Μια πρόσφατη μελέτη ανέφερε ότι οι αλλαγές στα microRNA του σπέρματος ποντικών που προκαλούνται από τη μεγαλύτερη ηλικία μπορεί να επηρεάσουν την ανάπτυξη των απογόνων του.
Το εύρημα της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Scientific Reports προστίθεται στην αυξανόμενη βιβλιογραφία σχετικά με τις επιπτώσεις της γήρανσης του πατέρα στους απογόνους.
Οι γάμοι και η τεκνοποίηση αργότερα στη ζωή των ανθρώπων γίνονται όλο και περισσότερο ο κανόνας. Ενώ οι επιπτώσεις της ηλικίας της μητέρας στους απογόνους, όπως ο υψηλότερος κίνδυνος αποβολής και το σύνδρομο Down, είναι ευρέως κατανοητές, οι επιπτώσεις από την πατρική πλευρά είναι λιγότερες.
Η γήρανση του πατέρα αυξάνει τον κίνδυνο νευροαναπτυξιακών διαταραχών
Όμως αυτό τα τελευταία χρόνια αλλάζει. Πρόσφατες επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι η γήρανση του πατέρα ασκεί πιο ουσιαστική επίδραση στον αυξημένο κίνδυνο νευροαναπτυξιακών διαταραχών όπως οι διαταραχές του φάσματος του αυτισμού.
Ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον καθηγητή Noriko Osumi από το Τμήμα Αναπτυξιακής Νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Tohoku έχει αποκαλύψει στο παρελθόν ότι οι επιγενετικοί παράγοντες, όπως οι τροποποιήσεις της ιστόνης στη σπερματογένεση και η μεθυλίωση του DNA στο σπέρμα ποντικών, υφίστανται αλλαγές με την ηλικία. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να οδηγήσουν σε διαγενεακές επιπτώσεις.
Ωστόσο, ο αντίκτυπος της γήρανσης του πατέρα στα microRNA, μικρά, μη κωδικοποιητικά μόρια RNA που παίζουν κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση της έκφρασης γονιδίων, παραμένει ανεξερεύνητη.
Ανάλυση σε σπέρμα ποντικιών
Για να διορθωθεί αυτό, η ίδια ερευνητική ομάδα διεξήγαγε μια ολοκληρωμένη ανάλυση των παραλλαγών που σχετίζονται με την ηλικία στα microRNA στο σπέρμα ποντικών. Συνέκριναν τα microRNA σε σπέρμα από ποντίκια ηλικίας 3, 12 και 20 μηνών και εντόπισαν τα microRNA που είχαν αλλάξει σε ποσότητα.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν σημαντικές διαφορές που σχετίζονται με την ηλικία στα microRNA. Ορισμένες αλλαγές εντοπίστηκαν στα microRNA που είναι υπεύθυνα για τη ρύθμιση του νευρικού συστήματος και των γονιδίων που σχετίζονται με τις διαταραχές του φάσματος του αυτισμού. Αυτά τα τροποποιημένα microRNA περιλάμβαναν αυτά που μεταφέρθηκαν σε γονιμοποιημένα ωάρια.
«Η μελέτη μας αποκαλύπτει τη πιθανή συσχέτιση μεταξύ της αλλαγής στα microRNA του σπέρματος που προκαλείται από τη πατρική γήρανση, υπογραμμίζοντας τη σημασία της διερεύνησης του αντίκτυπου των microRNA του σπέρματος στους απογόνους, μια πτυχή που είχε σχετικά παραβλεφθεί σε προηγούμενη έρευνα», δηλώνει ο Δρ. Osumi.
Διερεύνηση της σχέσης ανάμεσα στην ηλικία του πατέρα και τις επιπλοκές στην υγεία των παιδιώμ
Η προσδοκία είναι ότι η περαιτέρω διερεύνηση των επιγενετικών παραγόντων, ειδικά των microRNA, όχι μόνο θα συμβάλει στην αποκάλυψη των παθογόνων μηχανισμών που κρύβονται πίσω από νευροαναπτυξιακές διαταραχές, αλλά θα προσφέρει επίσης πληροφορίες για την προώθηση της υγείας και της πρόληψης ασθενειών στις επόμενες γενιές.
Ο Δρ. Osumi επισημαίνει ότι η μελέτη τους διευρύνει το πλαίσιο όσον αφορά τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ της ηλικίας του πατέρα και των πιθανών επιπλοκών στην υγεία των παιδιών.
«Ενώ οι σχετιζόμενες με την ηλικία αλλαγές στα ωάρια είναι καλά τεκμηριωμένες, η εστίαση έχει επικεντρωθεί κυρίως στη γονιμότητα του σπέρματος. Η αναγνώριση των μυριάδων επιγενετικών μετασχηματισμών που σχετίζονται με τη γήρανση του σπέρματος, όπως αποδεικνύεται από τα microRNA που εξετάστηκαν σε αυτή τη μελέτη, καθίσταται επιτακτική», σημειώνει ο επιστήμονες.
Τα ευρήματα αποκτούν επίσης συνάφεια στο πλαίσιο του ταχέως μειούμενου ποσοστού γεννήσεων στην Ιαπωνία, που απαιτεί την ενσωμάτωση της οπτικής γωνίας των παραγόντων που σχετίζονται με το σπέρμα στην προώθηση της αναπαραγωγικής ιατρικής.