Τα θαλασσινά είναι από τα πιο υγιεινά τρόφιμα.Ωστόσο μελέτες έχουν δείξει ότι κρύβουν μια σοβαρή παγίδα που μπορεί να βάλει σε βάλει σε κίνδυνο την υγεία μας.
Μία νέα μελέτη διαπιστώνει ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν δίαιτες με βάση τα θαλασσινά διατρέχουν υψηλό κίνδυνο έκθεσης σε επικίνδυνες χημικές ουσίες που αποτελούν το επίκεντρο ενός αυξανόμενου όγκου ερευνών λόγω της πιθανής τοξικότητάς τους και των συσχετισμών τους με σοβαρά προβλήματα υγείας.
Οι ουσίες γνωστές ως PFAS είναι μια κατηγορία ανθρωπογενών χημικών ουσιών που παραμένουν στο περιβάλλον για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η έρευνα για τις επιδράσεις των PFAS στους ανθρώπους βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς η έκθεση σε αυτές τις χημικές ουσίες έχει συσχετιστεί με μια σειρά σοβαρών καταστάσεων υγείας.
Ορισμένα τρόφιμα μπορεί να περιέχουν τέτοιες χημικές ουσίες και ανάλογα με το πού ζείτε, το πόσιμο νερό μπορεί να περιέχει PFAS. Τα χημικά αυτά βρίσκονται επίσης σε ορισμένους τύπους συσκευασιών τροφίμων. Τώρα, η έρευνα δείχνει ότι ο κίνδυνος έκθεσης σε PFAS είναι ακόμη μεγαλύτερος για τα άτομα που ακολουθούν δίαιτα που βασίζεται στα θαλασσινά.
Οι συγγραφείς της μελέτης δεν προτείνουν στους ανθρώπους να αποφεύγουν εντελώς την κατανάλωση ψαριών, καθώς τα θαλασσινά έχουν πολλά οφέλη για την υγεία και τα PFAS είναι πανταχού παρόντα στο περιβάλλον, γενικά. Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Exposure and Health.
Κατανάλωση θαλασσινών και έκθεση σε PFAS
Οι ερευνητές ερεύνησαν τις διατροφικές συνήθειες και την έκθεση σε PFAS των ανθρώπων που ζουν στο Portsmouth, μια περιοχή στην οποία η κατανάλωση θαλασσινών είναι ιδιαίτερα δημοφιλής. Η μελέτη αποτελούνταν από δύο μέρη.
Οι ερευνητές διεξήγαγαν μια έρευνα σε 1.829 κατοίκους τον Ιούνιο του 2021 για να μάθουν τα είδη των θαλασσινών που κατανάλωναν καθώς και την ποσότητα. Στην έρευνα συμπεριλήφθηκαν δεδομένα κατανάλωσης θαλασσινών από ενήλικες και παιδιά ηλικίας 2-11 ετών.
Μεταξύ των ενηλίκων, το 95% ανέφερε ότι έτρωγε θαλασσινά τον τελευταίο χρόνο, εκ των οποίων πιο συχνά:
- γαρίδα
- μπακαλιάρο
- σολομό
- τόνο σε κονσέρβα
Οι ερευνητές αγόρασαν και ανέλυσαν επίσης ένα «καλάθι με θαλασσινά» με τα είδη θαλασσινών που καταναλώνονταν πιο συχνά σε μια αγορά του Portsmouth και εντόπισαν 26 τύπους ενώσεων PFAS στα αγορασμένα τρόφιμα. Για τις γαρίδες και τον αστακό, οι συγκεντρώσεις των PFAS κυμαίνονταν από κάτω από το όριο ανίχνευσης έως 1,74 και 3,30 ng/g, αντίστοιχα.
Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι τα άτομα που τρώνε πολλά θαλασσινά θα μπορούσαν, ως εκ τούτου, να καταναλώσουν πρόσθετες συγκεντρώσεις PFAS.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που συνδέονται με τα PFAS;
Εκτός από την τοξικότητά τους, πολλά είναι αυτά που παραμένουν άγνωστα για τις επιδράσεις των PFAS αυτή τη στιγμή. Ωστόσο, η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA) των ΗΠΑ συνιστά να μειώσετε την έκθεσή σας στα PFAS όσο περισσότερο μπορείτε.
Η ανώτερη ερευνήτρια της μελέτης, Megan Romano, αναπληρώτρια καθηγήτρια επιδημιολογίας στο Geisel School of Medicine στο Dartmouth College, εξήγησε στο Medical News Today ότι τα PFAS είναι «μια μεγάλη οικογένεια εξαιρετικά ανθεκτικών, ανθρωπογενών χημικών ουσιών που διαθέτουν μια βάση άνθρακα-φθορίου». Χρονολογούνται σχεδόν οκτώ δεκαετίες και χρησιμοποιούνται σε διάφορα καταναλωτικά προϊόντα που θεωρούνται ανθεκτικά στο νερό, τους λεκέδες ή τα λίπη.
«Τα PFAS επηρεάζουν ένα ευρύ φάσμα βιολογικών συστημάτων μέσα στο σώμα και έχουν ένα ευρύ φάσμα δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία», είπε η Δρ. Romano.
«Μαθαίνουμε περισσότερα για τις επιπτώσεις των PFAS στην υγεία κάθε μέρα, αλλά η έρευνα έχει δείξει συσχετίσεις των PFAS με υψηλότερα επίπεδα χοληστερόλης, μικρές μειώσεις στο βάρος γέννησης, υπέρταση που προκαλείται από εγκυμοσύνη, μειωμένη ανταπόκριση αντισωμάτων στα εμβόλια, ακόμη και καρκίνο των νεφρών και των όρχεων», πρόσθεσε η ειδικός.
Πού βρίσκονται συνήθως τα PFAS;
Η διαιτολόγος διατροφολόγος Kristin Kirkpatrick, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη, εξήγησε πώς τα PFAS βρίσκουν τον δρόμο τους στο ανθρώπινο σώμα.
«Τα PFAS μπορεί επίσης να βρεθούν σε διαλύματα καθαρισμού, αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη, ακόμη και σε προσωπικά προϊόντα. Ωστόσο, η κύρια οδός έκθεσης, σύμφωνα με εκτιμήσεις, είναι πολύ πιθανό να είναι σε άτομα που εργάζονται σε βιομηχανίες όπου η πρόσβαση είναι μεγαλύτερη και μάλλον έχουν υψηλότερη έκθεση από τον γενικό πληθυσμό», είπε η Kirkpatrick στο MNT.
«Υπήρξαν επίσης περισσότερες περιπτώσεις σε κοινότητες όπου το πόσιμο νερό ήταν μολυσμένο με PFAS καθώς και τρόφιμα που καλλιεργούνταν σε περιοχές με υψηλότερα επίπεδα PFAS», συμπλήρωσε.
Η Δρ. Romano σημείωσε ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι άνθρωποι μπορεί να εκτεθούν στο PFAS μέσω του πόσιμου νερού και της διατροφής τους.
«Οι διατροφικές πηγές PFAS περιλαμβάνουν τα θαλασσινά, αλλά βρίσκονται επίσης σε άλλα τρόφιμα, όπως το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, και μπορούν να μεταφερθούν στο φαγητό μας από ορισμένους τύπους συσκευασιών τροφίμων, όπως κουτιά πίτσας και σακούλες φούρνου μικροκυμάτων», εξήγησε.
Επομένως, η αποτροπή των PFAS από το να εισέλθουν στο περιβάλλον είναι κρίσιμης σημασίας λόγω της παρατεταμένης παραμονής τους εκεί και στο σώμα μας. Η επιστήμονας πρότεινε ότι οι νέες κατευθυντήριες γραμμές της EPA για τα PFAS στο πόσιμο νερό είναι πιθανό να φέρουν μεγαλύτερη προσοχή στους κινδύνους των PFAS από ό,τι είχαν λάβει στο παρελθόν.