Η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Crohn ανήκουν σε μια ευρύτερη ομάδα παθήσεων, γνωστών ως ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (ΙΦΝΕ). Σύμφωνα με νέα μελέτη λοιπόν, οι ασθενείς με αυτές τις νόσους θα μπορούσαν να ωφεληθούν σημαντικά από τη λήψη ενός ευρέως χρησιμοποιούμενοι φαρμάκου.
Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο eClinicalMedicine, υποστηρίζουν ότι τα φάρμακα αυτά συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου -και θανάτου από αυτόν- σε ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα.
Πρόκειται για τις στατίνες -ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται ευρέως για τη μείωση της χοληστερόλης. Σύμφωνα με τη μελέτη ερευνητών του Karolinska Institutet, οι στατίνες μπορεί να προστατεύσουν τους ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα από την ανάπτυξη και τον θάνατο από καρκίνο του παχέος εντέρου.
Στη μελέτη, η θεραπεία με στατίνες συσχετίστηκε επίσης με χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου ανεξάρτητα από την αιτία σε ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα ή νόσο του Crohn.
«Αν και χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα, η μελέτη μας δείχνει ότι οι στατίνες μπορούν να αποτρέψουν τον καρκίνο του παχέος εντέρου σε ασθενείς με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, οι οποίοι αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου για αυτό το είδος καρκίνου», λέει ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης, Jiangwei Sun, ερευνητής στο Τμήμα Ιατρικής Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής του Karolinska Institutet.
Η μελέτη παρατήρησης συνέκρινε περισσότερους από 10.500 ασθενείς με ιδιοπαθή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, εκ των οποίων οι μισοί χρησιμοποιούσαν στατίνες. Μετά από μια περίοδο παρακολούθησης κατά μέσο όρο 5,6 ετών, 70 από την ομάδα με στατίνες και 90 από την ομάδα χωρίς στατίνες είχαν διαγνωστεί με καρκίνο του παχέος εντέρου.
Το αποτέλεσμα αυξήθηκε με την πάροδο του χρόνου
Το προστατευτικό αποτέλεσμα ήταν ευθέως ανάλογο με το χρονικό διάστημα για το οποίο ο ασθενής έπαιρνε στατίνες και μπορούσε να αποδειχθεί μετά από θεραπεία δύο ετών.
Υπήρχαν επίσης λιγότεροι θάνατοι από καρκίνο του παχέος εντέρου στην ομάδα με στατίνες (20) από ό,τι στην ομάδα χωρίς στατίνες (37) κατά την περίοδο της μελέτης και θάνατοι ανεξαρτήτως αιτίας (529 έναντι 719).
Η μελέτη δείχνει ότι περίπου 200 ασθενείς με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου πρέπει να υποβληθούν σε θεραπεία με στατίνες για να αποφευχθεί μια περίπτωση καρκίνου του παχέος εντέρου ή θανάτου από τον καρκίνο μέσα σε δέκα χρόνια από την έναρξη της θεραπείας. Το προστατευτικό αποτέλεσμα ήταν στατιστικά έγκυρο μόνο για ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα.
«Πιστεύουμε ότι αυτό συμβαίνει επειδή η μελέτη περιείχε λιγότερους ασθενείς με νόσο του Crohn. Πιθανώς θα χρειαστούν περισσότερες και μεγαλύτερες μελέτες που συγκεντρώνουν δεδομένα από πληθυσμούς ασθενών σε πολλές χώρες για να επιτευχθεί στατιστική σημασία για τη νόσο του Crohn»», εξηγεί ο Δρ. Sun.
Σημαντικά λιγότεροι θάνατοι
Για να αποφευχθεί ο θάνατος ανεξαρτήτως αιτίας κατά την ίδια δεκαετή περίοδο, ο αριθμός των ασθενών που έλαβαν θεραπεία μειώθηκε στους 20, λόγω του τρόπου με τον οποίο οι στατίνες προστατεύουν επίσης από κοινές παθήσεις, όπως οι καρδιαγγειακές. Οι στατίνες συνδέθηκαν με λιγότερους θανάτους τόσο σε ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα όσο και σε ασθενείς με νόσο του Crohn.
Η μελέτη βασίστηκε στην κοόρτη ESPRESSO, η οποία διευθύνεται από τον πρωτοπόρο Jonas F Ludvigsson, παιδίατρο στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Örebro και καθηγητή στο Τμήμα Ιατρικής Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής, Karolinska Institutet.
«Δεδομένου ότι μπορούμε να συνδυάσουμε δεδομένα ιστών από ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου με δεδομένα από σουηδικά μητρώα υγείας, είμαστε στη μοναδική θέση να μελετήσουμε τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των φαρμάκων για ιδιοπαθή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου. Η ελπίδα μας είναι ότι αυτές οι μελέτες θα βελτιώσουν τη φροντίδα των ασθενών με ΙΦΝΕ», σημειώνει ο ειδικός.
Τα πιο βάσιμα στοιχεία μέχρι στιγμής
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα νέα αποτελέσματα παρέχουν τις πιο στέρεες ενδείξεις μέχρι στιγμής ότι οι στατίνες θα μπορούσαν να είναι ένα αποτελεσματικό μέτρο προφύλαξης για τον καρκίνο του παχέος εντέρου σε άτομα με ΙΦΝΕ. Ωστόσο, πρέπει να συγκεντρωθούν περισσότερες γνώσεις για να μπορέσει να συσταθεί η θεραπεία σε γενικές οδηγίες.
«Χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να εξακριβωθεί εάν υπάρχει αιτιώδης σχέση, σε ποιο σημείο της παθολογικής διαδικασίας πρέπει να χορηγούνται οι στατίνες, ποια θα ήταν μια λογική δόση και πόσο καιρό χρειάζεται να διαρκέσει η θεραπεία για να είναι ωφέλιμη», καταλήγει ο Δρ. Sun.