4 από τις πιο θανατηφόρες ασθένειες έρχονται στην Ευρώπη λόγω κλιματικής αλλαγής

ασθένειες

Ασθένειες που προκαλούνται μέσω τσιμπήματος κουνουπιών και τσιμπουριών βρίσκονται προ των πυλών στην Ευρώπη. Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Τι δήλωσε στο oloygeia.gr ο Γκίκας Μαγιορκίνης.

Ανησυχία προκαλεί στην επιστημονική κοινότητα η κλιματική αλλαγή και η αύξηση των θερμοκρασιών με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να θεωρεί ότι η κλιματική αλλαγή είναι η μεγαλύτερη απειλή για την υγεία που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα επειδή προκαλεί ασθένειες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή  εκτιμά ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει όλες τις περιοχές του κόσμου και μια από τις βασικές επιπτώσεις της είναι η ανάδυση και επανεμφάνιση ασθενειών στην Ευρώπη, λόγω των ιογενών ζωονόσων και των νόσων που μεταδίδονται με διαβιβαστές (κουνούπια, τσιμπούρια, κ.α.).

Διεθνείς Οργανισμοί και η διεθνής επιστημονική κοινότητα παρακολουθούν στενά το «ταξίδι» διαβιβαστών, από την Αφρική, Νότια Αμερική, Νοτιοανατολική Ασία, υποστηρίζοντας ότι είναι «καθ΄οδόν» προς την Ευρώπη διάφορες ασθένειες που προκαλούνται από τσίμπημα μολυσμένων κουνουπιών, τσιμπουριών, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου.

Η άνοδο των θερμοκρασιών ωθεί τα έντομα που θα μπορούσαν να μεταφέρουν ασθένειες, όπως κουνούπια και τσιμπούρια προς τα βόρεια, αναφέρουν κορυφαίοι ειδικοί επιστήμονες στη Μ. Βρετανία που βιώνει τα τελευταία χρόνια πολύ θερμά καλοκαίρια. Εκφράζουν ιδιαίτερη ανησυχία για την εμφάνιση ασθενειών, όπως:

  • ο αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας-Κονγκό
  • ο ιός Ζίκα
  • ο δάγκειος πυρετός
  • ο ιός του πυρετού της κοιλάδας Rift.

Ο άνθρωπος συνήθως μολύνεται όταν έρχεται σε επαφή με τον μολυσμένο ξενιστή των ιών αυτών, αλλά σε μερικές περιπτώσεις μετά την εκδήλωση της ασθένειας είναι δυνατή η μετάδοση της από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Ο καθηγητής Τζέιμς Γουντ, επικεφαλής κτηνιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, προειδοποίησε ότι «είναι πολύ πιθανό στο μέλλον» ο αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας – Κονγκό (Crimean – Congo Hemorrhagic Fever, CCHF) να εμφανιστεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως και ο ιός του πυρετού της κοιλάδας Rift.Μπράιαν Τσάρλεστον.

Ο καθηγητής Μπράιαν Τσάρλεστον, διευθυντής του Ινστιτούτου Pirbright, το οποίο μελετά μολυσματικές ασθένειες σε ζώα, ανέφερε ότι ενδέχεται, επικίνδυνα παθογόνα να εμφανιστούν στην Μ. Βρετανία.

Ο καθηγητής Σερ Πίτερ Χόρμπι, διευθυντής του Ινστιτούτου Πανδημικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, είπε ότι η κλιματική αλλαγή «ξαναγράφει τα σύνορα όπου μπορεί να εντοπιστεί η ασθένεια». Πρόσθεσε ότι ο δάγκειος πυρετός που είναι κλασικά νόσημα της Νότιας Αμερικής, της Νοτιοανατολικής Ασίας έχει εξαπλωθεί στον Βορρά.

Γκίκας Μαγιορκίνης: Η Ευρώπη γίνεται «φιλική» σε είδη κουνουπιών που μεταδίδουν ασθένειες

Για το πολύ σημαντικό αυτό θέμα το oloygeia.gr ζήτησε την άποψη του αναπληρωτή καθηγητή Υγιεινής και Επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Γκίκα Μαγιορκίνη. Υπογράμμισε ότι λόγω κλιματικής αλλαγής η Ευρώπη γίνεται «φιλική» σε είδη κουνουπιών που μεταδίδουν ασθένειες στον άνθρωπο. Επίσης λόγω αύξησης των θερμοκρασιών η κυκλοφορία αυτών των εντόμων παρατείνεται. Το θέμα εμφάνισης ασθενειών, η επιτήρησή τους και η ετοιμότητα των συστημάτων υγείας απασχολεί έντονα την επιστημονική κοινότητα σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς οι επιστήμονες ανησυχούν ότι η επόμενη πανδημία παραμονεύει.

Από ποιες ασθένειες κινδυνεύει η Ευρώπη

Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι τα παθογόνα μπορεί αρχικά να περάσουν απαρατήρητα και κάτω από το ραντάρ των υγειονομικών αρχών, καθώς οι γιατροί του συστήματος υγείας δεν είναι εκπαιδευμένοι να εντοπίζουν αυτές τις ασθένειες . «Η πρόκληση θα είναι η έγκαιρη ανίχνευση αυτών των ασθενειών γιατί οι κλινικοί μας γιατροί δεν ξέρουν πώς μοιάζουν» ανέφεραν οι επιστήμονες. Από ποιες ασθένειες κινδυνεύει η Ευρώπη

1 Αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας – Κονγκό (Crimean – Congo Hemorrhagic Fever, CCHF)

Είναι μία σοβαρή ιογενής νόσος, η οποία προκαλείται από τον ομώνυμο ιό (γένους Nairovirus, οικογένειας Bunyaviridae) που μεταδίδεται κυρίως μέσω δήγματος κρότωνα (τσιμπουριού), αναφέρει ο ΕΟΔΥ. Ο ιός προκαλεί σοβαρή νόσο στον άνθρωπο με υψηλή θνητότητα και με κίνδυνο ενδονοσοκομειακής μετάδοσης. Προκαλεί, επίσης, επιδημίες. Πρόκειται για ζωονόσο που προσβάλλει πολλά άγρια και οικόσιτα ζώα και τον άνθρωπο.

2 Δάγκειος πυρετός

Ο Δάγκειος πυρετός, η νόσος Chikungunya είναι ιογενής νόσος που μεταδίδεται στον άνθρωπο με το τσίμπημα από μολυσμένο θηλυκό κουνούπι του γένους Aedes  Οι άνθρωποι είναι η κύρια δεξαμενή (reservoir) των ιών αυτών (ανθρωπονοτική μετάδοση). Τα κουνούπια μολύνονται από τον ιό όταν τσιμπήσουν ένα άτομο στην περίοδο ιαιμίας (περίοδος μετάδοσης).

Ο Δάγκειος πυρετός είναι η πιο σημαντική ιογενής νόσος που μεταδίδεται με κουνούπια, σε παγκόσμιο επίπεδο, με δεκάδες εκατομμύρια κρούσματα και δεκάδες χιλιάδες θανάτους (ιδίως σε παιδιά), ετησίως. Επίσης, είναι μια από τις πιο κοινές νόσους που μεταδίδονται με διαβιβαστές σε ταξιδιώτες σε τροπικές-υποτροπικές χώρες. Τις τελευταίες δεκαετίες έχει καταγραφεί δραματική αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων Δάγκειου πυρετού σε πολλές χώρες, με ταχεία εξάπλωση της νόσου και μεγάλες επιδημίες.

Εγχώρια μετάδοση Δάγκειου πυρετού στην Ευρώπη καταγράφηκε για πρώτη φορά στη Γαλλία και στην Κροατία το 2010 (με αρκετά ήπια περιστατικά), με διαβιβαστή το κουνούπι Aedes albopictus. ‘Εκτοτε, έχουν καταγραφεί αρκετά συμβάντα εγχώριας μετάδοσης Δάγκειου (σποραδικά κρούσματα ή μικρές συρροές), σε σχεδόν ετήσια βάση, στη νότια Ευρώπη.
Τα πιο κοινά κλινικά συμπτώματα του Δάγκειου πυρετού περιλαμβάνουν: αιφνίδια έναρξη υψηλού πυρετού, έντονη κεφαλαλγία, οπισθοβολβικό πόνο, μυαλγία, αρθραλγία, κηλιδο-βλατιδώδες εξάνθημα, ναυτία/εμέτους, διογκωμένους λεμφαδένες, και μικρής βαρύτητας αιμορραγίες. Ο πυρετός και τα άλλα συμπτώματα μπορεί να ακολουθήσουν μία διαλείπουσα πορεία, με σύντομη ύφεση μετά την 3 η ημέρα νόσου και επανεμφάνιση συμπτωμάτων στη συνέχεια.

3 Ιός Zika

Η μετάδοση στον άνθρωπο γίνεται με το τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού του γένους Aedes, που μεταφέρει τον ιό μέσω νυγμών. Η νόσος που προκαλείται από τον ιό Zika θεωρείται αναδυόμενη νόσος, με εξάπλωση σε περιοχές όπου είναι παρών ο κύριος διαβιβαστής, το κουνούπι Aedes aegypti. Ο ιός Zika (ZIKV) απομονώθηκε για πρώτη φορά το 1947 στην Αφρική και για πολλές δεκαετίες ήταν ένας «ξεχασμένος» ιός λόγω των ήπιων ή των παρόμοιων συμπτωμάτων με την κοινή γρίπη.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι υπάρχει πιθανότητα μεγάλων επιδημιών από τον ιό Zika σε παγκόσμιο επίπεδο. Τον Φεβρουάριο 2016 ο ΠΟΥ, σύμφωνα με τις οδηγίες του Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού, ανακηρύσσει τον Zika ως Επείγον Πρόβλημα Δημόσιας Υγείας Διεθνούς Ενδιαφέροντος. Πρόσφατα επιβεβαιώθηκε ότι ο ιός Zika μπορεί να μεταδοθεί με το σπέρμα και υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να παραμείνει στο σπέρμα για μερικές εβδομάδες μετά την ανάρρωση του άνδρα που νόσησε με λοίμωξη από τον ιό Zika.

4 Ιός του πυρετού της κοιλάδας Rift (Rift Valley Fever)

Ο πυρετός της κοιλάδας Rift (RVF) είναι μια ιογενής νόσος. Μεταδίδεται κυρίως από την επαφή με μολυσμένο αίμα ζώου, με την εισπνοή αέρα κοντά σε μολυσμένο ζώο που σφαγιάζεται, με την πόση μη επεξεργασμένου γάλακτος από μολυσμένο ζώο, ή μέσω τσιμπήματος μολυσμένου κουνουπιού. Ζώα όπως οι αγελάδες, τα πρόβατα, οι κατσίκες και οι καμήλες είναι πιθανόν να μολυνθούν. Σε αυτά τα ζώα μεταδίδεται κατά κύριο λόγο από τα κουνούπια.

Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια, πυρετός, μυϊκοί πόνοι και κεφαλαλγία και διαρκούν έως και μία εβδομάδα ή και σοβαρά όπως απώλεια όρασης 3 βδομάδες μετά τη μόλυνση, μολύνσεις του εγκεφάλου και αιμορραγία. Όσοι παρουσιάσουν αιμορραγία εμφανίζουν αυξημένες πιθανότητες θανάτου.

Έφη Φουσέκη
Έφη Φουσέκη

Η Eφη Φουσέκη καλύπτει με εγκυρότητα και συνέπεια το ιατρικό ρεπορτάζ, ως διαπιστευμένος συντάκτης υγείας(<a href="https://www.moh.gov.gr/">Υπουργείο Υγείας</a>). Παρακολουθεί επιστημονικά συνέδρια στη Eλλάδα και στο εξωτερικό, καταγράφει την πολιτική υγείας στη χώρα μας και έχει συνεργαστεί με μεγάλα ειδησεογραφικά Μέσα (antenna.gr, enikos.gr).

Scroll to Top