Πολλοί άνθρωποι βασίζονται σε κάποιο φάρμακο για διάφορες παθήσεις και τραυματισμούς. Κοινά προβλήματα όπως πονοκέφαλοι, πόνοι στην πλάτη και πυρετός μπορούν να ανακουφιστούν με παυσίπονα όπως η παρακεταμόλη και η ιβουπροφαίνη.
Αν και είναι ασφαλές για χρήση σύμφωνα με τις οδηγίες των κατασκευαστών, η έρευνα έχει δείξει ότι υπάρχουν κίνδυνοι από την τακτική λήψη τους.
Μέχρι αρκετά πρόσφατα, είχε υποτεθεί ότι η παρακεταμόλη ήταν ένα απολύτως ασφαλές φάρμακο για χρήση σε ασθενείς με υψηλή αρτηριακή πίεση. Ωστόσο, μια μελέτη του 2022 διαπίστωσε ότι η μακροχρόνια χρήση παρακεταμόλης θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού σε άτομα με υπέρταση.
Η επίδραση στην αρτηριακή πίεση είναι παρόμοια με αυτή των μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, όπως η ιβουπροφαίνη, είπαν οι ερευνητές.
Αποκαλυπτικά τα ευρήματα της μελέτης
Ως μέρος της μελέτης που διεξήχθη από μια ομάδα στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, σε 110 ασθενείς με ιστορικό υψηλής αρτηριακής πίεσης συνταγογραφήθηκε είτε ένα γραμμάριο παρακεταμόλης τέσσερις φορές την ημέρα είτε ένα αντίστοιχο εικονικό φάρμακο για δύο εβδομάδες.
Τέσσερα γραμμάρια παρακεταμόλης την ημέρα είναι μια δόση ρουτίνας που συνταγογραφείται σε ασθενείς με χρόνιο πόνο. Όλοι οι ασθενείς έλαβαν και τις δύο θεραπείες, με τη σειρά να είναι τυχαιοποιημένη και τυφλή. Όσοι έλαβαν παρακεταμόλη είδαν σημαντική αύξηση στην αρτηριακή τους πίεση, σε σύγκριση με όσους έλαβαν εικονικό φάρμακο.
Αυτή η αύξηση ήταν παρόμοια με αυτή που παρατηρήθηκε με τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα και μπορεί θεωρητικά να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου ή εγκεφαλικού κατά περίπου 20%. Ως εκ τούτου, η ομάδα είπε ότι οι ασθενείς που λαμβάνουν μακροχρόνια συνταγή για το εν λόγω παυσίπονο θα πρέπει να λαμβάνουν τη χαμηλότερη, αλλά αποτελεσματική δόση για το συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα.
«Αυτή η μελέτη δείχνει ξεκάθαρα ότι η παρακεταμόλη, το πιο χρησιμοποιούμενο φάρμακο στον κόσμο, αυξάνει την αρτηριακή πίεση, έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά», εξήγησε ο καθηγητής James Dear, πρόεδρος κλινικής φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου.
Τόνισε ότι οι γιατροί και οι ασθενείς θα πρέπει να εξετάσουν μαζί τους κινδύνους έναντι των οφελών, ειδικά όταν οι ασθενείς διατρέχουν κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. «Συνοπτικά, δείξαμε ότι δύο εβδομάδες θεραπείας με παρακεταμόλη αυξάνει την αρτηριακή πίεση σε ασθενείς που έχουν υπέρταση», πρόσθεσε ο καθηγητής.
Λιγότερη ανησυχία για όσους δεν χρησιμοποιούν τακτικά παρακεταμόλη
Αλλά ο επικεφαλής ερευνητής Δρ. Iain MacIntyre, σύμβουλος κλινικής φαρμακολογίας και νεφρολογίας στο NHS Lothian είπε ότι τα άτομα που χρησιμοποιούν παρακεταμόλη λιγότερο συχνά δεν πρέπει να ανησυχούν.
«Δεν πρόκειται για τη βραχυπρόθεσμη χρήση της παρακεταμόλης για πονοκεφάλους ή πυρετό, κάτι που δεν είναι πρόβλημα, αλλά δείχνει έναν νέο κίνδυνο για άτομα που την παίρνουν τακτικά μακροχρόνια, συνήθως για χρόνιο πόνο».
Η μελέτη διαπίστωσε ότι αφού οι άνθρωποι σταμάτησαν να παίρνουν το φάρμακο, η αρτηριακή τους πίεση επέστρεψε στα επίπεδα που ήταν στην αρχή της μελέτης, υποδηλώνοντας ότι το φάρμακο την αύξησε. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο στόχος των ερευνητών πίσω από τη μελέτη ήταν να δουν μια πολύ μικρή επίδραση στην αρτηριακή πίεση και έμειναν έκπληκτοι όταν είδαν πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο.
Ο καθηγητής Sir Nilesh Samani, ιατρικός διευθυντής στο British Heart Foundation, το οποίο χρηματοδότησε τη μελέτη, είπε ότι τα ευρήματα τονίζουν γιατί οι γιατροί και οι ασθενείς πρέπει να επανεξετάζουν τακτικά εάν υπάρχει συνεχής ανάγκη λήψης οποιουδήποτε φαρμάκου και πάντα να σταθμίζουν τα οφέλη και τους κινδύνους. Εάν ανησυχείτε για την αρτηριακή σας πίεση και οποιαδήποτε φάρμακα παίρνετε τακτικά, θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας.