Οι άνθρωποι μπορούν να φέρουν ορισμένα στελέχη βακτηρίων ανθεκτικά στα αντιβιοτικά για έως και εννέα χρόνια, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications.
Τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά βακτήρια που αποτελούν κρίσιμη απειλή για τη δημόσια υγεία μπορούν να παραμείνουν στο σώμα για σχεδόν μια δεκαετία.
Αυτό προκύπτει από μια νέα ανάλυση δύο ανθεκτικών στα αντιβιοτικά στελεχών των βακτηρίων Klebsiella pneumoniae και Escherichia coli από δείγματα που ελήφθησαν από περισσότερους από 70 ασθενείς σε νοσοκομεία στη Βασιλεία της Ελβετίας. Οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε έλεγχο για την παρουσία των βακτηρίων στο σώμα τους κατά τη διάρκεια 10 ετών.
Το K. pneumoniae και το E. coli μπορούν να προκαλέσουν μια σειρά από σοβαρές λοιμώξεις, όπως πνευμονία, δηλητηρίαση του αίματος και λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος. Η υπερβολική χρήση αντιβιοτικών ωθεί τα βακτήρια να αναπτύξουν αντίσταση στα φάρμακα, με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία.
Τα δύο βακτηριακά είδη που μελετήθηκαν ανήκουν σε μια ευρεία ομάδα που ονομάζεται Enterobacterales, τα οποία επηρεάζονται ιδιαίτερα από τα αντιβιοτικά β-λακτάμης όπως οι πενικιλίνες και οι κεφαλοσπορίνες.
Τα βακτήρια που μένουν στο σώμα των ασθενών προκαλούν επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις και έκθεση τρίτων στα μικρόβια
Τώρα, λοιπόν, οι επιστήμονες αποκάλυψαν ότι τα ίδια στελέχη ανθεκτικών K. pneumoniae και E. coli μπορούν να παραμείνουν στο σώμα ενός ασθενούς για έως και πέντε ή εννέα χρόνια, αντίστοιχα. Καθώς αυτά τα βακτήρια μπορούν να προκαλέσουν ασθένειες, οι φορείς πιθανόν να διατρέχουν παρατεταμένο κίνδυνο να εμφανίσουν επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις και να εκθέσουν άλλους στα μικρόβια.
«Αυτοί οι ασθενείς όχι μόνο αρρωσταίνουν επανειλημμένα οι ίδιοι, αλλά λειτουργούν και ως πηγή μόλυνσης για άλλους ανθρώπους -μια δεξαμενή για αυτά τα παθογόνα», εξηγεί η Lisandra Aguilar-Bultet, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και ερευνήτρια στη μικροβιακή γονιδιωματική και βιοπληροφορική στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βασιλείας στην Ελβετία.
Για παράδειγμα, τα ανθεκτικά βακτήρια μπορούν να εξαπλωθούν μέσω κακών πρακτικών υγιεινής, στενής διαπροσωπικής επαφής ή έκθεσης σε μολυσμένα ιατρικά εργαλεία.
Πώς διεξήχθη η μελέτη
Για τη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν γενετικά 76 δείγματα ανθεκτικού K. pneumoniae και 284 δείγματα E. coli που συλλέχθηκαν από ασθενείς που ήταν γνωστό ότι έφεραν τα βακτήρια. Οι ασθενείς ελέγχονταν κάθε φορά που εισάγονταν στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βασιλείας μεταξύ 2008 και 2018.
Τα περισσότερα δείγματα ελήφθησαν ως μέρος του συνήθους ελέγχου κατά την εισαγωγή στο νοσοκομείο για οποιαδήποτε πάθηση, αλλά το 12,5% από αυτά συλλέχθηκαν επειδή υπήρχε υποψία μόλυνσης από αυτά τα συγκεκριμένα βακτήρια. Κατά τη διάρκεια της περιόδου της μελέτης, λήφθηκαν κατά μέσο όρο τέσσερα δείγματα των δύο ανθεκτικών βακτηρίων από κάθε ασθενή.
Με τα χρόνια, η γενετική ποικιλομορφία των βακτηρίων στα σώματα των ασθενών παρέμεινε χαμηλή: τα ίδια στελέχη ανθεκτικού K. pneumoniae παρέμειναν στα σώματα όλων των ασθενών που είχαν αρχικά μολυνθεί από τα βακτήρια, ενώ το 84% των ασθενών παρέμειναν αποικισμένοι με το ίδιο στέλεχος ανθεκτικού E. coli.
Συνολικά, το μεγαλύτερο διάστημα που παρέμεινε οποιοδήποτε στέλεχος ανθεκτικών βακτηρίων στο σώμα ενός ατόμου ήταν 1.704 ημέρες για το K. pneumoniae και 3.387 ημέρες για το E. coli. Οι ερευνητές επίσης συχνά έβρισκαν το ίδιο στέλεχος είτε αποικιστικών είτε μολυσματικών βακτηρίων σε διαφορετικά μέρη του σώματος ενός συγκεκριμένου ασθενούς.
Επιπλέον, τα ίδια γονίδια ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά μοιράζονταν συχνά διαφορετικά στελέχη βακτηρίων στο ίδιο άτομο. Αυτό υποδηλώνει ότι τα βακτήρια περνούν αυτά τα γονίδια το ένα στο άλλο, κάτι που θα μπορούσε να συμβάλει στη μετάδοση της αντίστασης στα αντιβιοτικά. Μια τέτοια εναλλαγή γονιδίων, γνωστή ως οριζόντια μεταφορά γονιδίων, είναι ένας πολύ γνωστός μηχανισμός με τον οποίο τα μικρόβια αποκτούν αντίσταση στα αντιβιοτικά.
Τα ευρήματα της μελέτης θέτουν τις βάσεις για μελλοντική έρευνα ώστε να αποκαλυφθεί γιατί αυτά τα ανθεκτικά βακτήρια παραμένουν στο σώμα τόσο πολύ και τι τα κάνει να αλλάζουν από τον απλό αποικισμό του σώματος στην πρόκληση λοιμώξεων, καταλήγουν οι συγγραφείς.