Το σώμα αποθηκεύει λίπος για ενέργεια σε πολλές περιοχές, ακόμα και στο συκώτι. Εάν υπάρχει πολύ λίπος στο συκώτι μιλάμε για λιπώδη διήθηση του ήπατος. Οι αλλαγές στη διατροφή είναι η θεραπεία πρώτης γραμμής για αυτήν την πάθηση.
Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 880 εκατομμύρια άτομα στον Δυτικό κόσμο έχουν λιπώδη διήθηση ήπατος, γνωστή και ως λίπος στο συκώτι, με κανέναν ή σχεδόν κανέναν να μην έχει συμπτώματα. Τα συμπτώματα εμφανίζονται μόνο όταν η πάθηση εξελιχθεί, και τότε τα περιθώρια για αντιμετώπιση είναι λίγα.
Τι είναι η λιπώδης διήθηση του ήπατος
Η λιπώδης διήθηση του ήπατος ή λιπώδες ήπαρ, είναι η πιο κοινή ηπατική νόσος στις Δυτικές χώρες, λόγω της αύξησης του μεταβολικού συνδρόμου και των ασθενειών που συνδέονται με αυτό, όπως ο διαβήτης τύπου 2 και η παχυσαρκία ως απόρροια του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Το λιπώδες ήπαρ παράγεται από υπερβολική συσσώρευση τριγλυκεριδίων μέσα στο ήπαρ και από μειωμένη έκκριση VLDL. Το λιπώδες ήπαρ ορίζεται λειτουργικά ως ορατή στεάτωση σε περισσότερο από 5% των ηπατοκυττάρων στη βιοψία ήπατος. Η μέθοδος που χρησιμοποιείται πιο συχνά για τη διάγνωση του λιπώδους ήπατος είναι το υπερηχογράφημα, το οποίο είναι γνωστό ότι υποεκτιμά το βαθμό του λιπώδους ήπατος λιγότερο από 33% σε σύγκριση με τη βιοψία ήπατος
Τα πρώτα στάδια της λιπώδους διήθησης συνήθως δεν προκαλούν κάποια βλάβη, όμως μετέπειτα στάδια μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή ηπατική ζημιά, συμπεριλαμβανομένου μέχρι και της κίρρωσης.
Το λίπος βλάπτει το ήπαρ, εμποδίζοντάς το να απομακρύνει τις τοξίνες από το αίμα και να παράγει χολή για το πεπτικό σύστημα. Όταν το συκώτι δεν μπορεί να εκτελέσει αυτές τις εργασίες αποτελεσματικά, υπάρχει κίνδυνος να αναπτυχθούν άλλα προβλήματα σε όλο το σώμα.
Σύμφωνα με την Ελληνική Γαστρεντερολογική Εταιρεία, οι παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως η διατροφή και η άσκηση, είναι βασικοί για τη διαχείριση της νόσου. Μια ισορροπημένη διατροφή μπορεί επίσης να βοηθήσει στην πρόληψη του υποσιτισμού σε άτομα που έχουν αναπτύξει κίρρωση. Η έρευνα δείχνει ότι έως και το 92% των ατόμων με κίρρωση παρουσιάζουν υποσιτισμό.
Ποιες τροφές βοηθούν εάν έχετε λίπος στο συκώτι
Η κατανάλωση φυσικών, μη επεξεργασμένων τροφίμων που περιέχουν σύνθετους υδατάνθρακες, φυτικές ίνες και πρωτεΐνες είναι μια καλή αρχή. Αυτά μπορούν να παρέχουν σταθερή ενέργεια και να προσφέρουν κορεσμό.
Μερικοί επιλέγουν να ακολουθήσουν συγκεκριμένη διατροφή, όπως η μεσογειακή διατροφή. Αυτή είναι μια ιδιαίτερα καλή επιλογή για άτομα με λίπος στο συκώτι επειδή δεν περιέχει επεξεργασμένα τρόφιμα, πρόσθετη ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά οξέα.
Ανάλογα με τον τύπο της λιπώδους διήθησης του ήπατος που έχει ένα άτομο, ένας διαιτολόγος μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία ενός εξατομικευμένου προγράμματος διατροφής.
Σκόρδο
Το σκόρδο προσφέρει οφέλη στα άτομα που έχουν λίπος στο συκώτι. Μια μελέτη στην Advanced Biomedical Research διαπίστωσε ότι τα συμπληρώματα σκόνης σκόρδου φάνηκε να βοηθούν στη μείωση του σωματικού βάρους και της μάζας σωματικού λίπους σε άτομα με λιπώδη διήθηση.
Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα
Ανασκόπηση του 2016 υποδηλώνει ότι η κατανάλωση ωμέγα-3 λιπαρών οξέων μπορεί να βελτιώσει το ηπατικό λίπος και τα επίπεδα χοληστερόλης λιποπρωτεΐνης υψηλής πυκνότητας. Οι τροφές πλούσιες σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι:
- σολομός
- σαρδέλες
- σκουμπρί
- γάβρος
- καρύδια
- λιναρόσπορος
Καφές
Η κατανάλωση καφέ μπορεί να προσφέρει οφέλη πέρα από ενέργεια στα άτομα που έχουν λίπος στο συκώτι. Μελέτη διαπίστωσε ότι ο καφές χωρίς καφεΐνη μείωσε τη βλάβη του ήπατος και τη φλεγμονή σε ποντίκια που τρέφονταν με τροφές με πολύ λίπος, φρουκτόζη και χοληστερόλη.
Μια άλλη μελέτη που έγινε σε ποντίκια από το ίδιο έτος έδειξε παρόμοια αποτελέσματα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο καφές μείωσε την ποσότητα του λίπους που συσσωρεύτηκε στο συκώτι των ποντικών και βελτίωσε τον τρόπο με τον οποίο το σώμα τους μεταβολίζει την ενέργεια.
Μπρόκολο
Η κατανάλωση λαχανικών είναι χρήσιμη για άτομα με λίπος στο συκώτι και το μπρόκολο είναι ένα λαχανικό που είναι απαραίτητο στη διατροφή σας.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο The Journal of Nutrition διαπίστωσε ότι η μακροχρόνια κατανάλωση μπρόκολου βοήθησε στην πρόληψη της συσσώρευσης λίπους στο συκώτι ποντικών. Η πρώιμη έρευνα για την επίδραση της κατανάλωσης μπρόκολου στην ανάπτυξη λιπώδους νόσου του ήπατος φαίνεται πολλά υποσχόμενη.
Πράσινο τσάι
Η χρήση τσαγιού για ιατρικούς σκοπούς είναι μια πρακτική που χρονολογείται χιλιάδες χρόνια πίσω. Το πράσινο τσάι παρέχει πολλά αντιοξειδωτικά, όπως οι κατεχίνες. Η έρευνα δείχνει ότι αυτά τα αντιοξειδωτικά βελτιώνουν τα συμπτώματα της λιπώδους διήθησης.
Καρύδια
Ενώ όλοι οι ξηροί καρποί είναι μια εξαιρετική προσθήκη σε οποιοδήποτε πρόγραμμα διατροφής, τα καρύδια έχουν ιδιαίτερα υψηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και μπορεί να προσφέρουν οφέλη σε άτομα με λίπος στο συκώτι.
Παρόλο που απαιτείται περαιτέρω έρευνα, δημοσιευμένη μελέτη του 2019 στο περιοδικό Liver International διαπίστωσε ότι η υψηλότερη κατανάλωση ξηρών καρπών συσχετίστηκε σημαντικά με χαμηλότερα ποσοστά λιπώδους διήθησης.
Πρωτεΐνη σόγιας ή ορού γάλακτος
Δημοσιευμένη ανασκόπηση στο περιοδικό Nutrients διαπίστωσε ότι η πρωτεΐνη σόγιας και ορού γάλακτος μείωσαν τη συσσώρευση λίπους στο συκώτι. Εδειξε ότι το λίπος μειώθηκε κατά 20% σε γυναίκες με παχυσαρκία που κατανάλωναν 60 γραμμάρια πρωτεΐνης ορού γάλακτος κάθε μέρα για 4 εβδομάδες.
Η πρωτεΐνη σόγιας περιέχει αντιοξειδωτικά που ονομάζονται ισοφλαβόνες που βελτιώνουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη και μειώνουν το λίπος στο σώμα.