Σας αρέσει το γλυκό τσάι ή ο γλυκός καφές αλλά έχετε κόψει τη ζάχαρη; Έχετε πετάξει τα τεχνητά γλυκαντικά γιατί δεν τα εμπιστεύεστε; Τώρα, υπάρχει μία καλή λύση για σας, η στέβια. Τι είναι η στέβια και πόσο ασφαλής είναι για την υγεία σας.
Η βιομηχανία τροφίμων χρησιμοποιεί τα φύλλα του φυτού στέβια για να παρασκευάσει υποκατάστατα ζάχαρης με μηδέν θερμίδες και υδατάνθρακες.
«Η στέβια είναι το αγαπημένο μου γλυκαντικό χωρίς θερμίδες» αναφέρει η γνωστή διαιτολόγος από την Κλινική του Κλίβελαντ Natalie Crtalic. Και προσθέτει πως «Είναι μια καλή εναλλακτική λύση για τους ανθρώπους που δεν θέλουν να χρησιμοποιούν ζάχαρη ή άλλα χημικά γλυκαντικά. Κατά τη γνώμη μου, η χρήση της στέβιας είναι πιο φυσική από τη χρήση άλλων χημικά επεξεργασμένων γλυκαντικών με χαμηλές θερμίδες, όπως η ασπαρτάμη».
Τι είναι η στέβια
Η χρήση της γλυκιάς στέβιας δεν είναι καινούρια. Οι άνθρωποι στη Νότια Αμερική χρησιμοποιούν τα φύλλα αυτού του θαμνώδους βοτάνου εδώ και αιώνες, ωστόσο, έγκριση ως πρόσθετο έλαβε από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) το 2008.
Η γλυκύτητα της στέβιας προέρχεται από κάτι που ονομάζεται γλυκοζίτης στεβιόλης και βρίσκεται στα φύλλα της. Και είναι έως και 400 φορές πιο γλυκιά από το κύριο συστατικό της ραφιναρισμένης ζάχαρης, τη σακχαρόζη. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστείτε πολύ λιγότερη στέβια από τη ζάχαρη στα ποτά σας ή στα γλυκά σας.
Πώς παρασκευάζονται τα γλυκαντικά στέβια
Η παρασκευή εκχυλίσματος στέβιας είναι σαν την παρασκευή τσαγιού. Ο στόχος; Να πάρουμε τους γλυκοζίτες στεβιόλης από τα φύλλα στην πιο καθαρή και αγνή μορφή – ένα εκχύλισμα. Οι μεταποιητές βυθίζουν τα φύλλα στέβια σε νερό και φιλτράρουν τα στερεά από το υγρό. Μετά από αυτό, φιλτράρουν τα στερεά και τα υπολείμματα από το εκχύλισμα για να πάρουν καθαρούς γλυκοζίτες. Αυτοί μετατρέπονται σε σκόνη ή κόκκους μέσω μιας ειδικής διαδικασίας ξήρανσης.
Είναι η στέβια ασφαλής;
Ο FDA έχει εγκρίνει τη στέβια ως ασφαλή αλλά αρκεί να περιέχει 95% καθαρό εκχύλισμα.
Δεν είναι όλα 100% στέβια. Ορισμένα περιέχουν άλλα χημικά γλυκαντικά ή σάκχαρα – αλλά και αρκετή στέβια για να πληρούν τις απαιτήσεις. Αλλά, σύμφωνα με την Crtalic, καλό είναι να ελέγχετε τις ετικέτες πριν αγοράσετε ένα γλυκαντικό.
Όπως λέει η ίδια, καλό είναι να γνωρίζετε τι ακριβώς περιέχει το προϊόν πριν το αγοράσετε, γιατί μπορεί να μην περιέχει μόνο στέβια αλλά να έχει και χημικά γλυκαντικά. «Είναι σημαντικό να κοιτάξετε τι περιέχει το προϊόν σας» τονίζει.
Πόση στέβια μπορείτε να καταναλώνετε
Οι ειδικοί, χρησιμοποιώντας μαθηματικούς τύπους, καθορίζουν την αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη στέβιας. Σύμφωνα με τον FDA, μπορείτε να καταναλώνετε περίπου 27 κουτάκια στέβια κάθε μέρα. Βέβαια, αν αναλογιστούμε ότι η στέβια είναι 400 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη, καταλαβαίνετε ότι αυτή είναι υπερβολικά μεγάλη ποσότητα στέβιας.
«Καθώς την ερευνούμε περαιτέρω και γνωρίζουμε καλύτερα πώς επηρεάζει τον οργανισμό μας, είναι σημαντικό να χρησιμοποιούμε τη στέβια με μέτρο» σας συμβουλεύει η Crtalic. Σύμφωνα με την ίδια, «Δεν θέλετε να καταναλώνετε τίποτα σε υπερβολική ποσότητα, ακόμη και αν είναι γενικά αναγνωρισμένο ως ασφαλές».
Τα οφέλη της στέβιας
Οι ερευνητές εξετάζουν αυτό το γλυκό φύλλο για περισσότερα από 100 χρόνια. Και συμφωνούν ότι η χρήση εκχυλισμάτων φύλλων στέβιας ως γλυκαντικών είναι γενικά ασφαλής. Ορισμένες έρευνες έχουν επίσης διαπιστώσει ότι η στέβια μπορεί να έχει κάποια οφέλη για την υγεία.
Μια μελέτη αναφέρει ότι η στέβια είναι ασφαλής για άτομα που πάσχουν από διαβήτη, παχυσαρκία ή υψηλή αρτηριακή πίεση. Σημειώνει ότι η αντικατάσταση της ζάχαρης με στέβια μπορεί ακόμη και να βοηθήσει στην πρόληψη αυτών των καταστάσεων.
Άλλες μελέτες έχουν επισημάνει τις δυνατότητες της στέβιας ως αντιοξειδωτικό και για την καταπολέμηση της φλεγμονής. Μπορεί επίσης να βοηθήσει τα νεφρά σας να λειτουργούν καλύτερα.
Για να είμαστε σαφείς, ο FDA δεν έχει εγκρίνει τη στέβια ως θεραπεία για οποιαδήποτε κατάσταση υγείας. Ολόκληρα φύλλα, ρίζες, στελέχη και άλλα μέρη της στέβιας (ακατέργαστη στέβια) δεν έχουν εγκριθεί από τον FDA. Το ίδιο ισχύει και για τα ακατέργαστα εκχυλίσματα (κάτω από 95% καθαρότητα) και τα συμπληρώματα στέβιας. Ρωτήστε τον ιατρό σας πριν χρησιμοποιήσετε στέβια εάν πάσχετε από κάποια χρόνια πάθηση.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η κατανάλωση στέβιας μπορεί να προκαλέσει σε κάποιους ανθρώπους ναυτία ή φούσκωμα, ενώ, όπως λέει η Crtalic, «υπάρχει επίσης κάποια ανησυχία ότι μπορεί να προκαλέσει ορμονικές διαταραχές».
Αν θέλετε να τη γλυκύτητα της ζάχαρης χωρίς να τρώτε ζάχαρη ή άλλα χημικά υποκατάστατα, αξίζει να δοκιμάσετε τη στέβια. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μάρκες και θα βρείτε μία που ταιριάζει στη γεύση σας, λέει η Crtalic.
«Ποτέ δεν ωθώ κανέναν προς ένα συγκεκριμένο προϊόν» τονίζει η ίδια, λέγοντας πως «Παρουσιάζω τις επιλογές για γνωρίζετε και στη συνέχεια, μπορείτε να κάνετε τη δική σας επιλογή με βάση τις ανάγκες σας».
Και όταν βρείτε ένα γλυκαντικό με βάση τη στέβια που σας αρέσει, ήρθε η ώρα να εξερευνήσετε τις δυνατότητές του. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να τη χρησιμοποιήσετε πέρα από τον πρωινό καφέ και το τσάι. Αγαπάτε το επιδόρπιο; Δοκιμάστε μία από αυτές τις συνταγές: Ψητά μήλα με κανέλα με χαμηλές θερμίδες ή μους μπανάνας με υγιεινή για την καρδιά γεύση.
Όταν μαγειρεύετε με στέβια, θα πρέπει να έχετε κατά νου αυτόν τον κανόνα: Ψάξτε για συνταγές που προσφέρουν μετρήσεις για στέβια. Δεν μπορείτε απλά να την αντικαταστήσετε με ζάχαρη. Αυτό μπορεί να επηρεάσει την υφή, για να μην αναφέρουμε τη γεύση.
Πρέπει να θυμάστε ότι η στέβια δεν είναι 1:1 υποκατάστατο της ζάχαρης. Είναι πολύ πιο γλυκιά, οπότε μία μικρή ποσότητα αρκεί για να γλυκάνει τη συνταγή σας.