Οι διαιτολόγοι συνιστούν να αποφεύγετε αυτά τα ανθυγιεινά συστατικά τροφίμων, εάν τα δείτε στη διατροφική ετικέτα. Ας μη ξεχνάμε ότι η Φύση μας έδωσε απλόχερα πολλά προϊόντα που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες μας.
Μπορεί να εκπλαγείτε πόσα από τα αγαπημένα σας τρόφιμα περιέχουν συστατικά τροφίμων όπως χρωστικές, τεχνητά γλυκαντικά και ορισμένες μορφές λιπών και ελαίων. Οι κατασκευαστές τροφίμων τα χρησιμοποιούν για διάφορους λόγους, όπως για να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής των τροφίμων, να ενισχύσουν τη γεύση και να μειώσουν το κόστος παραγωγής. Αυτά ωφελούν τη βιομηχανία τροφίμων αλλά όχι την υγεία σας.
Εάν θέλετε να κάνετε πιο υγιείς επιλογές, υπάρχουν κάποιοι κανόνες που πρέπει να ακολουθήσετε. Αρχικά, περιορίστε την πρόσληψη επεξεργασμένων τροφίμων. Αυτό περιλαμβάνει είδη όπως δημητριακά πρωινού με σάκχαρα, μπισκότα, λευκό ψωμί, γλυκά και αλλαντικά, για να αναφέρουμε μόνο μερικά.
Θα πρέπει επίσης να αντικαταστήσετε τα ζαχαρούχα αναψυκτικά, είτε αυτά περιέχουν ζάχαρη είτε γλυκαντικά. Παράλληλα αυξήστε την πρόσληψη φρούτων και λαχανικών, άπαχης πρωτεΐνης και των ελάχιστα επεξεργασμένων δημητριακών ολικής αλέσεως, και είστε σε καλό δρόμο. Διαβάστε παρακάτω ποια συστατικά τροφίμων πρέπει να αποφεύγετε.
Photo Unplash
1 Φωσφορικό νάτριο
Το φωσφορικό νάτριο διατηρεί τα προϊόντα κρέατος υδατωμένα, χρησιμεύει ως διογκωτικός παράγοντας σε μείγματα για κέικ και είναι ένας γαλακτωματοποιητής στα επεξεργασμένα τυριά. Ρυθμίζει την οξύτητα και είναι παράγοντας ζελατινοποίησης ενώ αυξάνει την δράση των αντιοξειδωτικών. Αν και το νάτριο και το φωσφορικό νάτριο είναι απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, η υψηλή κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές στην υγεία. Όταν πρόκειται για υψηλά επίπεδα φωσφορικών αλάτων, όπως αυτά που χρησιμοποιούνται ως πρόσθετα τροφίμων, η έρευνα έχει δείξει ότι έχουν αυξηθεί τα ποσοστά θνησιμότητας και ενώ υπάρχει επιτάχυνση της γήρανσης και των αγγειακών βλαβών.
Photo Pixabay.com
2 Γαλλικός προπυλεστέρας (Propyl Gallate)
Ίσως ένα από τα λιγότερο γνωστά συστατικά αυτής της λίστας είναι ο γαλλικός προπυλεστέρας. Από το 1948, αυτό το αντιοξειδωτικό προστίθεται σε τρόφιμα που περιέχουν έλαια και λίπη για την πρόληψη της οξείδωσης. Ως πρόσθετο τροφίμων, χρησιμοποιείται με τον αριθμό E310. Έρευνες δείχνουν ότι αυτό το συστατικό διαταράσσει το ενδοκρινολογικό σύστημα ενώ θεωρείται καρκινογόνος ουσία. Μελέτη σημείωσε ότι ο γαλλικός προπυλεστέρας προκάλεσε καρκίνο σε αρουραίους που έλαβαν θεραπεία με χαμηλές δόσεις αυτού του συστατικού. Βρίσκεται σε φυτικά έλαια, προϊόντα κρέατος, μαγιονέζα, στο παστό κρέας, σε κοτόσουπα κονσέρβας και τσίχλες.
3 Μερικώς υδρογονωμένα λίπη
Το 2018, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) διαπίστωσε ότι τα μερικώς υδρογονωμένα λίπη (PHOs) δεν θεωρούνται πλέον «γενικά ασφαλή» και συνέστησε τους κατασκευαστές να διακόψουν τη χρήση τους. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα σε κάποια προϊόντα.
Οι κύβοι λαχανικών, τα είδη αρτοποιίας, τα συσκευασμένα ποπ κορν και το γλάσο περιέχουν μερικώς υδρογονωμένα λίπη. Οι κατασκευαστές το χρησιμοποιούν αντί για το βούτυρο ως φθηνότερη λύση, επειδή παρατείνει τη διάρκεια ζωής και βελτιώνει τη γεύση και την υφή των τροφίμων. Ωστόσο, αυτό το συστατικό προσθέτει τρανς λιπαρά, επηρεάζοντας την υγεία σας και προκαλώντας καρδιαγγειακές νόσους, αύξηση βάρους και διαβήτη.
Photo Unsplash.com
4 Ασπαρτάμη
Αυτό το υποκατάστατο ζάχαρης είναι 180-200 φορές πιο γλυκό από την επιτραπέζια ζάχαρη και αναπτύχθηκε ως υποκατάστατο ζάχαρης. Αν και χρησιμοποιείται σε μεγάλη γκάμα ροφημάτων και προϊόντων «διαίτης», παραμένει ένα αμφιλεγόμενο συστατικό. Μελέτες υποδεικνύουν ότι μπορεί να υπάρχει σχέση μεταξύ της κατανάλωσης ασπαρτάμης και της ανάπτυξης διαβήτη και μπορεί επίσης να οδηγήσει σε παχυσαρκία, σε δυσανεξία στη γλυκόζη και σε αλλαγές στη μικροχλωρίδα του εντέρου.
Οι διαταραχές της διάθεσης και η κατάθλιψη μπορεί επίσης να προκληθούν από την ασπαρτάμη. Ενώ ορισμένες από αυτές τις έρευνες έχουν τεκμηριωθεί μόνο σε ζώα, άλλες μελέτες έχουν τεκμηριώσει αρνητικά αποτελέσματα σε ανθρώπους.
5 Νιτρώδες νάτριο
Αυτό το κοινό συντηρητικό τροφίμων βρίσκεται σε επεξεργασμένα και παστά κρέατα, όπως τα αλλαντικά. Αν και θεωρείται ασφαλές για κατανάλωση από ανθρώπους έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτό ισχύει για το συνθετικό νιτρώδες νάτριο που χρησιμοποιείται σε επεξεργασμένα τρόφιμα και όχι για τα φυσικά νιτρικά άλατα.
Πολλά λαχανικά περιέχουν νιτρικά άλατα που μετατρέπονται σε νιτρώδη στο σώμα. Ωστόσο, αυτά τα λαχανικά δεν περιέχουν σίδηρο αίμης και είναι φυσικές πηγές αντιοξειδωτικών, όπως οι βιταμίνες C και E, που εμποδίζουν τα λαχανικά να αποτελούν κίνδυνο για την υγεία μας.
6 Καραμελόχρωμα
Αυτήν τη χρωστική θα τη βρείτε κυρίως σε αναψυκτικά τύπου κόλα, και μερικές φορές σε μπίρες και αρτοσκευάσματα. Οι τεχνητές χρωστικές διαφέρουν εντελώς από τις φυσικές. Οι ουσίες αυτές χαρίζουν εντονότερο χρώμα στο τρόφιμο, είναι ανθεκτικότερες (πχ σε υψηλές θερμοκρασίες) και πιο φτηνές.
Οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή των καραμελοχρωμάτων είναι φυσικές και προέρχονται από μονομερή ή πολυμερή γλυκόζης όπως πχ σάκχαρη, δεξτρόζη, σιρόπι γλυκόζης με την παρουσία ενός μίγματος αμμωνίου και θείου. Η αμμωνία που χρησιμοποιείται συχνά για την παραγωγή καραμελοχρώματος, ενδέχεται να περιέχει μικρόβια που προκαλούν καρκίνο σε ποντίκια.
7 Διοξείδιο του τιτανίου (Titanium Dioxide)
Το λαμπερό λευκό χρώμα του γιαουρτιού, του marshmallow, του γάλακτος και άλλων θα μπορούσε να οφείλεται σε αυτό το συστατικό. Το διοξείδιο του τιτανίου χρησιμοποιείται ως λευκαντικός παράγοντας σε τρόφιμα και καλλυντικά, αλλά ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι αυτό το πρόσθετο είναι καρκινογόνο. Μάλιστα, ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) καταγράφει το διοξείδιο του τιτανίου ως καρκινογόνο 2Β που το ορίζει ως «πιθανώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο».
Ενώ αυτή η ταξινόμηση είναι ειδική για το εισπνεόμενο διοξείδιο του τιτανίου, άλλες έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να συνδέεται με φλεγμονή και νευροτοξικότητα όταν χρησιμοποιείται ως πρόσθετο τροφίμων.