιο και η κουκουρμπιτακίνη Ε, μπορεί να σας βοηθήσουν να προστατευτείτε από ασθένειες όπως ο καρκίνος ή ο διαβήτης. Το λυκοπένιο δίνει επίσης στο καρπούζι το κόκκινο χρώμα του.
Σας κάνουν καλό οι σπόροι και η φλούδα του καρπουζιού;
Πριν πετάξετε τις φλούδες στα σκουπίδια, την επόμενη φορά, αφιερώστε ένα δευτερόλεπτο για να σκεφτείτε τα οφέλη των φλούδων και των σπόρων του καρπουζιού για την υγεία.
Οι φλούδες καρπουζιού έχουν λιγότερη ζάχαρη και περισσότερες φυτικές ίνες από τη σάρκα τους και περιέχουν επίσης κιτρουλίνη. Οι σπόροι καρπουζιού – αποξηραμένοι ή ωμοί – είναι πλούσιοι σε μαγνήσιο και φυλλικό οξύ, τα οποία βοηθούν το σώμα σας να λειτουργεί καλά και να αποφεύγει τις ασθένειες.
Οι σπόροι έχουν επίσης τους τύπους των λιπαρών οξέων που μειώνουν την κακή χοληστερόλη στο αίμα σας και σας βοηθούν να αποφύγετε την καρδιακή προσβολή και το εγκεφαλικό επεισόδιο.
«Μπορείτε να τηγανίσετε τις φλούδες με άλλα λαχανικά και να προσθέσετε μπαχαρικά στους σπόρους, όπως θα κάνατε με τους κολοκυθόσπορους, για ένα εύκολο και υγιεινό σνακ» προτείνει η γνωστή διαιτολόγος Lara Whitson από την Κλινική του Κλίβελαντ, λέγοντας πως το καρπούζι έχει πολλά οφέλη για την υγεία.
Τα οφέλη του καρπουζιού για την υγεία:
- Σας ενυδατώνει
- Βοηθά στη διατήρηση υγιούς βάρους
- Προστατεύει από ασθένειες
- Κάνει καλό στα μάτια
- Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα
- Ανακουφίζει από τον μυϊκό πόνο
- Βοηθά στην υγεία του δέρματος
- Βελτιώνει την πέψη
- Διαχειρίζεται το σάκχαρο στο αίμα
1. Σας ενυδατώνει
Ακόμα και μια μικρή αφυδάτωση μπορεί να έχει αντίκτυπο, προκαλώντας κόπωση, μυϊκές κράμπες και πονοκεφάλους. Το καρπούζι αποτελείται κατά 92% από νερό, οπότε είναι ένας εύκολος τρόπος για να ενυδατώσετε και να υποστηρίξετε τον οργανισμό σας.
Δοκιμάστε να φάτε λίγο καρπούζι πασπαλισμένο με αλάτι μετά από σωματική δραστηριότητα ή μια έντονη προπόνηση για να αναπληρώσετε τους ηλεκτρολύτες και τους υδατάνθρακες του οργανισμού σας. «Είναι εκπληκτικό το τι μπορεί να κάνει για να αποκαταστήσει την ενέργειά σας και να σβήσει τη δίψα σας» λέει η Whitson.
2. Βοηθά στη διατήρηση υγιούς βάρους
Το καρπούζι μπορεί να είναι μια εξαιρετική επιλογή αν προσπαθείτε να διατηρήσετε ή να επιτύχετε ένα υγιές βάρος και να αντισταθείτε στον πειρασμό των γλυκών σνακ με περισσότερες θερμίδες. Επειδή περιέχει τόσο πολύ νερό, το καρπούζι έχει λίγες θερμίδες και μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε χορτάτοι για περισσότερη ώρα.
Μια μελέτη σε άτομα που θεωρούνταν υπέρβαρα ή είχαν παχυσαρκία έδειξε ότι όσοι έτρωγαν καρπούζι αντί για μπισκότα χαμηλών λιπαρών καθημερινά για τέσσερις εβδομάδες ανέφεραν μικρότερη πείνα και λιγότερη επιθυμία για φαγητό. Η κατανάλωση καρπουζιού συσχετίστηκε με χαμηλότερο σωματικό βάρος, δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) και αναλογία μέσης-ισχίων και μειωμένη αρτηριακή πίεση.
3. Προστατεύει από ασθένειες
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η τακτική κατανάλωση καρπουζιού προάγει την καλή υγεία και μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών, όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και ο καρκίνος. Αυτό είναι πιθανό να οφείλεται, εν μέρει, στα αντιοξειδωτικά του, τα οποία βοηθούν στην προστασία του σώματός σας από το στρες και στην πρόληψη ή την επιβράδυνση της κυτταρικής βλάβης.
Στην πραγματικότητα, το καρπούζι έχει περισσότερο λυκοπένιο από οποιοδήποτε άλλο φρούτο ή λαχανικό – συμπεριλαμβανομένων των ντοματών. Είναι επίσης η υψηλότερη πηγή του αμινοξέος κιτρουλίνη, το οποίο παράγει ένα μόριο που ονομάζεται μονοξείδιο του αζώτου που βοηθά στη χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων.
Τα διατροφικά οφέλη του καρπουζιού μπορεί να σας βοηθήσουν να καταπολεμήσετε την αρτηριακή πίεση, τη χοληστερόλη και τη φλεγμονή που μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες.
«Γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι που τρώνε μια ισορροπημένη, θρεπτική διατροφή μπορούν να έχουν καλύτερα αποτελέσματα στην υγεία τους, σε συνδυασμό με τις επιλογές του τρόπου ζωής και άλλους παράγοντες», σημειώνει η Whitson. Και προσθέτει ότι «Το καρπούζι θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος αυτής της εξίσωσης, διατηρώντας σας πιο υγιείς για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα».
4. Κάνει καλό στα μάτια
Τα θρεπτικά συστατικά του καρπουζιού εξυπηρετούν έναν ιδιαίτερα χρήσιμο σκοπό όταν πρόκειται για τα μάτια σας. Τα αντιοξειδωτικά μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη ή την καθυστέρηση του σχηματισμού καταρράκτη. Μπορεί ακόμη και να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας που σχετίζεται με την ηλικία, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει τύφλωση.
Η βιταμίνη Α στο καρπούζι υποστηρίζει επίσης την υγεία των κερατοειδών σας. Και δεν χρειάζεται πολύ: Μόλις μία μεσαία φέτα καρπούζι περιέχει έως και 11% της βιταμίνης Α που χρειάζεστε κάθε μέρα.
5. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα
Η γενναιόδωρη δόση βιταμίνης C (ασκορβικό οξύ) του καρπουζιού υποστηρίζει το ανοσοποιητικό σας σύστημα, το οποίο καταπολεμά τα μικρόβια και τις λοιμώξεις. Μπορεί επίσης να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου.
6. Ανακουφίζει από τον μυϊκό πόνο
Ένα πλεονέκτημα του καρπουζιού και του χυμού καρπουζιού μπορεί να είναι ότι βοηθά το σώμα σας να ανακάμψει και να νιώσει καλύτερα μετά την άσκηση. Αυτό μπορεί να οφείλεται στην κιτρουλίνη, η οποία βοηθά στην παραγωγή μονοξειδίου του αζώτου για τη βελτίωση της ροής του αίματος και της λειτουργίας των μυών.
Η κιτρουλίνη απομακρύνει επίσης την αμμωνία από το σώμα σας. Αυτό μειώνει την ποσότητα μιας ουσίας που ονομάζεται γαλακτικό, η οποία συσσωρεύεται στο σώμα σας κατά τη διάρκεια της άσκησης και μπορεί να οδηγήσει σε μυϊκό πόνο.
7. Βοηθά στην υγεία του δέρματος
Η βιταμίνη C στο καρπούζι βοηθά το σώμα σας να παράγει κολλαγόνο, το οποίο υποστηρίζει το ανοσοποιητικό σας σύστημα, την υγεία των κυττάρων σας και την ικανότητά σας να επουλώνετε τραυματισμούς. Το κολλαγόνο δίνει δύναμη και ελαστικότητα στο δέρμα σας και βοηθά στην αντικατάσταση των νεκρών κυττάρων του δέρματος. Αυτό σημαίνει ότι η κατανάλωση καρπουζιού θα μπορούσε να βελτιώσει το δέρμα σας και να επιβραδύνει τις επιπτώσεις που σχετίζονται με την ηλικία.
Η βιταμίνη Α που παράγεται από το β-καροτένιο στο καρπούζι βοηθά στην επιδιόρθωση των κυττάρων του δέρματος, αποτρέποντας την ξηροδερμία και το ξεφλούδισμα. Η βιταμίνη Β6 που περιέχει μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της ακμής. Δεν πέφτεις έξω αν σκέφτεσαι ότι το καρπούζι θα μπορούσε να είναι ακόμη και ένα καλό συστατικό για μια μάσκα προσώπου.
8. Βελτιώνει την πέψη
Οι φυτικές ενώσεις (πολυφαινόλες) στο καρπούζι τροφοδοτούν τα καλά βακτήρια στο έντερό σας. Αυτό όχι μόνο διευκολύνει την πέψη, αλλά μπορεί επίσης να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σας σύστημα και την παραγωγή βασικών θρεπτικών συστατικών από το έντερό σας.
9. Διαχειρίζεται το σάκχαρο στο αίμα
Το καρπούζι παρέχει μια εξαιρετική εναλλακτική λύση αν προσπαθείτε να διατηρήσετε σταθερά τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σας ή να μειώσετε τον κίνδυνο διαβήτη. Έχει λίγους υδατάνθρακες και χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο. Αυτό σημαίνει ότι το καρπούζι εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματός σας και παράγει λιγότερη γλυκόζη από άλλες τροφές, οπότε μπορείτε να φάτε μια φέτα χωρίς μεγάλη αύξηση του σακχάρου στο αίμα.
Ποιες είναι οι παρενέργειες της κατανάλωσης καρπουζιού;
Τις περισσότερες φορές, μπορείτε να φάτε καρπούζι χωρίς να αντιμετωπίσετε παρενέργειες. Ίσως όμως να θέλετε να αποφύγετε το καρπούζι εάν:
- Είστε επιρρεπείς σε πονοκεφάλους ημικρανίας
Το καρπούζι περιέχει υψηλά επίπεδα τυραμίνης, ενός αμινοξέος που θα μπορούσε να προκαλέσει ημικρανίες. - Έχετε αλλεργία σε ορισμένες γύρεις, όπως το γρασίδι
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν δυσκολία στην αναπνοή, κνίδωση ή πρήξιμο. - Έχετε διαβήτη
Τα άτομα με διαβήτη μπορεί να θέλουν να μετριάσουν την ποσότητα καρπουζιού που τρώνε λόγω των φυσικών σακχάρων του. - Έχετε πεπτικά προβλήματα
Αυτό σημαίνει ότι περιέχει σάκχαρα που μπορεί να είναι δύσκολο να χωνευτούν από ορισμένα άτομα με παθήσεις όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν φούσκωμα, δυσκοιλιότητα ή διάρροια.
Είναι ασφαλές να ακολουθήσετε μια «δίαιτα καρπουζιού»;
«Μπορείτε να τρώτε με ασφάλεια δύο μερίδες καρπούζι κάθε μέρα, αλλά δεν είναι ποτέ καλή ιδέα να ακολουθήσετε μια δίαιτα που περιλαμβάνει μόνο ένα είδος τροφής» προειδοποιεί η Whitson. «Μια δίαιτα καθαρισμού με καρπούζι είναι μια μόδα, όπως κάθε άλλη, και θα στερήσει από το σώμα σας άλλα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για να λειτουργήσει σωστά» αναφέρει η ίδια.
Ούτε χρειάζεστε μια δίαιτα με καρπούζι για να απαλλαγείτε από τις τοξίνες. Το σώμα σας μπορεί να το κάνει αυτό από μόνο του, με τη βοήθεια του συκωτιού και των νεφρών σας.
Απολαύστε τα υγιεινά οφέλη του καρπουζιού
Το καρπούζι είναι προσιτό και εύκολο στην προετοιμασία. Χρησιμοποιήστε το σε smoothies, σε μια σαλάτα ή ακόμα και στη σχάρα. Μπορείτε επίσης να το καταψύξετε σε γρανίτες ή να το προσθέσετε σε μη αλκοολούχα ποτά και πολύχρωμα κοκτέιλ. Με τη δροσιστική του γεύση και την υγιεινή σειρά θρεπτικών συστατικών, το καρπούζι δεν είναι ποτέ εκτός εποχής.