Η νηστεία για 24 ώρες δύο φορές την εβδομάδα ενισχύει τις ικανότητες συγκεκριμένων κυττάρων του ανοσοποιητικού -που ονομάζονται κύτταρα «φυσικοί φονείς»- να καταπολεμούν τον καρκίνο, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο Immuntiy, ανοίγουν μια σειρά από επιλογές για τη συμπλήρωση της θεραπείας του καρκίνου στο μέλλον.
Τα πασίγνωστα φάρμακα που αδυνατίζουν και έχουν και αντικαρκινική δράση-Νέα μελέτη
Πώς η νηστεία μπορεί να καταπολεμήσει τον καρκίνο
Όσα πράγματα βοηθούν τον οργανισμό να καταπολεμήσει τον καρκίνο είναι καλά, ειδικά αν είναι εύκολο να εφαρμοστούν και δεν απαιτούν συνταγή γιατρού. Σε μια πρόσφατη μελέτη, ερευνητές από το Κέντρο Καρκίνου Memorial Sloan Kettering (MSK) στη Νέα Υόρκη διερεύνησαν πώς η νηστεία ενισχύει τις ικανότητες του ανοσοποιητικού συστήματος για την καταπολέμηση του καρκίνου.
«Οι όγκοι είναι πολύ πεινασμένοι», είπε ο Joseph Sun, ανοσολόγος και ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης. «Παίρνουν βασικά θρεπτικά συστατικά, δημιουργώντας ένα εχθρικό περιβάλλον συχνά πλούσιο σε λιπίδια που είναι επιζήμια για τα περισσότερα κύτταρα του ανοσοποιητικού. Αυτό που δείχνουμε εδώ είναι ότι η νηστεία επαναπρογραμματίζει αυτά τα κύτταρα “φυσικούς φονείς” για να επιβιώσουν καλύτερα σε αυτό το κατασταλτικό περιβάλλον».
Τα κύτταρα «φυσικοί φονείς» είναι λευκά αιμοσφαίρια που λειτουργούν ακριβώς με τον τρόπο που λέει το όνομά τους, δηλαδή καταστρέφοντας άλλα κύτταρα, μολυσμένα με ιούς και καρκινικά κύτταρα. Αν και η κύρια δουλειά τους είναι να σκοτώνουν εισβολείς, επικοινωνούν επίσης με άλλα ανοσοκύτταρα, απελευθερώνοντας πρωτεΐνες που ονομάζονται κυτοκίνες για να τους σηματοδοτήσουν να επιτεθούν σε επιβλαβή κύτταρα. Όσο περισσότερα κύτταρα «φυσικοί φονείς» εισβάλλουν σε έναν καρκινικό όγκο, τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση του ασθενούς.
Πώς διεξήχθη η μελέτη
Οι ερευνητές έβαλαν ποντίκια με καρκίνο σε νηστεία για 24 ώρες δύο φορές την εβδομάδα, ενώ μπορούσαν να τρώνε ελεύθερα ανάμεσα στις νηστείες. Διαπίστωσαν ότι η νηστεία είχε μια βαθιά επίδραση στα κύτταρα-φυσικούς φονείς του ζώου. Όπως συμβαίνει στους ανθρώπους που νηστεύουν, τα επίπεδα γλυκόζης των ποντικών μειώθηκαν και τα ελεύθερα λιπαρά οξέα, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτική πηγή ενέργειας όταν τα άλλα θρεπτικά συστατικά είναι χαμηλά, αυξήθηκαν. Ως αποτέλεσμα, τα κύτταρα-φυσικοί φονείς στον σπλήνα επαναπρογραμματίστηκαν.
Καρκίνος: Το μοναδικό είδος τροφής που δεν τρώει ποτέ ογκολόγος για να τον προλάβει
«Κατά τη διάρκεια καθενός από αυτούς τους κύκλους νηστείας, τα κύτταρα “φυσικοί φονείς” έμαθαν να χρησιμοποιούν αυτά τα λιπαρά οξέα ως εναλλακτική πηγή καυσίμου στη γλυκόζη», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Rebecca Delconte και πρόσθεσε:
«Αυτό βελτιστοποιεί πραγματικά την αντικαρκινική τους απόκριση επειδή το μικροπεριβάλλον του όγκου περιέχει υψηλή συγκέντρωση λιπιδίων και τώρα είναι σε θέση να εισέλθουν στον όγκο και να επιβιώσουν καλύτερα λόγω αυτής της μεταβολικής εκπαίδευσης».
Εκτός από την παροχή μιας εναλλακτικής πηγής ενέργειας, η νηστεία προκάλεσε επίσης τη μετεγκατάσταση των κυττάρων «φυσικοί φονείς». Πολλά μετακόμισαν στον μυελό των οστών όπου, λόγω νηστείας, εκτέθηκαν σε υψηλά επίπεδα μιας πρωτεΐνης σηματοδότησης που ονομάζεται Ιντερλευκίνη 12. Αυτό ενίσχυσε την παραγωγή ιντερφερόνης-γάμα των κυττάρων, μιας από τις κυτοκίνες κατά του όγκου που παράγουν φυσικά.
«Με τους δύο αυτούς μηχανισμούς μαζί, διαπιστώνουμε ότι τα κύτταρα “φυσικοί φονείς” είναι εκ των προτέρων προετοιμασμένα για να παράγουν περισσότερες κυτοκίνες εντός του όγκου», είπε η Δρ. Delconte. «Και με τον μεταβολικό επαναπρογραμματισμό, είναι πιο ικανά να επιβιώσουν στο περιβάλλον του όγκου και ειδικεύονται στο να έχουν βελτιωμένες αντικαρκινικές ιδιότητες».
Οι ερευνητές διερευνούν τώρα εάν υπάρχουν δύο πληθυσμοί κυττάρων «φυσικών φονέων» που λαμβάνουν διαφορετική εκπαίδευση είτε στον σπλήνα είτε στον μυελό των οστών ή εάν όλα τα κύτταρα περνούν και από τις δύο θέσεις.
Το μέλλον στη θεραπεία του καρκίνου με τη νηστεία
Η παρούσα μελέτη προστίθεται στα υπάρχοντα στοιχεία που δείχνουν ότι η νηστεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συμπλήρωμα στη χημειοθεραπεία για τον καρκίνο. Επιπλέον, η μελέτη μπορεί να οδηγήσει στον εντοπισμό φαρμάκων που στοχεύουν τους μηχανισμούς που προκαλούνται από τη νηστεία χωρίς να απαιτείται από τους ασθενείς να νηστεύουν.
Μια άλλη εναλλακτική λύση θα ήταν να συλλεχθούν κύτταρα φυσικοί φονείς σε κατάσταση νηστείας και να διατηρηθούν έξω από το σώμα, χορηγώντας τα αργότερα ως συμπληρωματική θεραπεία.
Μέχρι να υπάρξει περαιτέρω έρευνα για τις επιπτώσεις της νηστείας στον καρκίνο στους ανθρώπους, οι γιατροί προτρέπουν τους ανθρώπους να μιλήσουν με τους γιατρούς τους πριν νηστέψουν.
«Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι νηστείας και κάποιοι μπορεί να είναι χρήσιμοι, ενώ άλλοι μπορεί να είναι επιβλαβείς», δήλωσε ο Neil Iyengar, ειδικός στον καρκίνο του μαστού στο MSK που δεν συμμετείχε στη μελέτη. «Οι ασθενείς θα πρέπει να μιλήσουν με τους γιατρούς τους για το τι είναι ασφαλές και υγιές για την ατομική τους κατάσταση».