Θέλετε να διατηρήσετε τον εγκέφαλό σας υγιή και σε εγρήγορση; Υπάρχουν τρεις τροφές που μπορεί να επηρεάζουν αρνητικά τη γνωστική σας λειτουργία, αυξάνοντας τον κίνδυνο νοητικής εξασθένησης. Αν τις αποφεύγετε και υιοθετήσετε πιο θρεπτικές επιλογές, μπορείτε να προστατεύσετε τη μνήμη και τη συγκέντρωσή σας.
Τροφές που καταστρέφουν τον εγκέφαλο
Σύμφωνα με μελέτη του επιστημονικού περιοδικού Nature Reviews Neuroscience, η κατανάλωση ωμέγα-3 λιπαρών οξέων υποστηρίζει τις γνωστικές λειτουργίες και ενισχύει γονίδια που είναι σημαντικά για τη διατήρηση της συναπτικής λειτουργίας και πλαστικότητας.
Αντίθετα, διατροφές πλούσιες σε κορεσμένα λιπαρά μειώνουν τα μοριακά υποστρώματα που υποστηρίζουν τη γνωστική επεξεργασία και αυξάνουν τον κίνδυνο νευρολογικών δυσλειτουργιών. Επιπλέον, ορισμένες ορμόνες του εντέρου που μπορούν να εισέλθουν στον εγκέφαλο ή παράγονται σε αυτόν επηρεάζουν την γνωστική ικανότητα.
Η κατανόηση των μοριακών μηχανισμών μέσω των οποίων η διατροφή επηρεάζει τη γνωστική λειτουργία μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της ανθεκτικότητας των νευρώνων σε βλάβες και στην προαγωγή της πνευματικής ευεξίας.
Τα επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως τα πατατάκια, τα γλυκά, οι κοτομπουκιές και τα χοτ ντογκ, επιδεινώνουν το πρόβλημα. Οι τροφές που περιέχουν τρανς λιπαρά, όπως τα ντόνατς, και εκείνες με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο είναι επίσης επιζήμιες για την υγεία του εγκεφάλου.
Ωστόσο, υπάρχουν και «υγιεινές» τροφές που μπορεί να έχουν αρνητική επίδραση στη λειτουργία του εγκεφάλου, όπως εξηγεί η Δρ. Janine Bowring, ND, σε ένα βίντεο στο TikTok.
Μέσα στις τροφές που μπορούν να «καταστρέψουν» τον εγκέφαλο, οι επιστήμονες προκρίνουν τρεις που τις θεωρούν από τις πιο σημαντικές.
@j9naturally 3 Foods That Ruin Your Brain Dr. Janine provides an illuminating overview of how three commonly consumed foods can negatively impact cognitive health. She warns that swordfish, due to mercury content, is one such food that should be avoided, as well as margarine which contains brain-harming trans fats. Lastly, French fries fried in harmful vegetable or canola oil increase the risk of damaging your neurological function and should therefore be avoided when possible. #mentalhealth #brain #nutrition ♬ original sound – doctorjanine Bowring, ND
Εγκέφαλος: Η Νο1 διατροφή για να τον κρατήσετε υγιή, σύμφωνα με νευρολόγο
3 απρόσμενες τροφές που «καταστρέφουν τον εγκέφαλό σας» μετά τα 40
Ας δούμε ποιες είναι αυτές οι τροφές και τι προτείνει η ειδικός:
- Ξιφίας
- Μαργαρίνη
- Τηγανητές πατάτες
1. Ξιφίας
Αυτό μπορεί να εκπλήξει πολλούς. Σύμφωνα με τη Δρ. Bowring, ο ξιφίας «έχει πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε υδράργυρο, και τα βαρέα μέταλλα καταστρέφουν τα εγκεφαλικά κύτταρα».
Ο υδράργυρος μπορεί να συσσωρευτεί στον εγκέφαλο, προκαλώντας πιθανώς προβλήματα όπως απώλεια μνήμης, δυσκολία συγκέντρωσης και αναπτυξιακές διαταραχές. Επομένως, η κατανάλωση ξιφία θα πρέπει να περιορίζεται ή να αποφεύγεται για τη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου.
2. Μαργαρίνη
Η μαργαρίνη «συνήθως παρασκευάζεται από τρανς λιπαρά», τα οποία, σύμφωνα με τη Δρ. Bowring, είναι «πολύ φλεγμονώδη για ολόκληρο το σώμα, αλλά ειδικά για τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα».
Το κύριο πρόβλημα με τη μαργαρίνη είναι τα υψηλά επίπεδα τρανς λιπαρών που προκύπτουν από τη διαδικασία υδρογόνωσης, η οποία χρησιμοποιείται για να σταθεροποιήσει τα έλαια. Αυτά τα τρανς λιπαρά μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τη λειτουργία του εγκεφάλου και να συνδεθούν με γνωστική εξασθένηση.
Παρεμποδίζουν τη λειτουργία των κυτταρικών μεμβρανών στον εγκέφαλο, επηρεάζοντας την επικοινωνία μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων και μειώνοντας την πνευματική απόδοση. Ακόμη και η μαργαρίνη που διαφημίζεται ως «υγιεινή» μπορεί να είναι επιβλαβής αν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες.
Εγκέφαλος: Τα 5 βήματα για τον διατηρήσετε υγιή καθώς μεγαλώνετε
3. Τηγανητές πατάτες
Οι πατάτες «τηγανίζονται συνήθως σε φυτικό ή κραμβέλαιο, τα οποία περιέχουν πολυακόρεστα λιπαρά που είναι ιδιαίτερα φλεγμονώδη», εξηγεί η Δρ. Bowring.
Μελέτες έχουν δείξει ότι η υπερβολική κατανάλωση τηγανητών τροφών μπορεί να μειώσει τη νοητική απόδοση. Οι τηγανητές πατάτες επηρεάζουν αρνητικά την υγεία του εγκεφάλου λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε θερμίδες, τρανς λιπαρά και ακρυλαμίδιο, μια χημική ένωση που μπορεί να βλάψει τη νευρική υγεία.
Η κατανάλωση τηγανητών τροφών συμβάλλει στη φλεγμονή του εγκεφάλου, η οποία βλάπτει τα αιμοφόρα αγγεία και επηρεάζει αρνητικά τη λειτουργία του. Το ακρυλαμίδιο, που παράγεται κατά τη διαδικασία του τηγανίσματος, θεωρείται πιθανώς καρκινογόνο σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC).
Οι τηγανητές πατάτες ανήκουν στις υπερ-επεξεργασμένες τροφές, οι οποίες έχουν συνδεθεί με την επιδείνωση της γνωστικής λειτουργίας. Αυτά τα τρόφιμα υφίστανται εκτεταμένη επεξεργασία, είναι πλούσια σε λιπαρά, ζάχαρη, αλάτι και διάφορα πρόσθετα, ενώ έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής.
Εγκέφαλος: 6 φαινομενικά «ακίνδυνες» συνήθειες που τον γερνούν
Τροφές που μπορούν να ενισχύσουν τον εγκέφαλο
Ενώ είναι σημαντικό να περιορίσετε ή να αποφύγετε τον ξιφία, τη μαργαρίνη και τις τηγανητές πατάτες για τη διατήρηση της εγκεφαλικής υγείας, υπάρχουν πολλές θρεπτικές τροφές που μπορούν να ενισχύσουν τη γνωστική λειτουργία και να προλάβουν τη νοητική εξασθένηση.
Για καλύτερη υγεία του εγκεφάλου, δοκιμάστε να προσθέσετε στη διατροφή σας:
- Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα από ψάρια όπως ο σολομός, ο τόνος και οι σαρδέλες, καθώς και από λιναρόσπορο, σπόρους chia και καρύδια.
- Αντιοξειδωτικά που βρίσκονται σε μούρα όπως τα βατόμουρα και οι φράουλες, σε πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως το σπανάκι και το λάχανο, καθώς και στις ντομάτες.
- Βιταμίνες Β που περιέχονται σε δημητριακά ολικής άλεσης όπως το καστανό ρύζι και η κινόα, σε όσπρια όπως τα φασόλια και οι φακές, και στα αυγά.
- Φρούτα και λαχανικά όπως τα αβοκάντο, οι ξηροί καρποί και τα φυλλώδη λαχανικά.
Είναι επίσης σημαντικό να μειώσετε τα επεξεργασμένα τρόφιμα, τα ζαχαρούχα ποτά και τα ανθυγιεινά λίπη.
Ο συνδυασμός μιας υγιεινής διατροφής με τακτική άσκηση, επαρκή ύπνο και διαχείριση του στρες είναι το κλειδί για τη διατήρηση της εγκεφαλικής υγείας και τη μείωση των κινδύνων γνωστικής εξασθένησης.
Εγκέφαλος: «Είμαι νευροεπιστήμονας – Η συνήθεια των 10 λεπτών που προστατεύει το μυαλό»
Οι διατροφικές ανάγκες διαφέρουν, γι’ αυτό συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία υγείας ή έναν διατροφολόγο για εξατομικευμένες συμβουλές.