Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν γιατί κάποιοι άνθρωποι απολαμβάνουν τα πικάντικα φαγητά ενώ άλλοι όχι. Ο καθένας έχει διαφορετική ανοχή, αλλά η επιστημονική συναίνεση σχετικά με το εάν τα πικάντικα φαγητά μπορούν να έχουν επίδραση -θετική ή αρνητική- στην υγεία είναι αρκετά ανάμεικτη.
Οι επιδημιολόγοι ενδιαφέρονται για το πώς τα πικάντικα τρόφιμα μπορούν να επηρεάσουν την υγεία των ανθρώπων και ενδεχομένως να επιδεινώσουν τα συμπτώματα που σχετίζονται με χρόνιες ασθένειες όπως η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου.
Σύμφωνα με το άρθρο του καθηγητή Επιδημιολογίας στο University of Tennessee που δημοσιεύθηκε στο The Conversation επίσης, ενδιαφέρονται για το πώς η διατροφή, συμπεριλαμβανομένων των πικάντικων τροφών, μπορεί να αυξήσει ή να μειώσει τη διάρκεια ζωής ενός ατόμου.
Η γοητεία των πικάντικων φαγητών
Το πικάντικο φαγητό περιλαμβάνει τρόφιμα με πολλές γεύσεις, από μπαχαρικά, όπως ασιατικά κάρυ, πιάτα Tex-Mex ή ουγγρική πάπρικα. Μπορεί επίσης να αναφέρεται σε τρόφιμα με αξιοσημείωτη θερμότητα από την καψαϊκίνη, μια χημική ένωση που βρίσκεται σε διάφορους βαθμούς στις καυτερές πιπεριές.
Καθώς αυξάνεται η περιεκτικότητα μιας πιπεριάς σε καψαϊκίνη, αυξάνεται και η κατάταξή της στην κλίμακα Scoville, η οποία ποσοτικοποιεί την αίσθηση του καψίματος.
Η καψαϊκίνη έχει καυτερή γεύση επειδή ενεργοποιεί ορισμένες βιολογικές οδούς στα θηλαστικά -τις ίδιες οδούς που ενεργοποιούνται από τις υψηλές θερμοκρασίες.
Ο πόνος που προκαλείται από τα πικάντικα τρόφιμα μπορεί να προκαλέσει την απελευθέρωση ενδορφινών και ντοπαμίνης στο σώμα. Αυτή η απελευθέρωση μπορεί να προκαλέσει μια αίσθηση ανακούφισης ή ακόμη και έναν βαθμό ευφορίας.
Στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και αλλού, περισσότεροι άνθρωποι από ποτέ καταναλώνουν σήμερα πικάντικα φαγητά, συμπεριλαμβανομένων των ακραίων ποικιλιών πιπεριάς.
Βραχυπρόθεσμες επιδράσεις στην υγεία
Τα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα της κατανάλωσης εξαιρετικά πικάντικων τροφών κυμαίνονται από μια ευχάριστη αίσθηση θερμότητας έως μια δυσάρεστη αίσθηση καψίματος στα χείλη, τη γλώσσα και το στόμα. Αυτά τα τρόφιμα μπορούν επίσης να προκαλέσουν διάφορες μορφές δυσφορίας του πεπτικού συστήματος, πονοκεφάλους και εμετούς.
Εάν τα πικάντικα φαγητά είναι άβολα για κατανάλωση ή προκαλούν δυσάρεστα συμπτώματα όπως ημικρανίες, κοιλιακό άλγος και διάρροια, τότε είναι μάλλον καλύτερο να αποφύγετε αυτά τα τρόφιμα. Το πικάντικο φαγητό μπορεί να προκαλέσει αυτά τα συμπτώματα σε άτομα με φλεγμονώδεις ασθένειες του εντέρου.
Για πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, η κατανάλωση πικάντικων φαγητών αποτελεί μέρος ενός μακροπρόθεσμου τρόπου ζωής που επηρεάζεται από τη γεωγραφία και τον πολιτισμό.
Για παράδειγμα, οι καυτερές πιπεριές αναπτύσσονται σε ζεστά κλίματα, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει γιατί πολλοί πολιτισμοί σε αυτά τα κλίματα χρησιμοποιούν πικάντικα φαγητά στη μαγειρική. Ορισμένες έρευνες υποδεικνύουν ότι τα πικάντικα φαγητά βοηθούν στον έλεγχο των τροφιμογενών ασθενειών, γεγονός που μπορεί επίσης να εξηγήσει τις πολιτισμικές προτιμήσεις στα πικάντικα φαγητά.
Έλλειψη συμφωνίας
Οι διατροφικοί επιδημιολόγοι μελετούν τους πιθανούς κινδύνους και τα οφέλη της μακροχρόνιας κατανάλωσης πικάντικων τροφίμων εδώ και πολλά χρόνια.
Μερικά από τα αποτελέσματα που εξετάστηκαν σε σχέση με την κατανάλωση πικάντικων τροφίμων περιλαμβάνουν παχυσαρκία, καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκίνο, νόσο Αλτσχάιμερ, καούρα και έλκη, ψυχολογική υγεία, ευαισθησία στον πόνο και θάνατο από οποιαδήποτε αιτία.
Αυτές οι μελέτες αναφέρουν ανάμεικτα ευρήματα, με ορισμένα αποτελέσματα όπως η καούρα να συνδέονται στενότερα με την κατανάλωση πικάντικων τροφίμων. Όπως είναι αναμενόμενο με μια εξελισσόμενη επιστήμη, κάποιοι ειδικοί είναι πιο σίγουροι για ορισμένες από αυτές τις επιπτώσεις στην υγεία από άλλους.
Για παράδειγμα, ορισμένοι δηλώνουν με σιγουριά ότι τα πικάντικα φαγητά δεν προκαλούν έλκος στομάχου, ενώ η συσχέτιση με τον καρκίνο του στομάχου δεν είναι τόσο ξεκάθαρη.
Μειωμένος κίνδυνος πρόωρου θανάτου
«Λαμβάνοντας υπόψη τις καρδιακές παθήσεις, τον καρκίνο και όλες τις άλλες αιτίες θανάτου σε έναν πληθυσμό της μελέτης, η κατανάλωση πικάντικων τροφίμων αυξάνει ή μειώνει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου;», διερωτάται ο καθηγητής Terry.
Όπως εξηγεί, αυτήν τη στιγμή, τα στοιχεία από μεγάλες πληθυσμιακές μελέτες υποδεικνύουν ότι τα πικάντικα φαγητά δεν αυξάνουν τον κίνδυνο θνησιμότητας από όλες τις αιτίες σε έναν πληθυσμό, αλλά μπορεί στην πραγματικότητα να μειώνουν τον κίνδυνο.
Ωστόσο, όταν εξετάζουν τα αποτελέσματα αυτών των μελετών, οι επιστήμονες πρέπει να έχουν κατά νου ότι αυτό που τρώνε οι άνθρωποι είναι ένα μέρος ενός ευρύτερου συνόλου παραγόντων τρόπου ζωής -όπως η σωματική δραστηριότητα, το σχετικό σωματικό βάρος, το κάπνισμα και η αλκοόλ – που έχουν επίσης συνέπειες για την υγεία.
Δεν είναι εύκολο για τους ερευνητές να μετρήσουν με ακρίβεια τους παράγοντες διατροφής και τρόπου ζωής σε μια πληθυσμιακή μελέτη, τουλάχιστον εν μέρει επειδή οι άνθρωποι δεν θυμούνται πάντα ή δεν απαντούν με ακρίβεια.
Συχνά χρειάζονται πολυάριθμες μελέτες που διεξάγονται για πολλά χρόνια για να καταλήξουν σε ένα σταθερό συμπέρασμα σχετικά με το πώς ένας διατροφικός παράγοντας επηρεάζει μια συγκεκριμένη πτυχή της υγείας.
Με λίγα λόγια, οι επιστήμονες εξακολουθούν να μην γνωρίζουν απόλυτα γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι απολαμβάνουν τα πικάντικα φαγητά ενώ άλλοι όχι, αν και υπάρχουν πολλές εικασίες σχετικά με εξελικτικούς, πολιτιστικούς και γεωγραφικούς παράγοντες, καθώς και ιατρικούς, βιολογικούς και ψυχολογικούς.
Ένα πράγμα που γνωρίζουν οι ειδικοί, ωστόσο, είναι ότι οι άνθρωποι είναι ένα από τα μόνα ζώα που θα φάνε σκόπιμα κάτι αρκετά πικάντικο για να τους προκαλέσει πόνο, και όλα αυτά για χάρη της ευχαρίστησης.