Ορισμένα τρόφιμα και ποτά αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης αρθρίτιδας ή επιδεινώνουν τα συμπτώματα των ασθενών που έχουν ήδη νοσήσει. Ποιες τροφές να προσέξετε για να προστατεύσετε την υγεία σας και να μειώσετε τον κίνδυνο επιπλοκών.
Η αρθρίτιδα, αλλιώς η φλεγμονή της αρθρώσεως ή οι εκφυλιστικές αλλοιώσεις, είναι ένα σύμπτωμα τουλάχιστον 100 σχετικών παθήσεων οι οποίες ονομάζονται ρευματικές διαταραχές. Η φλεγμονή της αρθρώσεως υπάρχει σε όλες τις μορφές της νόσου.
Αρθρίτιδα: Οι 5 καλύτερες συμβουλές αυτοφροντίδας που ανακουφίζουν τον πόνο
Σε πολλές περιπτώσεις η πάθηση μπορεί να περιλαμβάνει προβλήματα στο δέρμα, στους μυς, τον συνδετικό ιστό, τους τένοντες ακόμη και σε άλλα όργανα.
Ποιες είναι οι μορφές της αρθρίτιδας
Η πιο συνηθισμένη μορφή είναι αυτή της οστεοαρθρίτιδας και της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, που είναι και η πλέον σοβαρή πάθηση. Υπάρχουν ακόμη η ψωριασική και η ουρική αρθρίτιδα.
Όλες οι αρθρίτιδες είναι χρόνιες και έχουν υφέσεις και εξάρσεις, με τη διατροφή να παίζει σημαντικό ρόλο τόσο στην πρόληψη όσο και στην εξέλιξη των νοσημάτων.
Τι να αποφεύγετε για να προφυλαχθείτε από την αρθρίτιδα
- Προστιθέμενα σάκχαρα
- Επεξεργασμένα και κόκκινα κρέατα
- Τροφές που περιέχουν γλουτένη
- Πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα
- Ορισμένα φυτικά έλαια
- Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι
- Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε AGEs
1. Προστιθέμενα σάκχαρα
Όλοι μπορούν να ωφεληθούν από τον περιορισμό της πρόσληψης ζάχαρης και ειδικά αν έχουν αρθρίτιδα. Τα προστιθέμενα σάκχαρα βρίσκονται σε καραμέλες, αναψυκτικά, παγωτά και πολλά άλλα τρόφιμα, όπως σάλτσα μπάρμπεκιου, σάλτσες σαλάτας και κέτσαπ.
Σε μια μελέτη στην οποία συμμετείχαν 217 άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα, οι συμμετέχοντες σημείωσαν ότι μεταξύ 20 τροφίμων, η σόδα με ζάχαρη και τα επιδόρπια φαινόταν πιο πιθανό να επιδεινώσουν τα συμπτώματά τους.
2. Επεξεργασμένα και κόκκινα κρέατα
Ορισμένες έρευνες συνδέουν το κόκκινο κρέας και το επεξεργασμένο κρέας με τη φλεγμονή, η οποία μπορεί να αυξήσει τα συμπτώματα της πάθησης.
Για παράδειγμα, τα άτομα που τρώνε πολλά επεξεργασμένα και κόκκινα κρέατα μπορεί να έχουν υψηλότερα επίπεδα της ιντερλευκίνης-6 (IL-6), της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP) και της ομοκυστεΐνης. Πρόκειται για δείκτες φλεγμονής.
Η μελέτη σε 217 άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα που αναφέρθηκε παραπάνω διαπίστωσε επίσης ότι το κόκκινο κρέας συνήθως επιδείνωνε τα συμπτώματα της νόσου. Μια ανασκόπηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι φυτικές δίαιτες που αποκλείουν το κόκκινο κρέας μπορεί να βελτιώσουν τα συμπτώματα.
3. Τροφές που περιέχουν γλουτένη
Η γλουτένη, σύμφωνα με την Κλινική του Κλίβελαντ, είναι μια ομάδα πρωτεϊνών στο σιτάρι, το κριθάρι, τη σίκαλη και άλλα δημητριακά. Ορισμένες έρευνες την έχουν συνδέσει με αυξημένη φλεγμονή και υποδηλώνουν ότι η απαλλαγή από τη γλουτένη μπορεί να διευκολύνει τα συμπτώματα της πάθησης. Τα άτομα με κοιλιοκάκη έχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ρευματοειδούς αρθρίτιδας σε σχέση με τα άτομα χωρίς κοιλιοκάκη.
4. Πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα
Τα εξαιρετικά επεξεργασμένα προϊόντα – όπως το γρήγορο φαγητό, τα δημητριακά πρωινού και τα αρτοσκευάσματα – τείνουν να έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε εξευγενισμένα δημητριακά, πρόσθετη ζάχαρη, συντηρητικά, φρουκτόζη και άλλα δυνητικά φλεγμονώδη συστατικά, τα οποία μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της πάθησης.
Η έρευνα υποδηλώνει ότι τα ιδιαίτερα επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης ρευματοειδούς αρθρίτιδας συμβάλλοντας στη φλεγμονή και την παχυσαρκία, η οποία αποτελεί επίσης παράγοντα κινδύνου για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Επιπλέον, σε μια μελέτη σε άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα, όσοι έτρωγαν μεγαλύτερες ποσότητες εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων εμφάνισαν αυξημένους παράγοντες κινδύνου καρδιακών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων υψηλότερων επιπέδων γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c), ενός μακροπρόθεσμου δείκτη ελέγχου του σακχάρου στο αίμα.
Ως εκ τούτου, τα επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να επιδεινώσουν τη συνολική σας υγεία και να αυξήσουν τον κίνδυνο άλλων ασθενειών.
5. Ορισμένα φυτικά έλαια
Οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-6 λιπαρά και χαμηλή σε ωμέγα-3 λιπαρά μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του πόνου στο γόνατο.
Τα λιπαρά αυτά είναι απαραίτητα για την υγεία, αλλά μια ανισορροπία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο φλεγμονής.
Τα ωμέγα-3 υπάρχουν στα λιπαρά ψάρια, τους λιπαρούς σπόρους και τα πράσινα λαχανικά, ενώ τα ωμέγα-6 απαντώνται στις μαργαρίνες και τα μαγειρικά έλαια όπως του καλαμποκιού.
Η εξασφάλιση ισορροπίας μεταξύ αυτών των τύπων ελαίων μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της αρθρίτιδας.
Συμβουλή: Χρησιμοποιήστε το ελαιόλαδο ως παράδειγμα ελαίου με χαμηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-6 λιπαρά, ενώ αυξήστε την πρόσληψη λιπαρών ψαριών για να βοηθήσετε στη βελτιστοποίηση της αναλογίας ωμέγα-6 προς ωμέγα-3.
4 πρωινά για υγιή οστά και αρθρώσεις – Βοηθούν στην πρόληψη της αρθρίτιδας
6. Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι
Η μείωση του αλατιού είναι απαραίτητη για τα άτομα με αρθρίτιδα.
Στα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι περιλαμβάνονται οι γαρίδες, η πίτσα, ορισμένα τυριά, τα επεξεργασμένα κρέατα και πολλά άλλα επεξεργασμένα προϊόντα.
7. Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε AGEs
Τα διατροφικά τελικά προϊόντα προχωρημένης γλυκοζυλίωσης (AGEs) είναι μόρια που δημιουργούνται μέσω αντιδράσεων μεταξύ σακχάρων και πρωτεϊνών ή λιπών. Υπάρχουν φυσικά στα άψητα ζωϊκά τρόφιμα και σχηματίζονται μέσω ορισμένων μεθόδων μαγειρέματος.
Τα τρόφιμα που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε AGEs περιλαμβάνουν:
Ζωϊκές τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και λιπαρά που τηγανίζονται ή ψήνονται, όπως: μπέικον, ψητή ή τηγανητή μπριζόλα, ψητό ή τηγανητό κοτόπουλο, τηγανιτές πατάτες, μαργαρίνη, μαγιονέζα.
Όταν τα AGEs συσσωρεύονται σε μεγάλες ποσότητες στο σώμα σας, μπορεί να εμφανιστεί οξειδωτικό στρες και φλεγμονή. Το οξειδωτικό στρες και ο σχηματισμός AGEs συνδέονται με την εξέλιξη της νόσου σε άτομα με αρθρίτιδα.
Τα άτομα με φλεγμονώδη αρθρίτιδα – όπως η ρευματοειδή αρθρίτιδα – μπορεί να έχουν υψηλότερα επίπεδα AGEs στον οργανισμό τους σε σχέση με τα άτομα χωρίς. Η συσσώρευση AGEs στα οστά και τις αρθρώσεις μπορεί να παίζει ρόλο στην ανάπτυξη και την εξέλιξη της αρθρίτιδας.
Η αντικατάσταση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε AGE με θρεπτικές τροφές, όπως λαχανικά, φρούτα, όσπρια και ψάρια, μπορεί να μειώσει το συνολικό φορτίο προχωρημένης γλυκοζυλίωσης στο σώμα σας.
Ροφήματα που πρέπει να αποφεύγετε για την αρθρίτιδα:
- Κόκκινο κρασί και αλκοόλ
- Ποτά με ζάχαρη και γλυκαντικά
- Καφές
- Γάλα
1. Κόκκινο κρασί και αλκοόλ
Είναι αλήθεια ότι το κόκκινο κρασί περιέχει ρεσβερατρόλη, ένα αντιοξειδωτικό που μπορεί να έχει οφέλη για την υγεία. Ωστόσο, οποιαδήποτε χρήση αλκοόλ έχει τα μειονεκτήματά της.
Σύμφωνα με έρευνες, η κατανάλωση αλκοόλ μία φορά την εβδομάδα ή περισσότερο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ουρικής αρθρίτιδας.
Η κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τα επίπεδα του ουρικού οξέος στο σώμα, το οποίο μπορεί να συμβάλει στην ουρική αρθρίτιδα.
Μια μελέτη έδειξε ότι η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αυξήσει τη δομική βλάβη της σπονδυλικής στήλης σε άτομα με σπονδυλοαρθρίτιδα.
Οι ειδικοί σας συμβουλεύουν να περιορίσετε την κατανάλωση αλκοόλ, καθώς μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της αρθρίτιδας.
2. Ποτά με ζάχαρη και γλυκαντικά
Τα ζαχαρούχα ποτά, όπως τα αναψυκτικά, μπορεί να αυξήσουν σημαντικά τον κίνδυνο αρθρίτιδας.
Σε μια μελέτη σε 1.209 ενήλικες ηλικίας 20-30 ετών, όσοι έπιναν ροφήματα με γλυκαντικές ουσίες με φρουκτόζη πέντε ή περισσότερες φορές την εβδομάδα είχαν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν αρθρίτιδα από εκείνους που κατανάλωναν ελάχιστα ή καθόλου ροφήματα με γλυκαντικές ουσίες με φρουκτόζη.
Τα ποτά που περιέχουν φρουκτόζη μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε αύξηση των επιπέδων ουρικού οξέος, το οποίο μπορεί να επιδεινώσει την ουρική αρθρίτιδα.
Τα αναψυκτικά και άλλα ζαχαρούχα ποτά περιέχουν ζάχαρη, ασπαρτάμη και φωσφορικό οξύ, τα οποία μπορούν επίσης να επηρεάσουν την ικανότητα του οργανισμού να απορροφά ασβέστιο, το οποίο είναι απαραίτητο για την υγεία των οστών.
3. Καφές
Σύμφωνα με το Ίδρυμα Αρθρίτιδας, δεν είναι σαφές αν ο καφές είναι καλός για τα άτομα με αρθρίτιδα ή όχι. Από τη μία πλευρά, περιέχει αντιοξειδωτικά που μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση της φλεγμονής. Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι θα πρέπει να προσέχουν την περιεκτικότητα σε καφεΐνη.
Αν σας αρέσει ένα φλιτζάνι καφέ, είναι καλύτερο:
- να μην καταναλώνετε περισσότερα από 1-2 φλιτζάνια την ημέρα
- να αποφεύγετε να πίνετε καφέ πολύ σύντομα πριν από τον ύπνο
- να αποφεύγετε να προσθέτετε πολύ ζάχαρη, σιρόπι ή κρέμα στον καφέ.
4. Γάλα
Ορισμένοι άνθρωποι θεωρούν ότι το γάλα και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα προκαλούν φλεγμονώδη αντίδραση, αλλά αυτό δεν ισχύει για όλους. Αν μπορείτε να ανεχτείτε το γάλα, είναι μια καλή πηγή βιταμίνης D και ασβεστίου.
Επιλέξτε γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά για να μειώσετε τον κίνδυνο αύξησης του βάρους και ανθυγιεινών λιπαρών.