Εκτός και αν πάσχετε από διαβήτη (ή άλλη σχετική πάθηση υγείας), το πιθανότερο είναι ότι δεν είχατε σκεφτεί ξανά το σάκχαρο και τη σημασία των επίπεδων του στο αίμα μέχρι πρόσφατα.
Οι επαγγελματίες υγείας προειδοποιούν εδώ και καιρό για τον αντίκτυπο που μπορεί να έχουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Γι’αυτό, οι ειδικοί παραθέτουν μια περίληψη των βασικών πραγμάτων που πρέπει να γνωρίζουμε για το σάκχαρο στο αίμα και επτά βασικά σημάδια που δείχνουν ότι μπορεί να έχει φτάσει σε πολύ χαμηλά ή υψηλά επίπεδα.
Τι ακριβώς είναι το σάκχαρο στο αίμα
«Το σάκχαρο στο αίμα είναι η ποσότητα γλυκόζης που κυκλοφορεί στο αίμα μας», λέει η Henrietta Norton, συνιδρύτρια του Wild Nutrition και συνεχίζει:
«Η γλυκόζη παράγεται από τα τρόφιμα που τρώμε ή από αποθηκευμένες μορφές γλυκόζης. Η γλυκόζη είναι απαραίτητη για την τροφοδοσία των κυττάρων και είναι πιο σημαντική για τον εγκέφαλο». Είναι ζωτικής σημασίας να υπάρχει μια υγιής παροχή του στην κυκλοφορία του αίματος.
Γιατί παίζει ρόλο το σάκχαρο στο αίμα
Τα υγιή επίπεδα σακχάρου στο αίμα παρέχουν στα κύτταρα την ενέργεια που χρειάζονται για να κάνουν τις εργασίες τους.
«Αλλά όταν παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις και υπάρχει υπερβολική ινσουλίνη στο σώμα σε καθημερινή βάση, αυτό μπορεί να συμβάλει σε όλα τα ζητήματα, όπως «κόπωση, ομίχλη του εγκεφάλου, εναλλαγές της διάθεσης, άγχος, κατάθλιψη, μειωμένη ανοσία, φλεγμονή, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, ανωμαλίες της εμμήνου ρύσεως και πολλά άλλα», λέει ο διατροφολόγος Rhian Stephenson.
Η αντίσταση στην ινσουλίνη εμφανίζεται όταν τα κύτταρα του σώματος δεν ανταποκρίνονται πλέον στην ινσουλίνη (την ορμόνη που καθοδηγεί τα κύτταρα να προσλαμβάνουν ζάχαρη και να τη μετατρέπουν σε ενέργεια) με τον ίδιο τρόπο που έκαναν πριν, γεγονός που οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Η τακτική (και η υπερβολική) έκθεση σε σάκχαρα και υδατάνθρακες σημαίνει ότι η ινσουλίνη (και το πάγκρεας, που την εκκρίνει) πρέπει να λειτουργούν διπλά, να κουράζονται και τελικά να μην λειτουργούν τόσο αποτελεσματικά όσο θα έπρεπε. Τότε είναι που τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα γίνονται σταθερά υψηλά, ένα ζήτημα που μπορεί τελικά να οδηγήσει σε διαβήτη.
Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες που συμβάλλουν στις χρόνιες νόσους. Όχι μόνο στον διαβήτη τύπου 2, αλλά και σε καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκίνο, παχυσαρκία και Αλτσχάιμερ. Ο στόχος είναι να διατηρηθούν υγιή, ισορροπημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα για να διασφαλιστεί ότι η ινσουλίνη παραμένει υπό έλεγχο για βέλτιστη υγεία.
Τι προκαλεί τις διακυμάνσεις του σακχάρου στο αίμα
«Τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα κυμαίνονται πάντα ανάλογα με τη διατροφή, τα επίπεδα άσκησης, το στρες και άλλους παράγοντες ζωής και υγείας», εξηγεί ο Δρ. Norton. Όταν κυμαίνονται πολύ ψηλά ή πολύ χαμηλά, αρχίζουμε να αντιμετωπίζουμε προβλήματα.
Η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στο να προκαλούν διακυμάνσεις. «Η γλυκόζη (ή η ζάχαρη) του αίματος προέρχεται από τα τρόφιμα που τρώμε (κυρίως υδατάνθρακες), τα οποία στη συνέχεια εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος και μετατρέπονται σε ενέργεια ή λίπος», εξηγεί η Jessica Sepel, ιδρύτρια της JS Health.
Οι βασικοί ένοχοι περιλαμβάνουν το αλκοόλ, τα επεξεργασμένα σάκχαρα και τους υδατάνθρακες και τα ζαχαρούχα ή ενεργειακά ποτά. Ο καφές προκαλεί επίσης διακυμάνσεις σακχάρου στο αίμα, λέει η Sepel, λόγω της σχέσης μεταξύ αδρεναλίνης, κορτιζόλης και ινσουλίνης.
7 σημάδια που δείχνουν ότι τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα δεν είναι σε ισορροπία
Ενώ μια συσκευή παρακολούθησης του σακχάρου θα σας επιτρέψει να παρακολουθείτε και να κατανοείτε τι συμβαίνει σε πραγματικό χρόνο, οι συσκευές αυτές είναι ακριβές και δεν είναι κάτι που οι ειδικοί συνιστούν να χρησιμοποιείτε τακτικά, εκτός εάν είστε διαβητικός. Ωστόσο, μπορείτε να μετρήσετε τα επίπεδα σακχάρου δίνοντας προσοχή στο πώς αισθάνεστε. Μπορεί να παρατηρήσετε:
- Αίσθημα λήθαργου, κούρασης ή νωθρότητας
- Ομίχλη εγκεφάλου
- Χαμηλή διάθεση, άγχος ή κατάθλιψη
- Ευερεθιστότητα
- Αίσθημα συνεχούς πείνας και λαχτάρα για ανθυγιεινά τρόφιμα
- Αίσθημα λιποθυμίας ή τρέμουλο
- Αμνησία
«Η ρύθμιση της γλυκόζης στο αίμα έχει βαθιά επίδραση στη διάθεση», λέει ο Δρ. Norton και καταλήγει:
«Οι χημικές ουσίες του εγκεφάλου (γνωστές και ως νευροδιαβιβαστές) και οι ορμόνες που ελέγχουν τη διάθεση παράγονται χρησιμοποιώντας τη γλυκόζη ως κύριο καύσιμο: ένας σημαντικός όγκος ερευνών έχει δείξει ότι η υπερβολική ή πολύ λίγη γλυκόζη επηρεάζει την αποτελεσματικότητα με την οποία τα παράγουμε και επομένως έχει άμεση επίδραση στην ψυχική μας ευεξία».
Μακροπρόθεσμα, μπορεί να δείτε αλλαγές στο βάρος σας, ορμονικές ανισορροπίες και πιο μακροχρόνια προβλήματα ψυχικής υγείας, καθώς και τις προαναφερθείσες χρόνιες ασθένειες που συχνά τροφοδοτούνται από τις διακυμάνσεις των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.