Τρώτε συχνά κόκκινο κρέας; Μια νέα, ανατρεπτική μελέτη υποστηρίζει ότι η κατανάλωσή του μπορεί να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας. Οι ερευνητές εξετάζουν πόση ποσότητα θεωρείται επιβαρυντική για τη γνωστική υγεία και ποιοι παράγοντες μπορεί να επηρεάζουν αυτή τη σχέση.
Πόσο κόκκινο κρέας αυξάνει κατά 13% τον κίνδυνο για άνοια
Σύμφωνα με το έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2025 στο επιστημονικό περιοδικό Neurology, η υψηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος, ιδιαίτερα επεξεργασμένων προϊόντων όπως το μπέικον, τα λουκάνικα και τα αλλαντικά, συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας.
Συγκεκριμένα, άτομα που καταναλώνουν περισσότερες από 0,25 μερίδες (1/4) επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος ημερησίως παρουσιάζουν 13% υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης άνοιας σε σύγκριση με εκείνους που καταναλώνουν λιγότερο από 0,10 μερίδες ημερησίως.
Επιπλέον, η αυξημένη κατανάλωση επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος συνδέεται με επιταχυνόμενη γήρανση του εγκεφάλου και μείωση της λεκτικής μνήμης. Αντίθετα, η αντικατάσταση μιας μερίδας επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος με ψάρι συνδέεται με μείωση του κινδύνου άνοιας κατά 28% και μείωση της υποκειμενικής γνωστικής εξασθένησης κατά 51%.
H παραπάνω έρευνα συμπληρώνει το ερευνητικό έργο που ήδη υπάρχει και υποδεικνύει ότι το επεξεργασμένο κόκκινο κρέας αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας. Αυτό μας δείχνει ότι όσο περισσότερο κρέας καταναλώνουμε, τόσο υψηλότερος είναι ο και κίνδυνος.
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι η σχέση μεταξύ μη επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος και άνοιας είναι λιγότερο σαφής.
Παρόλο που οι επιστήμονες δεν έχουν εντοπίσει με ακρίβεια τι την προκαλεί, η έρευνα σταδιακά αναδεικνύει νέους παράγοντες, όπως η διατροφή, που μπορεί να παίζουν ρόλο στην εμφάνιση αυτής της ασθένειας.
Ας δούμε τι ακριβώς έδειξε η μελέτη και γιατί οι νευρολόγοι θεωρούν ότι η άνοια και αυτά τα τρόφιμα μπορεί να συνδέονται.
Το σύμπτωμα στον ύπνο που προειδοποιεί για άνοια – Πώς να το αντιστρέψετε
Η έρευνα καταγράφει δεδομένα 43 ετών
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από δύο μεγάλες μελέτες που περιλάμβαναν 133.771 άτομα χωρίς διάγνωση άνοιας κατά την έναρξη της έρευνας. Οι συμμετέχοντες απαντούσαν σε ερωτήσεις σχετικά με τις διατροφικές τους συνήθειες κάθε δύο έως τέσσερα χρόνια, σε μια περίοδο 43 ετών.
Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στην ποσότητα επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος που κατανάλωναν οι συμμετέχοντες, κατηγοριοποιώντας τους σε:
- Χαμηλή κατανάλωση (κάτω από 0,1 μερίδες την ημέρα)
- Μεσαία κατανάλωση (0,1 έως 0,24 μερίδες την ημέρα)
- Υψηλή κατανάλωση (0,25 ή περισσότερες μερίδες την ημέρα)
Σύμφωνα με τη μελέτη, μια τυπική μερίδα επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος είναι 85 γραμμάρια.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης, 11.173 άτομα διαγνώστηκαν με άνοια. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι κατανάλωναν τις μεγαλύτερες ποσότητες επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος είχαν 13% υψηλότερη πιθανότητα ανάπτυξης άνοιας σε σύγκριση με την ομάδα χαμηλής κατανάλωσης.
«Η υψηλότερη πρόσληψη κόκκινου κρέατος, ιδιαίτερα επεξεργασμένου, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης άνοιας και επιδείνωση της γνωστικής λειτουργίας», ανέφεραν οι ερευνητές στο συμπέρασμα της μελέτης.
«Η μείωση της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στις διατροφικές συστάσεις για την προαγωγή της εγκεφαλικής υγείας» πρόσθεσαν.
Πώς το επεξεργασμένο κόκκινο κρέας μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο άνοιας;
Οι ερευνητές δεν μελέτησαν την αιτία της συσχέτισης μεταξύ της κατανάλωσης επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος και της αυξημένης πιθανότητας εμφάνισης άνοιας, διαπίστωσαν απλώς τη σύνδεση. Ωστόσο, τα ευρήματα δεν αποτελούν έκπληξη, σύμφωνα με την Dr. Jasmin Dao.
Η σύνδεση μπορεί να είναι είτε άμεση είτε έμμεση. Τα επεξεργασμένα κόκκινα κρέατα συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και διαβήτη, δύο παθήσεις που σχετίζονται με υψηλότερο κίνδυνο άνοιας.
Επιπλέον, τα επεξεργασμένα κρέατα περιέχουν υψηλά επίπεδα λίπους και νατρίου, τα οποία έχουν συνδεθεί με κακή εγκεφαλική και σωματική υγεία. Οι διατροφές που είναι πλούσιες σε κορεσμένα λιπαρά συσχετίζονται με εγκεφαλική φλεγμονή και μειωμένη γνωστική απόδοση.
«Η υγιεινή διατροφή έχει συσχετιστεί με βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας», προσθέτει η Dr. Dao.
Πώς μπορείτε να ενισχύσετε τη μνήμη σας και να προστατευθείτε από την άνοια
Πόσο κόκκινο κρέας είναι ασφαλές για την αποφυγή άνοιας;
Η σχέση μεταξύ μη επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος και άνοιας είναι πιο αδύναμη. Αυτή η μελέτη διαπίστωσε ότι όσοι κατανάλωναν περισσότερες από μία μερίδες μη επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος την ημέρα είχαν 16% υψηλότερο κίνδυνο υποκειμενικής γνωστικής έκπτωσης σε σύγκριση με όσους κατανάλωναν κάτω από 0,5 μερίδες την ημέρα. Ωστόσο, δεν διαπιστώθηκε άμεση σύνδεση με τη διάγνωση άνοιας.
Η μείωση της κατανάλωσης επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος και η εστίαση σε τροφές όπως όσπρια, πουλερικά, ψάρια, φρούτα, λαχανικά και ξηρούς καρπούς φαίνεται να είναι η καλύτερη προσέγγιση για την υγεία του εγκεφάλου.
Η διατροφή που μειώνει τον κίνδυνο άνοιας
Η Dr. Verna Porter προτείνει τη MIND Diet, η οποία έχει συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης και νόσου Αλτσχάιμερ. Αυτή η δίαιτα εστιάζει σε:
- Πράσινα φυλλώδη λαχανικά
- Ξηρούς καρπούς
- Μούρα (ειδικά μύρτιλα και φράουλες)
- Όσπρια
- Δημητριακά ολικής άλεσης
- Ψάρια
- Πουλερικά
- Ελαιόλαδο
- Ρεσβερατρόλη (σύνθετο στοιχείο που βρίσκεται στα σταφύλια)
Άνοια: Το σύμπτωμα στον ύπνο που μπορεί να παρατήσετε το βράδυ
Επιπλέον, προτείνει:
- Άσκηση τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα
- Κοινωνική αλληλεπίδραση
- Νοητική διέγερση μέσω διαβάσματος και μαθημάτων
- 7+ ώρες ύπνου
- Διαχείριση του στρες μέσω διαλογισμού ή γιόγκα
Η Dr. Dao συμβουλεύει να καταναλώνουμε όσο το δυνατόν λιγότερο επεξεργασμένο κόκκινο κρέας, καθώς και μια μικρή μείωση μπορεί να έχει σημαντικά οφέλη για την εγκεφαλική υγεία.