Αν καταναλώσετε κάποιο φαγητό που έχει μολυνθεί με μικρόβια, είναι πολύ πιθανό να πάθετε τροφική δηλητηρίαση. Ποια είναι τα συμπτώματα της δηλητηρίασης και με ποια σοβαρά νοσήματα συνδέεται.
Η τροφική δηλητηρίαση σίγουρα δεν είναι ευχάριστη και μπορεί να σας προκαλέσει έντονο πόνο στην κοιλιά, έμετο, διάρροια και πυρετό. Σύμφωνα με τους ειδικούς, όμως, ενδέχεται να εμφανίσετε και δύο σοβαρές παθήσεις που συνδέονται με την τροφική δηλητηρίαση.
Καλό είναι να γνωρίζετε πως τα συμπτώματα της δηλητηρίασης μπορεί να εμφανιστούν ώρες, ημέρες ή ακόμη και εβδομάδες μετά την κατανάλωση της τροφής που έχει μολυνθεί. Η δηλητηρίαση προκαλείται είτε από τη φυσική παρουσία των ίδιων των μικροβίων ή από τις τοξίνες που αυτά παράγουν.
Και πώς φθάνουν τα μικρόβια στον ασθενή; Μπορεί τα τρόφιμα να μολυνθούν κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για μαγείρεμα, ή μπορεί τα μικρόβια να βρίσκονται ήδη στις τροφές και δεν απομακρύνονται με το πλύσιμο ή δεν σκοτώνονται με το μαγείρεμα. Μπορεί ακόμη τα μικρόβια να μεταφέρονται από τροφή σε τροφή λόγω χρήσης κοινών μαγειρικών επιφανειών και σκευών.
Παρενέργειες τροφικής δηλητηρίασης
Το ανησυχητικό τώρα είναι ότι μία τροφική δηλητηρίαση θα μπορούσε να σας κάνει λιγότερο έξυπνους στο μέλλον και να προκαλέσει αλλαγές στη μνήμη σας.
Αν έχετε πάθει τροφική δηλητηρίαση από τοξόπλασμα στο παρελθόν, είναι πιο πιθανό να έχετε φτωχές μαθησιακές ικανότητες, κακή μνήμη και να εμφανίσετε σχιζοφρένεια, σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου Charles στην Τσεχία.
Οι παρενέργειες αυτές εμφανίζονται εβδομάδες μέχρι και μήνες μετά την εμφάνιση τροφικής δηλητηρίασης. Η νέα έρευνα έδειξε ότι οι αλλαγές στην προσωπικότητα από την τροφική δηλητηρίαση διαρκούν και μετά την ανάρρωσή σας.
Οι ειδικοί, από το Πανεπιστήμιο Charles στην Πράγα, επικεντρώθηκαν σε δύο συγκεκριμένα μικρόβια που επηρεάζουν ένα ευρύ φάσμα του πληθυσμού και μπορούν να επιβιώσουν στον οργανισμό για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Το ένα, που ονομάζεται Toxoplasma gondii, ευθύνεται για 800.000 περιπτώσεις τροφικής δηλητηρίασης κάθε χρόνο μόνο στις ΗΠΑ. Το τοξόπλασμα μπορεί να βρεθεί σε όλα τα είδη κρέατος, αλλά είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στο χοιρινό, το αρνί και το κρέας ελαφιού, σύμφωνα με τον FDA.
Το άλλο, Borrelia spp, είναι ένα βακτήριο που ευθύνεται για τη νόσο του Lyme, η οποία πλήττει περίπου 476.000 άτομα κάθε χρόνο στις ΗΠΑ.
Τί είναι το τοξόπλασμα
Το Toxoplasma gondii είναι ένα παράσιτο που μπορεί να εντοπιστεί σε γάτες, χαλασμένο και μισοψημένο κρέας και μολυσμένο νερό, σύμφωνα με το CDC.
Σχεδόν το ένα τέταρτο των ανθρώπων που έχουν περάσει την εφηβεία δήλωσαν ότι κόλλησαν το παράσιτο, σύμφωνα με τον Δρ Τζέφρι Τζόουνς, επιδημιολόγο και παιδίατρο στο Κέντρο Ελέγχου Ασθενειών στις ΗΠΑ. Μάλιστα προκαλεί περίπου το 24% των θανάτων από τροφιμογενείς ασθένειες στις ΗΠΑ.
Αν είστε ανοσοκατεσταλμένο άτομο ή έγκυος, μπορεί να έχετε ένα έντονο και ξαφνικό επεισόδιο εμετού, ρίγη, διάρροια, εφίδρωση και αδυναμία, όταν μολυνθείτε από το παράσιτο, σύμφωνα με τους γιατρούς από το Baylor College of Medicine. Πολλά περιστατικά καταγράφονται σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας, αναφέρουν οι ειδικοί.
Το παράσιτο δεν φεύγει από το σώμα σας αφού σταματήσετε να αισθάνεστε άρρωστοι, σύμφωνα με το CDC – συχνά παραμένει μέσα σας για όλη σας τη ζωή. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα έχουν πολύ λίγα αξιοσημείωτα συμπτώματα, αλλά αν είστε ανοσοκατεσταλμένος ή έχετε άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας, μπορεί να εμφανίσετε πιο έντονα συμπτώματα.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Folia Parasitologica, εξέτασε 7.762 άτομα με μέση ηλικία 42 ετών. Περίπου 962 από αυτά τα άτομα ανέφεραν ότι βρέθηκαν θετικά για τοξόπλασμα και 1.778 από αυτά τα άτομα ανέφεραν ότι είχαν μολυνθεί με Borrelia.
Καθένας από τους ερωτηθέντες συμπλήρωσε τεστ που αποσκοπούσαν στη μέτρηση των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας, της μνήμης και των γνωστικών ικανοτήτων.
Τα άτομα που είχαν πάθει τροφική δηλητηρίαση από τοξόπλασμα στο παρελθόν είχαν πιο αργούς χρόνους αντίδρασης και λιγότερο ακριβείς απαντήσεις σε μια κοινή νευρολογική εξέταση που ονομάζεται Stroop Test.
Μια κοινή εκδοχή της δοκιμασίας Stroop Test περιλαμβάνει τους συμμετέχοντες να κοιτάζουν λέξεις με χρώματα γραμμένες σε γραμματοσειρές διαφορετικού χρώματος. Για παράδειγμα, η λέξη μπλε μπορεί να είναι γραμμένη με πράσινη γραμματοσειρά και η λέξη πορτοκαλί μπορεί να είναι γραμμένη με ροζ γραμματοσειρά.
Οι συμμετέχοντες πρέπει να αναγνωρίσουν το χρώμα της λέξης, όχι την ίδια τη λέξη.
Το τεστ Stroop χρησιμοποιείται στα εργαστήρια ως μέτρο της διάρκειας της προσοχής, της μνήμης, της πνευματικής οξύτητας και της νοημοσύνης, σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο Lesley.
Γενικά, αν οι απαντήσεις των συμμετεχόντων ήταν πιο αργές ή λιγότερο ακριβείς, οι ερευνητές το χαρακτήριζαν αυτό ως ένδειξη ότι η μνήμη ή η νοημοσύνη τους ήταν φτωχότερη.
Οι συγγραφείς της μελέτης λένε ότι τα αποτελέσματά τους υποδεικνύουν μακροχρόνιες επιπτώσεις των λοιμώξεων, καθώς οι αλλαγές στη συμπεριφορά δεν συνέβησαν μόνο σε άτομα που είχαν κακή υγεία λόγω του ιού.
Οι συμμετέχοντες εξακολουθούσαν να έχουν χειρότερη μνήμη ακόμη και μετά την υποχώρηση των σωματικών συμπτωμάτων τους, ανέφεραν οι συγγραφείς, πράγμα που σημαίνει ότι το παράσιτο προκαλούσε χρόνια προβλήματα.
Τροφική δηλητηρίαση και άνοια
Μία άλλη μελέτη στο Ταϊβάν διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που έπαθαν τροφική δηλητηρίαση από τοξοπλάσμωση είχαν 2,8 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια σε σύγκριση με εκείνους που δεν είχαν κολλήσει το παράσιτο. Επιπλέον, τα άτομα που έλαβαν θεραπεία για τη νόσο είχαν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια από εκείνους που δεν έλαβαν.
Η τροφική δηλητήριαση έχει επίσης συνδεθεί με άλλες νευρολογικές παθήσεις, όπως η σχιζοφρένεια. Μία μελέτη από το Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο του Ρίο ντε Τζανέιρο διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που είχαν μολυνθεί με τοξόπλασμα είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν σχιζοφρένεια από ό,τι οι άνθρωποι που δεν είχαν προσβληθεί από το παράσιτο.
Οι επιστήμονες δεν είναι ακριβώς σίγουροι για το πώς αυτό το παράσιτο αλλάζει τον εγκέφαλό σας. Αλλά μια θεωρία, που εξηγείται σε μία εργασία από το Πανεπιστήμιο Ιατρικών Επιστημών Ahvaz Jundishapur στο Ιράν, αναφέρει ότι το παράσιτο θα μπορούσε να μεταβάλει τα επίπεδα χημικών ουσιών στον εγκέφαλο που ελέγχουν τη διάθεση, τη μνήμη και το συναίσθημα.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι η έκθεση στο τοξόπλασμα προκάλεσε αύξηση μιας χημικής ουσίας που ονομάζεται ντοπαμίνη και μείωση μιας χημικής ουσίας που ονομάζεται σεροτονίνη, στους εγκεφάλους. Αυτό οδήγησε σε αλλαγές στη μνήμη και τη συμπεριφορά.
«Μια άλλη θεωρία είναι ότι το παράσιτο που ζει μακροπρόθεσμα στο σώμα σας μπορεί να προκαλέσει μια μικρή, αλλά σταθερή ανοσολογική αντίδραση στο σώμα σας, που με την πάροδο του χρόνου μπορεί να φθείρει τον εγκέφαλό σας», σύμφωνα με τον Δρ Michael Greger, ειδικό σε θέματα δημόσιας υγείας και διατροφολόγο.