Η υγεία της καρδιάς αποτελεί μείζον ζήτημα στη σημερινή εποχή. Τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) δείχνουν ότι οι καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν την αιτία για 10.000 θανάτους την ημέρα στην Ευρώπη. Γι’αυτό, οι ειδικοί αναζητούν τους παράγοντες που ευθύνονται για αυτά τα ποσοστά αλλά και τρόπους να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
Σε μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο BMC Medicine, λοιπόν, Σουηδοί ερευνητές διερεύνησαν τη σχέση ανάμεσα στην κατανάλωση γάλακτος και της υγείας της καρδιάς, διαπιστώνοντας ότι ακόμη και μέτριες ποσότητες μπορούν να αυξήσουν σημαντικά τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο και καρδιακή προσβολή, ειδικά στις γυναίκες.
Η ισχαιμική καρδιακή νόσος -κοινώς, στεφανιαία νόσος- προκύπτει κυρίως από περιορισμένη ροή αίματος στην καρδιά και αποτελεί σημαντικό παγκόσμιο πρόβλημα υγείας και κύρια αιτία πρώιμης θνησιμότητας. Αν και η έρευνα δείχνει ότι η καρδιαγγειακή υγεία επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της διατροφής, ο ρόλος των γαλακτοκομικών προϊόντων, παραμένει διφορούμενος.
Τα ύπουλα σημάδια στα πόδια που μπορεί να κρύβουν καρδιακή νόσο
Επιπλέον, διαφορετικοί τύποι γαλακτοκομικών προϊόντων, όπως το φρέσκο γάλα που δεν έχει υποστεί ζύμωση ή τα γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γιαούρτι, μπορεί να επηρεάσουν την υγεία της καρδιάς με διαφορετικούς τρόπους, πιθανώς λόγω διακυμάνσεων στο μικροβιακό περιεχόμενο ή βιοδραστικών ενώσεων που σχηματίζονται κατά τη ζύμωση.
Αν και το γάλα συνιστάται ευρέως ως μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής για την περιεκτικότητά του σε ασβέστιο, βιταμίνη D και πρωτεΐνες, μελέτες για τον καρδιαγγειακό του αντίκτυπο έχουν αναφέρει αντικρουόμενα αποτελέσματα. Ορισμένες έρευνες υποδεικνύουν ότι η υψηλή κατανάλωση γάλακτος μπορεί να αυξήσει τους καρδιαγγειακούς κινδύνους, ενώ άλλες δεν βρίσκουν καμία σχέση ή ακόμη και προστατευτικά αποτελέσματα.
Πώς διεξήχθη η μελέτη για τη σχέση ανάμεσα στο γάλα και τα προβλήματα στην καρδιά
Στην παρούσα μελέτη, οι ερευνητές είχαν ως στόχο να διευκρινίσουν τον αντίκτυπο της κατανάλωσης γάλακτος στην καρδιαγγειακή υγεία, εστιάζοντας στην πρόσληψη γάλακτος που έχει υποστεί ζύμωση και αυτού που δεν έχει υποστεί ζύμωση και τις πιθανές επιπτώσεις τους σε συγκεκριμένες πρωτεΐνες του αίματος που σχετίζονται με καρδιακές παθήσεις.
Ανέλυσαν δεδομένα από δύο Σουηδικές μελέτες κοόρτης, στις οποίες συμμετείχαν αθροιστικά πάνω από 100.000 συμμετέχοντες που παρακολουθήθηκαν για έως και 33 χρόνια.
Η διατροφική πρόσληψη των συμμετεχόντων (60.000 γυναίκες και 40.000 άνδρες) αξιολογήθηκε μέσω επικυρωμένων ερωτηματολογίων, με την πρόσληψη γάλακτος να καθορίζεται ανά περιεκτικότητα σε λιπαρά (0,5%, 1,5% ή 3%) και τύπο (μη ζυμωμένο έναντι ζυμωμένου). Η συνολική πρόσληψη γάλακτος υπολογίστηκε συνδυάζοντας τις μερίδες μεταξύ των τύπων και της περιεκτικότητας σε λιπαρά.
Ποιο γάλα συνδέεται με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο για τις γυναίκες
Η μελέτη διαπίστωσε ότι η αυξημένη κατανάλωση γάλακτος που δεν έχει υποστεί ζύμωση σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ισχαιμικής καρδιακής νόσου και εμφράγματος του μυοκαρδίου στις γυναίκες αλλά όχι στους άνδρες.
Συγκεκριμένα, οι γυναίκες που κατανάλωναν περισσότερα από 300 mL μη ζυμωμένου γάλακτος (που ισοδυναμεί με 2 ή περισσότερα ποτήρια) καθημερινά εμφάνισαν σημαντική αύξηση στον κίνδυνο ισχαιμικής καρδιακής νόσου, με την αναλογία κινδύνου να αυξάνεται προοδευτικά με την υψηλότερη πρόσληψη.
Επιπλέον, αυτή η συσχέτιση ήταν σταθερή σε όλα τα ποσοστά λίπους του γάλακτος (0,5%, 1,5% και 3%) και ήταν σημαντική ακόμη και μετά την προσαρμογή του τρόπου ζωής και των διατροφικών παραγόντων. Αντίθετα, η πρόσληψη γάλακτος που έχει υποστεί ζύμωση δεν συνδέθηκε με ισχαιμική καρδιακή νόσο ή κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου σε κανένα από τα δύο φύλα.
Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι οι γυναίκες που κατανάλωναν υψηλές ποσότητες γάλακτος που δεν είχε υποστεί ζύμωση εμφάνιζαν ξεχωριστά μοτίβα στις καρδιομεταβολικές πρωτεΐνες. Η υψηλότερη πρόσληψη γάλακτος που δεν έχει υποστεί ζύμωση συσχετίστηκε με αυξημένα επίπεδα του μετατρεπτικού ενζύμου 2 της αγγειοτενσίνης (ACE-2), μιας πρωτεΐνης που σχετίζεται με καρδιαγγειακούς κινδύνους.
Επιπλέον, τα επίπεδα του αυξητικού παράγοντα 21 ινοβλαστών (FGF21), μιας πρωτεΐνης που είναι προστατευτική έναντι των καρδιομεταβολικών παθήσεων, βρέθηκε να είναι χαμηλότερα σε γυναίκες που κατανάλωναν μη ζυμωμένο γάλα σε μεγάλες ποσότητες.
Αυτές οι πρωτεϊνικές αλλαγές μπορεί να αντικατοπτρίζουν τις υποκείμενες βιολογικές οδούς που επηρεάζονται από την κατανάλωση γάλακτος που δεν έχει υποστεί ζύμωση, εξηγώντας δυνητικά τον υψηλότερο κίνδυνο ισχαιμικής καρδιακής νόσου που παρατηρείται στις γυναίκες.
Επιπλέον, η ανάλυση έδειξε ότι η αντικατάσταση του γάλακτος που δεν έχει υποστεί ζύμωση με ζυμωμένο γάλα ή γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γιαούρτι, θα μπορούσε ενδεχομένως να μειώσει τον κίνδυνο ισχαιμικής καρδιακής νόσου, αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθεί αυτή η πιθανότητα.
Τα συμπεράσματα της μελέτης
Συνολικά, η μελέτη πρότεινε ότι το μη ζυμωμένο γάλα, ανεξάρτητα από την περιεκτικότητά του σε λιπαρά, μπορεί να συμβάλει σε υψηλότερο κίνδυνο ισχαιμικής καρδιακής νόσου στις γυναίκες μέσω οδών που περιλαμβάνουν τα ACE-2 και FGF21.
Το Νο1 φρούτο που προτείνει καρδιολόγος για την υγεία της καρδιάς
Τα ευρήματα τόνισαν έναν πιθανό κίνδυνο ισχαιμικής καρδιοπάθειας που σχετίζεται με το φύλο λόγω πρόσληψης γάλακτος που δεν έχει υποστεί ζύμωση, με τον μεγαλύτερο κίνδυνο να εντοπίζεται στις γυναίκες που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες φρέσκου γάλακτος. Η μελέτη δικαιολεί περαιτέρω έρευνα για τα γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση ως δυνητικά ασφαλέστερη εναλλακτική λύση.