Ακολουθείτε τη διαλειμματική νηστεία για τα οφέλη της στην υγεία και τον έλεγχο του βάρους; Αν και είναι ιδιαίτερα δημοφιλής, μια νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι αυτή η διατροφική τάση θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, ιδιαίτερα στους εφήβους.
Μπορεί η διαλειμματική νηστεία να προκαλέσει διαβήτη τύπου 2
Σύμφωνα με την Ιατρική Σχολή του Johns Hopkins, η διαλειμματική νηστεία μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση του βάρους και στην πρόληψη ή ακόμα και στην αναστροφή ορισμένων ασθενειών.
Ο νευροεπιστήμονας Mark Mattson εξηγεί ότι μετά από ώρες χωρίς τροφή, το σώμα εξαντλεί τα αποθέματα σακχάρου και αρχίζει να καίει λίπος, διαδικασία που ονομάζεται «μεταβολική εναλλαγή». Αυτή η πρακτική μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο παχυσαρκίας, καρδιακών παθήσεων και άλλων ασθενειών. Τι συμβαίνει, όμως, με τον διαβήτη τύπου 2;
Οι επιστήμονες είναι διχασμένοι
Διάσημοι του Hollywood, όπως η Jennifer Aniston, η Nicole Kidman, η Cameron Diaz και ο Mark Wahlberg, έχουν υιοθετήσει αυτή την τάση από τότε που έγινε δημοφιλής στις αρχές της δεκαετίας του 2010.
Ωστόσο, παρά τις πολυάριθμες μελέτες που υποστηρίζουν ότι βοηθά στην απώλεια βάρους, οι ειδικοί εξακολουθούν να είναι διχασμένοι σχετικά με την αποτελεσματικότητά της και τις πιθανές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία.
Τώρα, μια μελέτη σε ποντίκια υποστηρίζει ότι, ενώ η νηστεία μπορεί να ωφελεί τη σιλουέτα, στους εφήβους ενδέχεται να αυξάνει τον κίνδυνο διαβήτη, επηρεάζοντας την παραγωγή ινσουλίνης.
Ο διαβήτης τύπου 2 εμφανίζεται όταν το σώμα δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή όταν η ινσουλίνη που παράγει δεν λειτουργεί σωστά.
Πώς η διαλειμματική νηστεία επηρεάζει τους εφήβους
Γερμανοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτό συμβαίνει επειδή τα β-κύτταρα, εξειδικευμένα κύτταρα στο πάγκρεας που παράγουν ινσουλίνη, στα νεαρά ποντίκια που ακολούθησαν νηστεία δεν ωρίμασαν σωστά.
Το κρίσιμο εύρημα της μελέτης ήταν ότι αυτό το φαινόμενο παρατηρήθηκε μόνο σε εφηβικά ποντίκια και όχι σε ενήλικα ή ηλικιωμένα ποντίκια, κάτι που υποδηλώνει ότι η διαλειμματική νηστεία επηρεάζει διαφορετικά τις ηλικιακές ομάδες.
Ο Dr. Alexander Bartelt, καθηγητής καρδιαγγειακού μεταβολισμού στο Technical University of Munich και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, δήλωσε:
«Η διαλειμματική νηστεία είναι γνωστό ότι έχει οφέλη, όπως η ενίσχυση του μεταβολισμού και η συμβολή στην απώλεια βάρους και την καρδιαγγειακή υγεία. Αλλά μέχρι τώρα, οι πιθανές παρενέργειές της δεν είχαν κατανοηθεί πλήρως».
«Η μελέτη μας επιβεβαιώνει ότι η διαλειμματική νηστεία είναι ευεργετική για τους ενήλικες, αλλά μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους για παιδιά και εφήβους. Το επόμενο βήμα είναι να διερευνήσουμε σε βάθος τους μοριακούς μηχανισμούς πίσω από αυτές τις παρατηρήσεις», τονίζει ο Dr. Stephan Herzig, διευθυντής του Institute for Diabetes and Cancer στο Helmholtz Centre Munich.
Αν κατανοήσουμε καλύτερα πώς να προάγουμε την υγιή ανάπτυξη των β-κυττάρων, θα ανοίξουν νέοι δρόμοι για τη θεραπεία του διαβήτη, αποκαθιστώντας την παραγωγή ινσουλίνης», προσθέτει.
Υψηλό ενδομυϊκό λίπος: Πώς επηρεάζει την καρδιά και το σάκχαρο – Πότε απειλεί τη ζωή
Γιατί κινδυνεύουν περισσότερο οι έφηβοι
Στη μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν τη διατροφή τριών ομάδων ποντικιών:
- 2 μηνών (εφηβικά)
- 8 μηνών (μέσης ηλικίας)
- 18 μηνών (ηλικιωμένα)
Ακολουθούσαν έναν κύκλο 24 ωρών νηστείας, ακολουθούμενο από δύο ημέρες κανονικής διατροφής.
Μετά από 10 εβδομάδες, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ευαισθησία στην ινσουλίνηβελτιώθηκε στα ενήλικα και ηλικιωμένα ποντίκια, γεγονός που σημαίνει ότι ο μεταβολισμός τους ανταποκρινόταν καλύτερα στην ινσουλίνη που παρήγαγε το πάγκρεας.
Ωστόσο, σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cell Reports, στα εφηβικά ποντίκια παρατηρήθηκε ανησυχητική μείωση της λειτβουργίας των β-κυττάρων.
Περαιτέρω αναλύσεις αποκάλυψαν ότι τα β-κύτταρα στα νεότερα ποντίκια δεν ωρίμασαν σωστά, κάτι που εξηγεί την μειωμένη παραγωγή ινσουλίνης.
Προδιαβήτης: Τα 12 πρώιμα συμπτώματα που δείχνουν ότι είστε στα όρια της νόσου
Πώς συνδέεται αυτό με τον άνθρωπο;
Οι ερευνητές συνέκριναν τα ευρήματά τους στα ποντίκια με δεδομένα από ανθρώπινα δείγματα ιστών. Διαπίστωσαν ότι σε ασθενείς με διαβήτη, τα β-κύτταρα παρουσίαζαν «παρόμοια σημάδια» αποτυχίας στην ωρίμανση. Ο Dr. Leonardo Matta, ερευνητής μοριακής βιολογίας στο Helmholtz Centre, ανέφερε:
«Η διαλειμματική νηστεία συνήθως θεωρείται ότι ωφελεί τα β-κύτταρα, οπότε μας εξέπληξε το γεγονός ότι τα νεαρά ποντίκια παρήγαγαν λιγότερη ινσουλίνη μετά από παρατεταμένη νηστεία».
Διαβήτης: Το δερματικό σύμπτωμα που επηρεάζει το πρόσωπο, τον ώμο και τον αυχένα
Διαβήτης τύπου 2: Συμπτώματα και παθήσεις
Ο διαβήτης τύπου 2 εμφανίζεται όταν το σώμα δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή όταν η ινσουλίνη δεν λειτουργεί σωστά. Αυτός ο μηχανισμός οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, τα οποία, αν παραμείνουν υψηλά για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να προκαλέσουν:
- Καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά
- Προβλήματα στα μάτια, τα νεφρά και τα πόδια
- Οι ασθενείς μπορεί να χρειαστεί να αλλάξουν τη διατροφή τους, να λαμβάνουν καθημερινή φαρμακευτική αγωγή και να κάνουν τακτικές εξετάσεις.
Τα συμπτώματα του διαβήτη τύπου 2 περιλαμβάνουν:
- Έντονη δίψα
- Κόπωση
- Συχνή ούρηση
Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι δεν εμφανίζουν συμπτώματα και ο διαβήτης διαγιγνώσκεται συχνά με εξετάσεις αίματος. Σύμφωνα με την 10η έκδοση του Άτλαντα Διαβήτη της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαβήτη (IDF), το 2021, 537 εκατομμύρια ενήλικες (20-79 ετών) ζούσαν με διαβήτη, δηλαδή 1 στους 10 παγκοσμίως.
Αυτός ο αριθμός προβλέπεται να αυξηθεί σε 643 εκατομμύρια έως το 2030 και σε 783 εκατομμύρια έως το 2045. Το 2021, ο διαβήτης προκάλεσε 6,7 εκατομμύρια θανάτους, δηλαδή έναν θάνατο κάθε 5 δευτερόλεπτα.