Αν και το ασβέστιο δεν υπάρχει στον οργανισμό μας γνωρίζουμε τις βασικές πηγές ασβεστίου όπως είναι το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι οι τροφές, όπως το σπανάκι, που επηρεάζουν την απορρόφηση ασβεστίου από τον οργανισμό μας.
Η American Bone Health διδάσκει στους ανθρώπους πώς να χτίζουν και να διατηρούν γερά και υγιή οστά για όλη τη ζωή με πρακτικές και ενημερωμένες πληροφορίες και πόρους για να τους εμπλακούν, να τους εκπαιδεύσουν και να τους ενδυναμώσουν ώστε να αποτρέψουν την απώλεια οστικής μάζας, την οστεοπόρωση και τα κατάγματα.
Τι είναι το ασβέστιο;
Το ασβέστιο είναι το πιο άφθονο μέταλλο στον οργανισμό μας. Είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη και τη διατήρηση γερών οστών και δοντιών, βοηθά στη λειτουργία της καρδιάς, τη μυική λειτουργία (σύσπαση μυών), την επισκευή και συντήρηση των οστών και των δοντιών, συμβάλλει στη ρύθμιση της πίεσης και στην πήξη του αίματος, στην κυτταρική λειτουργία και στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Ταυτόχρονα, συμβάλλει σε ένα υγιές ανοσοποιητικό, προάγει τη φυσιολογική ρύθμιση των ορμονών – ενζύμων παραγωγής και υποστηρίζει ένα υγιές σωματικό βάρος.
Πώς απορροφάται το ασβέστιο
Το σώμα σας χρειάζεται πολλά άλλα θρεπτικά συστατικά προκειμένου το ασβέστιο να απορροφηθεί και να χρησιμοποιηθεί σωστά, συμπεριλαμβανομένου του μαγνησίου, του φωσφόρου και ιδιαίτερα των βιταμινών D και K. Πολλοί παράγοντες, όπως η ηλικία, οι ασθένειες και τα φάρμακα, μπορούν να επηρεάσουν την απορρόφηση του ασβεστίου. Οι υδατάνθρακες ενισχύουν την απορρόφηση του ασβεστίου ενώ ο καφές και ο καπνός του τσιγάρου την εμποδίζουν.
Tip: Η απορρόφηση του ασβεστίου γίνεται καλύτερα τη νύχτα
Το ασβέστιο απορροφάται κυρίως στο δωδεκαδάκτυλο, στη νήστιδα και στον ειλεό με ενεργητική διαδικασία όπου συμμετέχει η βιταμίνη D. Περισσότερο από το 99% του ασβεστίου στο σώμα είναι αποθηκευμένο στα οστά και τα δόντια. Τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα ρυθμίζονται ομοιοστατικά από την παραθορμόνη, την καλσιτονίνη και τη βιταμίνη D και από μια σειρά άλλων ορμονών.
Ο καλύτερος τρόπος για να πάρετε ασβέστιο είναι μέσω της τροφής επειδή ο οργανισμός μας δεν τη συνθέτει.
Τι επηρεάζει την απορρόφηση ασβεστίου
Οι παρακάτω παράγοντες επηρεάζουν το πόσο καλά ο οργανισμός σας είναι σε θέση να απορροφήσει το ασβέστιο που προσλαμβάνετε.
1. Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικό οξύ
Το φυτικό οξύ βρίσκεται σε στην επικάλυψη πίτουρου των δημητριακών ολικής αλέσεως (σιτάρι, η σίκαλη, το κριθάρι, το καλαμπόκι, η βρόμη, το ρύζι, το κινόα κλπ). Κάθε καρπός δημητριακού, στη συγκομιδή του, αποτελείται από τρία βασικά βρώσιμα μέρη, το πίτουρο, το φύτρο και το ενδόσπερμα. Το φυτικό οξύ δεσμεύει το ασβέστιο και άλλα μέταλλα, καθιστώντας τα αδιάλυτα και μη απορροφήσιμα στο έντερο, ενώ αποβάλλεται στη συνέχεια μέσω ούρησης χωρίς να απορροφάται. Εάν καταναλώνετε πολύ ψωμί ολικής αλέσεως και δημητριακά, ίσως να δοκιμάστε προϊόντα εμπλουτισμένα με ασβέστιο.
2. Τροφές με οξαλικά οξέα
Τα οξαλικά οξέα είναι ενώσεις που βρίσκονται συνήθως σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης που δεσμεύουν μέταλλα (π.χ., ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο, σίδηρο) και μειώνουν την απορρόφηση τους. Το σπανάκι είναι πλούσιο σε οξαλικά οξέα που εμποδίζουν την απορρόφηση του ασβεστίου. Προτιμήστε να βράζετε το σπανάκι με ανοιχτό το καπάκι της κατσαρόλας. Μέσω της εξάτμισης η απομάκρυνση των ανεπιθύμητων οξαλικών μπορεί να φθάσει έως και το 50 %.
3. Τροφές με υψηλά επίπεδα νατρίου
Το υπερβολικό αλάτι μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση του ασβεστίου. Τα παστά, τα αλλαντικά, τα κονσερβοποιημένα τρόφιμα ενισχύουν την αποβολή του ασβεστίου από το σώμα και ενδέχεται να οδηγήσουν σε απώλεια οστικής μάζας. Προσπαθήστε να περιορίσετε το αλάτι κατά το μαγείρεμα και να αποφεύγετε τα πολύ αλατισμένα τρόφιμα διαβάζοντας τις ετικέτες τροφίμων. Το συνιστώμενο ημερήσιο όριο του νατρίου για τους περισσότερους ενήλικες είναι 2.300mg την ημέρα.
4. Ανεπαρκής βιταμίνη D
Η βιταμίνη D ρυθμίζει τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα συμβάλλοντας την απορρόφησή του από την τροφή στο έντερο και την επαναρρόφησή του στα νεφρά. Αυτό επιτρέπει τη φυσιολογική πρόσληψη του ασβεστίου στα οστά, αναγκαία για την ανάπτυξη και την ανάπλασή τους. Μελέτες δείχνουν πως το 50% των ηλικιωμένων και των γυναικών που θεραπεύεται για οστεοπόρωση παρουσιάζει έλλειψη βιταμίνης D.
5. Καφές, τσάι και αναψυκτικά
Η καφεΐνη που βρίσκεται στον καφέ, το τσάι και τα αναψυκτικά δρα ως ήπιο διουρητικό, έτσι ώστε το πολύτιμο ασβέστιο να αποβάλλεται προτού το σώμα μπορέσει να το χρησιμοποιήσει. Η κατανάλωση αυτών των ροφημάτων σε μικρές ποσότητες είναι σχετικά αβλαβής, αλλά η υπερβολική χρήση μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη απορρόφηση, ενώ αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την οστεοπόρωση.
6. Κάπνισμα
Μελέτες σε καπνιστές δείχνουν μειωμένη οστική μάζα. Ο λόγος δεν είναι ακόμη ξεκάθαρος, αλλά φαίνεται ότι το κάπνισμα παρεμβαίνει στην απορρόφηση του ασβεστίου στο έντερο.
7. Κολιοκάκη
Αυτή η κατάσταση υγείας είναι ένα κληρονομικό αυτοάνοσο νόσημα, που χαρακτηρίζεται από δυσανεξία στη γλουτένη. Συχνά μένει αδιάγνωστη τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες. Η κοιλιοκάκη αλλάζει τον βλενογόννο του εντέρου και επηρεάζει την απορρόφηση λιποδιαλυτών βιταμινών και μετάλλων, όπως η βιταμίνη D και το ασβέστιο. Εάν έχετε κοιλιοκάκη, είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για οστεοπόρωση
8. Άλλοι παράγοντες
Όπως η καθιστική ζωή και μια διατροφή, που περιλαμβάνει μεγάλη κατανάλωση κρέατος, μπορεί επίσης να επηρεάσει την ικανότητά σας να απορροφάτε το ασβέστιο.