Για πρώτη φορά, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ υποστηρίζουν ότι εντόπισαν μια πρωτεΐνη που εμποδίζει το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος να επιτεθεί σε όγκους. Η ανακάλυψη θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα θεραπεία του καρκίνου, ακόμη και τύπων που είναι ανθεκτικοί στην ανοσοθεραπεία, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Nature Communications.
Η ανακάλυψη της πρωτεΐνης έδωσε τη δυνατότητα στους επιστήμονες να τροποποιήσουν τη δραστηριότητά της, επιτρέποντάς τους να διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα για την καταπολέμηση των καρκινικών κυττάρων.
Καρκίνος: 5 ισχυρά αντιοξειδωτικά που πρέπει να βάλετε στη διατροφή σας για να προστατευθείτε
«Βρήκαμε έναν μηχανισμό πρωτεΐνης που βάζει φρένο στο ανοσοποιητικό σύστημα και μπορέσαμε να τον αφαιρέσουμε ώστε το ανοσοποιητικό σύστημα να δουλέψει ξανά», δήλωσε ο καθηγητής Carmit Levy, ο οποίος συνέγραψε τη μελέτη με τον καθηγητή Yaron Carmi, τον διδακτορικό φοιτητή Avishai Maliah στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και άλλους ερευνητές στο Ισραήλ και τη Μασαχουσέτη.
Από τη θεραπεία της ψωρίασης στη θεραπεία του καρκίνου
Η σημαντική ανακάλυψη έγινε κατά σύμπτωση. Ως βιολόγος καρκίνου, ο Δρ. Levy συνήθως μελετά τον καρκίνο και τις επιπτώσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας -ή του ηλιακού φωτός- στο δέρμα.
Σε ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα, εξήγησε ο ίδιος στους Times of Israel, το σώμα γνωρίζει πότε υπάρχει ιός μέσα του και εργάζεται αποτελεσματικά για να τον αντιμετωπίσει. Αλλά σε μια αυτοάνοση δερματοπάθεια όπως η ψωρίαση, το ανοσοποιητικό σύστημα βλέπει τα κύτταρα του δέρματος ως επιβλαβή και πυροδοτεί μια απόκριση εναντίον τους.
Οι γιατροί χρησιμοποιούν θεραπεία με υπεριώδες φως, γνωστή ως φωτοθεραπεία, για να βοηθήσουν στη θεραπεία της ψωρίασης «βάζοντας φρένο» στο ανοσοποιητικό σύστημα έτσι ώστε να σταματήσει να λειτουργεί υπερβολικά. Ο Δρ. Levy και οι συνεργάτες του έκαναν τη σύνδεση μεταξύ της φωτοθεραπείας και του καρκίνου.
«Η φωτοθεραπεία μειώνει την υπερενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα καρκινικά κύτταρα αναστέλλουν επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα, έτσι δεν λειτουργεί σωστά, με αποτέλεσμα να υπολειτουργεί», εξηγεί ο Δρ. Levy.
Το φως του ήλιου είναι πολύ διαφορετικό από τον καρκίνο, ωστόσο και τα δύο έχουν σαφή επίδραση στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. «Ας πούμε ότι ξέρετε ότι το τρέξιμο και το διάβασμα σας κουράζουν. Αυτές είναι δύο πολύ διαφορετικές δραστηριότητες, αλλά και οι δύο σας κουράζουν. Ποιοι είναι οι δείκτες που μοιράζονται;», αναφέρει εξηγώντας ο επιστήμονας.
Στο κυνήγι μιας πρωτεΐνης
Το 2020, η ερευνητική ομάδα ένωσε τις δυνάμεις της για να προχωρήσει στην έρευνα. «Μετά την αρχική ανακάλυψη, θέλαμε να πάμε βαθύτερα στον τομέα της ανοσολογίας, οπότε ξεκινήσαμε όλοι μαζί να ερευνούμε», ανέφερε ο Δρ. Levy. Για να κατανοήσει τη διαδικασία του πώς ένα κύτταρο του ανοσοποιητικού μπορεί να καταπολεμήσει ένα καρκινικό, ο ειδικός πρότεινε να το σκεφτούμε σαν μια ταινία του Χόλιγουντ.
«Μπορείτε να φανταστείτε ότι το ανοσοποιητικό κύτταρο έρχεται, έτοιμο να σκοτώσει το καρκινικό. Αλλά ένα κύτταρο όγκου σταματά το κύτταρο του ανοσοποιητικού, απλά στέκεται εκεί χωρίς την ικανότητα να σκοτώνει. Την ίδια στιγμή, τα καρκινικά κύτταρα συνεχίζουν να μεγαλώνουν», περιγράφει.
«Έτσι κατάλαβα ότι είχα καρκίνο του στομάχου»: Τα συμπτώματα του 60χρονου και τι τον κράτησε ζωντανό
Στο πρώτο μέρος του πειράματός τους, οι επιστήμονες παρατήρησαν την επίδραση της έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία σε διάφορες πρωτεΐνες. Η ομάδα ανακάλυψε μια σημαντική αύξηση σε μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη, τη Ly6a. Λίγα ήταν γνωστά για τον ρόλο αυτής της πρωτεΐνης στην ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος να αναγνωρίζει και να καταπολεμά τα καρκινικά κύτταρα.
Έτσι, μετά την έκθεση του δέρματος στην υπεριώδη ακτινοβολία, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού που ονομάζονται Τ κύτταρα -το κλειδί για την καταπολέμηση του καρκίνου- άρχισαν να παράγουν υψηλά επίπεδα της πρωτεΐνης Ly6a. «Η πρωτεΐνη έλεγε στα κύτταρα του ανοσοποιητικού να επιβραδύνουν», εξήγησε ο επιστήμονας.
Ο ρόλος της πρωτεΐνης ήταν θετικός όταν επρόκειτο για ένα αυτοάνοσο νόσημα. Αλλά με τον καρκίνο, η πρωτεΐνη έπαιξε αρνητικό ρόλο. Η ομάδα υποψιάστηκε ότι η Ly6a μπορεί να στέλνει σήματα στα Τ κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος για να σταματήσουν να επιτίθεται σε όγκους.
Έλεγχος της υπόθεσης
Για να ελέγξουν εάν η πρωτεΐνη Ly6a μπορεί να είναι η αιτία της επιβράδυνσης του ανοσοποιητικού συστήματος, οι επιστήμονες την αντιμετώπισαν με ένα αντίσωμα. «Χωρίς την παρουσία της, τα φρένα ελευθερώθηκαν. Το ανοσοποιητικό σύστημα ήταν ελεύθερο να επιτεθεί στα καρκινικά κύτταρα», σημείωσε ο Δρ. Levy. Οι όγκοι μειώθηκαν σημαντικά. Επιπλέον, ακόμη και οι καρκίνοι που συνήθως δεν ανταποκρίνονταν στη θεραπεία άρχισαν να συρρικνώνονται.
Ελπίδα για θεραπεία του καρκίνου
Οι ερευνητές ανακάλυψαν μια αύξηση της πρωτεΐνης Ly6a στον καρκίνο του δέρματος (μελάνωμα) και στον καρκίνο του παχέος εντέρου και έχουν λόγους να υποψιάζονται ότι υπάρχει και σε άλλους καρκίνους. Ωστόσο, το γονίδιο Ly6a βρέθηκε μόνο σε ποντίκια. Δεν υπάρχει στους ανθρώπους, αλλά μπορεί να υπάρχει ένα άλλο γονίδιο που πλησιάζει και θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν οι επιστήμονες.
Ελπίδες για τον καρκίνο: Το συστατικό της μπύρας που ανοίγει νέους δρόμους στη θεραπεία του
Οι επιστήμονες άρχισαν να εργάζονται στα ανθρώπινα γονίδια πριν από δύο χρόνια, ελπίζοντας να εξελίξουν τα ευρήματά τους σε ένα φάρμακο που θα μπορούσε να γίνει μια νέα θεραπεία για τον καρκίνο στους ανθρώπους. «Η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει άλλα πέντε έως 10 χρόνια, αλλά έχουμε μεγάλο κίνητρο να βρούμε τη λύση. Έχουμε κάποιες ενδείξεις και αυτό φέρνει ελπίδα», κατέληξε ο Δρ. Levy.