Ένα 13χρονο αγόρι από το Βέλγιο έγινε το πρώτο στον κόσμο που θεραπεύτηκε από έναν εξαιρετικά θανατηφόρο καρκίνο του εγκεφάλου.
Σε ηλικία έξι ετών, ο Lucas Jemeljanova διαγνώστηκε με διάχυτο εγγενές ποντινό γλοίωμα (DIPG), έναν πολύ σπάνιο και εξαιρετικά επιθετικό όγκο στον εγκέφαλο που σκοτώνει το 98% των πασχόντων μέσα σε πέντε χρόνια.
Το αγόρι συμμετείχε σε μια κλινική δοκιμή όπου κλήθηκε να λάβει everolimus, ένα είδος φαρμάκου χημειοθεραπείας, το οποίο χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του καρκίνου του νεφρού, του παγκρέατος, του μαστού και του εγκεφάλου, αλλά δεν έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία για τη θεραπεία αυτής της μορφής καρκίνου του εγκεφάλου.
Ο Lucas ανταποκρίθηκε καλά στη θεραπεία και ο όγκος σταδιακά εξαφανίστηκε. Επτά χρόνια αργότερα, ο 13χρονος σήμερα Lucas δεν έχει πλέον ίχνος καρκίνου και επίσημα βρίσκεται σε ύφεση εδώ και πέντε χρόνια.
«Νίκησε όλες τις πιθανότητες» είπε ο γιατρός του, Ζακ Γκριλ, και η περίπτωσή του «προσφέρει πραγματική ελπίδα».
Τα πρώτα συμπτώματα και η απόφαση για την ένταξη στην κλινική δοκιμή
Ο Lucas διαγνώστηκε σε ηλικία έξι ετών αφού αρρώστησε στις καλοκαιρινές διακοπές. Δεν μπορούσε να περπατήσει ευθεία, είχε δυσκολία να ουρήσει, λιποθυμούσε και υπέφερε από αιμορραγία από τη μύτη.
Οι γονείς του, Cedric και Olesja, τον πήγαν στη Γαλλία για να είναι ένας από τους πρώτους που εγγράφηκαν στη δοκιμή BIOMEDE, η οποία δοκίμαζε πιθανά νέα φάρμακα για το DIPG. Το Everolimus δρα αναστέλλοντας την mTOR, μια πρωτεΐνη που βοηθά τα καρκινικά κύτταρα να διαιρούνται και να αναπτύσσονται και να παράγουν νέα αιμοφόρα αγγεία.
Αυτό σταματά ή επιβραδύνει την ανάπτυξη του καρκίνου εμποδίζοντας την αναπαραγωγή των καρκινικών κυττάρων και μειώνοντας την παροχή αίματος στα κύτταρα του όγκου. Το φάρμακο έχει εγκριθεί από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ως συνταγογραφούμενο φάρμακο για τη θεραπεία μιας σειράς καρκίνων.
Οι γιατροί φοβούνταν να σταματήσουν το θεραπευτικό σχήμα μέχρι πριν από ενάμιση χρόνο, όταν ο Lucas είχε σταματήσει να παίρνει τα φάρμακα ούτως ή άλλως. «Δεν ήξερα πότε να σταματήσω ή πώς, γιατί δεν υπήρχε άλλη σχετική αναφορά στον κόσμο», είπε ο Δρ. Γκριλ.
«Με μια σειρά από μαγνητικές τομογραφίες, παρακολούθησα τον όγκο να εξαφανίζεται εντελώς», πρόσθεσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο γιατρός, επικεφαλής του προγράμματος όγκων εγκεφάλου στο κέντρο καρκίνου Gustave Roussy στο Παρίσι.
Το γιατί ο Lucas ανάρρωσε τόσο καλά είναι ακόμα άγνωστο. Άλλα επτά παιδιά στη δοκιμή θεωρήθηκε ότι είχαν «μακροχρόνια ανταπόκριση» αφού δεν είχαν υποτροπές επί τρία χρόνια μετά τη διάγνωσή τους, αλλά μόνο ο όγκος του 13χρονου εξαφανίστηκε εντελώς.
Ο λόγος που κάποια παιδιά ανταποκρίθηκαν στα φάρμακα ενώ άλλα όχι είναι πιθανώς λόγω των βιολογικών ιδιαιτεροτήτων των όγκων τους, σύμφωνα με τον Δρ. Γκριλ. «Ο όγκος του Lucas είχε μια εξαιρετικά σπάνια μετάλλαξη που πιστεύουμε ότι έκανε τα κύτταρά του πολύ πιο ευαίσθητα στο φάρμακο», είπε. Οι ερευνητές προσπαθούν τώρα να αναπαράγουν τη διαφορά που παρατηρείται στα κύτταρα του Λούκας.
Τι είναι το DIPG: Συμπτώματα και προσδόκιμο επιβίωσης
Περίπου 300 παιδιά το χρόνο διαγιγνώσκονται με DIPG, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Καρκίνου Dana-Farber. Μετά τη διάγνωση, η διάμεση επιβίωση είναι εννέα μήνες. Το DIPG βρίσκεται συνήθως σε παιδιά ηλικίας μεταξύ πέντε και εννέα ετών.
Αυτός ο τύπος όγκου βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου και στην κορυφή της σπονδυλικής στήλης, αλλά δεν είναι γνωστό τι τους προκαλεί. Ο όγκος πιέζει την περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται γέφυρα, η οποία είναι υπεύθυνη για μια σειρά από κρίσιμες σωματικές λειτουργίες όπως η αναπνοή, ο ύπνος και η αρτηριακή πίεση.
Με την πάροδο του χρόνου, ο όγκος επηρεάζει τον καρδιακό παλμό, την αναπνοή, την κατάποση, την όραση και την ισορροπία. Μερικά από τα πρώτα συμπτώματα του όγκου είναι προβλήματα με την κίνηση των ματιών, αδυναμία του προσώπου, δυσκολία στο περπάτημα, περίεργες κινήσεις των άκρων και προβλήματα ισορροπίας.