Ιδιαίτερα διαδεδομένη στις μέρες μας, η διαλειμματική νηστεία συνοδεύεται από παραπληροφόρηση και μια πληθώρα μύθων.
Κάποιος φίλος ή συνάδελφος αδυνάτισε εντυπωσιακά κάνοντας διαλειμματική νηστεία, και σας έβαλε σε σκέψεις. Το χειρότερο, σας έδωσε 1-2 οδηγίες για να την ακολουθήσετε κι εσείς. Από την άλλη, δεν είναι μόνο ο κοινωνικός μας περίγυρος που μας επηρεάζει αλλά και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η διαλειμματική νηστεία (ή αλλιώς fasting) ανήκει στα προτεινόμενα για θέαση θέματα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το TikTok. Απλοί καθημερινοί άνθρωποι, κατά κύριο λόγο μη ειδικοί και μη γνώστες της σωστής διατροφής, δίνουν ανεξέλεγκτα συμβουλές επιτυχίας για απώλεια κιλών.
Οι μύθοι και οι αλήθειες για τη διαλειμματική νηστεία
Ολοένα και περισσότεροι γύρω μας, ή ακόμα και εμείς οι ίδιοι, κάνουμε την περίφημη διαλειμματική νηστεία, στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε τι ακριβώς είναι. Μήπως ήρθε η ώρα να ενημερωθούμε σωστά και να καταρρίψουμε τους μεγαλύτερους μύθους γύρω από το fasting;
Μύθος: Η διαλειμματική νηστεία είναι δίαιτα
Αλήθεια: Σύμφωνα με την Jessica Folek, διευθύντρια βαριατρικής χειρουργικής στο Long Island Jewish Forest Hills, του Northwell Health στη Νέα Υόρκη, «η διαλειμματική νηστεία είναι ένα διατροφικό σχήμα που χαρακτηρίζεται από κύκλους νηστείας και χρονικά περιορισμένης πρόσληψης τροφής».
Πρόκειται για ένα μοντέλο διατροφής που βασίζεται στην εναλλαγή θρέψης και αφαγίας. Αυτό σημαίνει ότι κάνουμε αποχή από το φαγητό για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα (για ώρες ή μέρες, ανάλογα το πρωτόκολλο) και επιστρέφουμε στη ρουτίνα θρέψης στο υπόλοιπο χρονικό διάστημα.
Η διαλειμματική νηστεία, όμως, δεν σχετίζεται με τις δίαιτες όπως τις γνωρίζουμε, που στοχεύουν στην απώλεια βάρους περιορίζοντας την πρόσληψη θερμίδων. Ο πραγματικός στόχος της διαλειμματικής νηστείας είναι να αντιμετωπίσει παθήσεις και να βελτιώσει ορισμένα προβλήματα υγείας. Η απώλεια κιλών αποτελεί συνεπακόλουθο, και όχι στόχο της.
Μύθος: Τις ώρες που τρώω, καταναλώνω ό,τι θέλω
Αλήθεια: Το ότι για κάποιες ώρες δεν τρώμε, δεν σημαίνει ότι όταν καταναλώνουμε τροφή μπορούμε να επιλέγουμε ό,τι θέλουμε ή ό,τι μας αρέσει.
Για να λειτουργεί σωστά ο οργανισμός μας, θα πρέπει να επιλέγουμε στα γεύματά μας τα φρούτα και τα λαχανικά, τα προϊόντα ολικής άλεσης και τροφές με υγιεινά λιπαρά, να πίνουμε νερό, και να καταναλώνουμε οπωσδήποτε 3-4 γεύματα. Σημειωτέον, η λήψη τροφής θα πρέπει να σταματάει στις 8 το βράδυ. Επιπρόσθετα, η μείωση κατανάλωσης κρέατος και αλκοόλ θεωρείται πολύ σημαντική για την ευρυθμία του οργανισμού.
Μύθος: Η διαλειμματική νηστεία είναι για όλους
Αλήθεια: Υπάρχουν συγκεκριμένες περιπτώσεις και κατηγορίες ασθενών, στις οποίες η διαλειμματική νηστεία θεωρείται ακατάλληλη, όπως: Τα λιποβαρή άτομα, οι έγκυες, οι θηλάζουσες, τα παιδιά, οι έφηβοι κάτω των 18 ετών.
Άτομα που πάσχουν από συγκεκριμένα νευρολογικά και ψυχολογικά προβλήματα, διατροφικές διαταραχές και εθισμούς ενδέχεται να επιβαρύνουν την υγεία τους ακολουθώντας τη διαλειμματική νηστεία. Μάλιστα, έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο, που δημοσιεύθηκε στο Eating Behaviors, έχει συνδέσει τη διαλειμματική νηστεία με τις διαταραχές διατροφής και δυνητικά επικίνδυνες, ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές.
Επίσης, η διαλειμματική νηστεία δεν ενδείκνυται για όσους έχουν ηπατικά προβλήματα, νεφρική ανεπάρκεια και γαστρικό έλκος του δωδεκαδακτύλου, και για τους διαβητικούς που ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή.
Μύθος: Μπορώ να κάνω διαλειμματική νηστεία για όσο καιρό θέλω
Αλήθεια: Συνιστά μεγάλο λάθος, παρανόηση και αιτία επικινδυνότητας το να νομίζουμε ότι η διαλειμματική νηστεία γίνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Στην πραγματικότητα, αν κάνετε διαλειμματική νηστεία για λόγους υγείας, μετά από 2-3 μήνες θα πρέπει να τη διακόψετε.
Εκτός και εάν την έχετε υιοθετήσει γενικότερα στη ζωή σας ως ένα μοντέλο υγιεινής διατροφής. Εν προκειμένω, ο γιατρός που σας παρακολουθεί, θα σας συστήσει τακτικές εξετάσεις και θα είναι αρμόδιος για την εξέλιξη και βελτίωση της υγείας σας.
Μύθος: Θα ξεκινήσω διαλειμματική νηστεία χωρίς να πάω σε ειδικό
Αλήθεια: Αυτός ο μύθος αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη παγίδα στην οποία μπορεί να πέσετε. Το να ακολουθήσετε δηλαδή άσκεπτα τις συμβουλές και τις νουθεσίες ενός φίλου ή ενός δημιουργού περιεχομένου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και όχι ενός ειδικού.
Ο Kyle T. Ganson, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης του Πανεπιστημίου του Τορόντο, και επίκουρος καθηγητής στο Factor-Inwentash Faculty of Social Work Researchers, αναδεικνύει το σύγχρονο πρόβλημα της παραπληροφόρησης από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μάλιστα, τονίζει ότι οι γιατροί θα πρέπει «να κατανοούν τις σύγχρονες διατροφικές τάσεις, όπως η διαλειμματική νηστεία, που συζητούνται συνήθως μεταξύ των νέων, ιδιαίτερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
Είναι γόνιμο και ωφέλιμο να καταλάβουμε ότι η διαλειμματική νηστεία χρειάζεται επαγγελματική παρακολούθηση από ειδικό. Ο ειδικός, λαμβάνοντας υπόψιν παράγοντες όπως η εποχή, η κατάσταση υγείας σας και οι προσωπικές σας συνήθειες, θα προτείνει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα.
Εκτός όμως από τον διαιτολόγο σας, θα πρέπει να συμβουλεύεστε και τον προσωπικό γιατρό σας, και να κάνετε εξετάσεις αίματος τόσο πριν ξεκινήσετε τη διαλειμματική νηστεία, όσο και κατά τη διάρκεια, και μετά τη λήξη της.