Σε μία νέα μελέτη, ερευνητές στην Κίνα συνέκριναν δεδομένα από χιλιάδες ανθρώπους και ανακάλυψαν ότι μια συνήθεια ύπνου που έχουν πολλοί άνθρωποι μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εγκεφαλικού έως και 43%.
Τα φώτα του δρόμου και η φωτορύπανση από την κυκλοφορία παρεμβαίνουν στον φυσικό κύκλο ύπνου-αφύπνισης του σώματος και η μη επαρκής ποιοτική ανάπαυση επιβαρύνει την καρδιά και άλλα όργανα.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι τα υψηλότερα επίπεδα έκθεσης σε τεχνητό φως εξωτερικού χώρου τη νύχτα μπορεί να αποτελούν παράγοντα κινδύνου για εγκεφαλοαγγειακή νόσο», δήλωσε ο Δρ. Jain-Bing Wang, εμπειρογνώμονας δημόσιας υγείας που συμμετείχε στην εργασία, και πρόσθεσε
«Ως εκ τούτου, συμβουλεύουμε τους ανθρώπους, ειδικά όσους ζουν σε αστικές περιοχές, να εξετάσουν το ενδεχόμενο μείωσης αυτής της έκθεσης για να προστατευθούν από τις πιθανές επιβλαβείς επιπτώσεις της».
Ο ρόλος της φωτορύπανσης στα εγκεφαλοαγγειακά νοσήματα
Πολλοί άνθρωποι κρατούν τις κουρτίνες και τα στόρια του υπνοδωματίου τους ανοιχτά τη νύχτα, εν μέσω μιας νέας τάσης ευεξίας που ενθαρρύνει τους ανθρώπους να «ξυπνούν με τον ήλιο».
Αλλά οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι περίπου το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει ήδη σε περιοχές με φωτορύπανση, κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει δυσκολίες στον ύπνο. Χρησιμοποιώντας την κλίμακα Bortle Dark Sky Scale, που βαθμολογεί το σκοτάδι του ουρανού από ένα έως εννέα, οι επιστήμονες λένε ότι η μέση νύχτα χωρίς φεγγάρι έχει βαθμολογία 1, δηλαδή πολύ λίγο φως στον ουρανό.
Για σύγκριση, μεγάλες πόλεις όπως η Νέα Υόρκη έχουν μέτρηση 9, υποδηλώνοντας υψηλά επίπεδα φωτορύπανσης. Για την εργασία, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Stroke, οι επιστήμονες στρατολόγησαν 28.300 άτομα από το κινεζικό λιμάνι Ningbo, περίπου 200 χιλιόμετρα νότια της Σαγκάης. Οι συμμετέχοντες ήταν 62 ετών κατά μέσο όρο και δεν είχαν ιστορικό εγκεφαλοαγγειακής νόσου, όπως εγκεφαλικό επεισόδιο και ανευρύσματα.
Καθένας παρακολουθήθηκε για έξι χρόνια -από το 2015 έως το 2021- με τους επιστήμονες να καταγράφουν περιπτώσεις εγκεφαλικού ή άλλης εγκεφαλοαγγειακής νόσου μέσω νοσοκομειακών ιατρικών αρχείων. Εντοπίστηκαν συνολικά 1.278 περιπτώσεις, εκ των οποίων τα 900 ήταν εγκεφαλικά.
Για την ανάλυση, χρησιμοποιήθηκαν δορυφορικές εικόνες για την εκτίμηση της φωτορύπανσης από την οποία υπέφερε κάθε ασθενής τη νύχτα. Τα αποτελέσματα προσαρμόστηκαν ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και το εισόδημα για να υποδηλώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης εγκεφαλοαγγειακής νόσου λόγω της έκθεσης στο φως τη νύχτα.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα της μελέτης
«Η έκθεση σε έντονο φως τη νύχτα θα μπορούσε να κάνει τον κιρκάδιο ρυθμό του σώματος να καταστέλλει την έκκριση μελατονίνης. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλαγές στους βιολογικούς δείκτες, όπως τα αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων, αρτηριακής πίεσης και γλυκόζης του αίματος, τα οποία είναι ερεθίσματα για την εμφάνιση εγκεφαλοαγγειακής νόσου», σημείωσαν οι ερευνητές.
«Παρά τις σημαντικές προόδους στη μείωση των παραδοσιακών καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου όπως το κάπνισμα, η παχυσαρκία και ο διαβήτης τύπου 2, είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι περιβαλλοντικοί παράγοντες στις προσπάθειές μας να μειώσουμε το παγκόσμιο βάρος των καρδιαγγειακών παθήσεων», πρόσθεσε ο Δρ. Wang.
Οι περιορισμοί της εργασίας περιελάμβαναν ότι δεν υπήρχαν δεδομένα σχετικά με την έκθεση στο φως εσωτερικού χώρου για τους συμμετέχοντες ή εάν χρησιμοποιούσαν κουρτίνες συσκότισης. Η έρευνα διεξήχθη επίσης εν μέρει με αφορμή την πανδημία της Covid-19, η οποία μπορεί να έχει επηρεάσει τον κίνδυνο ασθένειας των ανθρώπων μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής.
Άλλοι ρύποι που αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλοαγγειακής νόσου
Η μελέτη διερεύνησε επίσης τον κίνδυνο εγκεφαλοαγγειακής νόσου από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Διαπίστωσε ότι όσοι ζούσαν σε περιοχές με τα υψηλότερα επίπεδα PM10 -μικροσκοπική ένωση που απελευθερώνεται από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων- είχαν έως 50% υψηλότερο κίνδυνο να υποφέρουν από εγκεφαλοαγγειακή νόσο σε σύγκριση με όσους εκτέθηκαν σε χαμηλότερα επίπεδα.
Όσοι εκτέθηκαν στα υψηλότερα επίπεδα PM2,5 -μια μικρότερη ουσία που απελευθερώνεται επίσης από αυτοκίνητα- είχαν 41% υψηλότερο κίνδυνο. Και όσοι εκτίθενται σε οξείδιο του αζώτου, που απελευθερώνεται από αυτοκίνητα και βιομηχανικές περιοχές, είχαν 31% υψηλότερο κίνδυνο.
Οι ερευνητές είπαν ότι δεν υπάρχει σχέση μεταξύ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της φωτορύπανσης και του κινδύνου εγκεφαλοαγγειακής νόσου. Εξηγώντας όμως τον υψηλότερο κίνδυνο από την ατμοσφαιρική ρύπανση στην εργασία, κατέληξαν:
«Αυξημένος κίνδυνος αιμορραγικού εγκεφαλικού μπορεί να επιτευχθεί προκαλώντας αρτηριακή αγγειοσύσπαση, αυξημένη αρτηριακή πίεση και αυξημένη ευαισθησία σε ρήξη εγκεφαλικών αγγείων προκαλώντας ενδοθηλιακή δυσλειτουργία».