Μπορεί η λύση για τη χοληστερίνη να βρίσκεται τελικά… στο πιάτο μας; Οι επιστημονικές έρευνες αποκαλύπτουν πως δύο τροφές μπορούν να «ανταγωνιστούν» τις στατίνες στη μάχη κατά της LDL χοληστερόλης. Καρδιολόγοι και ειδικοί της διατροφής αναδεικνύουν αυτά τα δύο φυσικά «όπλα» ως σημαντικούς συμμάχους για την υγεία της καρδιάς. Ποιες είναι αυτές οι τροφές και σε τι ποσότητες πρέπει να τις καταναλώνουμε;
Το καθημερινό πρωινό που μπορεί να μειώσει φυσικά τη χοληστερίνη και να αυξήσει την ενέργεια
Ποιες είναι οι δύο τροφές που μειώνουν τη χοληστερίνη εξίσου αποτελεσματικά με τις στατίνες
Υπάρχουν αμέτρητα τρόφιμα και συμπληρώματα στην αγορά που ισχυρίζονται ότι μειώνουν τα επίπεδα χοληστερόλης, μια βασική πτυχή της διατήρησης της καρδιαγγειακής υγείας. Η υψηλή χοληστερόλη στο αίμα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και άλλων κυκλοφορικών προβλημάτων. Ορισμένες τροφές περιέχουν φυσικές ενώσεις που μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα χοληστερόλης, όπως ακριβώς και οι στατίνες, τα πιο κοινά φάρμακα για τη μείωση της χοληστερόλης.
Αυτές οι ωφέλιμες τροφές είναι πλούσιες σε διαλυτές φυτικές ίνες, φυτικές στερόλες και στανόλες, καθώς και σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα. Οι στατίνες, από την άλλη, λειτουργούν μπλοκάροντας ένα ένζυμο (HMG-CoA αναγωγάση) στο ήπαρ, το οποίο παίζει βασικό ρόλο στην παραγωγή χοληστερόλης. Αυτό βοηθά στη μείωση της ποσότητας της «κακής» χοληστερόλης (LDL) στο αίμα και μπορεί να σταθεροποιήσει την πλάκα στις αρτηρίες.
Καρδιολόγοι από το Βρετανικό Ίδρυμα Καρδιάς (BHF) έχουν επισημάνει δύο φυσικές εναλλακτικές λύσεις που η έρευνα υποδηλώνει ότι μπορούν να επηρεάσουν θετικά τη χοληστερόλη.Τροφές, όπως η βρώμη και οι φυτικές στερόλες, βοηθούν επίσης το συκώτι να εξάγει περισσότερη χοληστερόλη από το αίμα για να δημιουργήσει χολή.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ενώ κάποιες τροφές μπορούν να βοηθήσουν τον οργανισμό στη μείωση της χοληστερόλης, καμία μεμονωμένη τροφή ή διατροφική αλλαγή δεν μπορεί να συγκριθεί με την αποτελεσματικότητα των στατινών στη μείωση της χοληστερόλης. Μπορούν, όμως, να βοηθήσουν μέσω τροποποιήσεων του τρόπου ζωής και θα μπορούσαν να αποτελέσουν μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για τη διατήρηση της υγείας της καρδιάς.
1. Βρώμη
Η βρώμη είναι γεμάτη με μια διαλυτή ίνα που ονομάζεται β-γλυκάνη και παίζει καθοριστικό ρόλο στις ιδιότητες μείωσης της χοληστερόλης. Όταν καταναλώνεται, η β-γλυκάνη σχηματίζει μια ουσία που μοιάζει με ζελέ στο πεπτικό σύστημα, παγιδεύοντας αποτελεσματικά τα πλούσια σε χοληστερόλη χολικά οξέα και εμποδίζοντάς τα να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος.
Συνεπώς, το ήπαρ πρέπει να εξάγει περισσότερη χοληστερόλη από το αίμα για να παράγει χολή, μειώνοντας έτσι τα επίπεδα LDL χοληστερόλης. Οι στατίνες λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο. Καταστέλλοντας την παραγωγή χοληστερόλης στο ήπαρ, το ωθούν να χρησιμοποιήσει περισσότερη από τη χοληστερόλη που υπάρχει ήδη στο αίμα για την παραγωγή χολής. Αυτή η διαδικασία βοηθά στη μείωση των επιπέδων LDL χοληστερόλης.
Έρευνες δείχνουν ότι η προσθήκη β-γλυκανών σε μια ολοκληρωμένη διατροφή μπορεί να οδηγήσει σε μέτρια μείωση των επιπέδων χοληστερόλης. Μια εις βάθος ανάλυση 58 ελεγχόμενων δοκιμών, που δημοσιεύτηκε στο British Journal of Nutrition, διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες μέσης ηλικίας που κατανάλωναν 3,5 g β-γλυκάνης από προϊόντα βρώμης καθημερινά για μια περίοδο τριών έως δώδεκα εβδομάδων παρουσίασαν μείωση 4,2% στην «κακή» χοληστερόλη σε σύγκριση με εκείνους που δεν την συμπεριέλαβαν στη διατροφή τους.
Ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) συνιστά την ημερήσια πρόσληψη 3 g β-γλυκάνης βρώμης για να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων LDL χοληστερόλης. Σύμφωνα με το BFH, μια μερίδα 40 γραμμαρίων βρώμης περιέχει 2 γραμμάρια β-γλυκάνης, ενώ ένα ποτήρι γάλα βρώμης 250 ml περιέχει 1 γραμμάριο β-γλυκάνης. Ωστόσο, δεν υπάρχει έρευνα που να συνδέει τη βρώμη με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
Η βρώμη είναι μια εξαιρετική πηγή φυτικών ινών, η οποία όχι μόνο μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης, αλλά και προάγει την υγεία της καρδιάς και τη συνολική ευεξία. Είτε προτιμάτε νιφάδες βρώμης, βρώμη σε μορφή δημητριακού για πρωινό ή πίτουρο βρώμης, κάθε ποικιλία είναι πλούσια σε β-γλυκάνη, καθιστώντας την μια εξαιρετική επιλογή για τη μείωση της χοληστερόλης.
2. Φυτικές στερόλες και στανόλες
Αυτά τα προϊόντα είναι εμπλουτισμένα με φυτικές στερόλες και στανόλες, που ονομάζονται επίσης φυτοστερόλες, οι οποίες έχει αποδειχθεί ότι βοηθούν στη μείωση της χοληστερόλης. Μια εκτενής ανάλυση 124 μελετών που δημοσιεύθηκαν στο British Journal of Nutrition το 2014 έδειξε ότι η κατανάλωση έως και 3,3 γραμμαρίων φυτοστερολών ημερησίως μπορεί να μειώσει προοδευτικά την «κακή»-LDL χοληστερόλη κατά 6% έως 12% σε διάστημα περίπου τεσσάρων εβδομάδων.
Οι φυτικές στερόλες και οι στανόλες έχουν δομική ομοιότητα με τη χοληστερόλη, επιτρέποντάς τους να διεκδικήσουν την απορρόφησή τους στα έντερα, γεγονός που με τη σειρά του βοηθά στη μείωση της χοληστερόλης που εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος. Ελάχιστες ποσότητες φυτοστερολών υπάρχουν επίσης σε μια ποικιλία φυτικών τροφών όπως φρούτα, λαχανικά, φυτικά έλαια, ξηρούς καρπούς και δημητριακά.
Ωστόσο, το συνολικό ποσό συνήθως ισοδυναμεί με λιγότερο από 600mg την ημέρα, σημαντικά χαμηλότερο από τα 2g που είναι διαθέσιμα από τα εμπλουτισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα. Σύμφωνα με την Ένωση Διαιτολόγων του Ηνωμένου Βασιλείου, μαζί με μια υγιεινή διατροφή, η κατανάλωση τροφών που σας παρέχουν περίπου 2g φυτικών στανολών και στερολών κάθε μέρα έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα.
«Ενώ οι φυτικές στερόλες και στανόλες μπορεί να μειώσουν τη χοληστερόλη σας, δεν έχουν υπάρξει κλινικές δοκιμές που να δείχνουν ότι μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου. Αντίθετα, οι στατίνες έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν τόσο τα επίπεδα χοληστερόλης όσο και τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου», σημειώνει το BHF.
Ενώ οι φυτικές στερόλες και στανόλες μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης, όπως και οι στατίνες, δεν πρέπει να θεωρούνται ως υποκατάστατο της φαρμακευτικής αγωγής με στατίνες. Μπορούν, ωστόσο, να συμπληρώσουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής και τη χρήση στατινών για την περαιτέρω μείωση των επιπέδων χοληστερόλης.
Το Νο1 τυρί για την υγεία της καρδιάς που προστατεύει από υψηλή χοληστερίνη, σύμφωνα με νέα μελέτη
Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν κάνετε σημαντικές διατροφικές αλλαγές ή εξετάσετε εναλλακτικές θεραπείες.
Πηγές: Liverpool Echo, British Heart Foundation (1), British Journal of Nutrition (1), FDA, Association of UK Dietitians