Τα αποτελέσματα μιας πρόσφατης μελέτης που παρουσιάστηκε στο NUTRITION 2023 δείχνουν ότι τα προβιοτικά μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της μείωσης της μνήμης και της σκέψης που μπορεί να συνοδεύει τη γήρανση.
Αυτή η ανακάλυψη θα μπορούσε να θέσει τις βάσεις για καινοτόμες, μη επεμβατικές μεθόδους που χρησιμοποιούν το μικροβίωμα του εντέρου για να μειώσουν τη γνωστική έκπτωση στους ηλικιωμένους.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι γνωστικές βαθμολογίες των συμμετεχόντων στη μελέτη που παρουσίαζαν ήπια γνωστική εξασθένηση βελτιώθηκαν, μετά τη λήψη του προβιοτικού Lactobacillus rhamnosus GG για μια περίοδο τριών μηνών. Αυτή η βελτίωση στη γνωστική λειτουργία συνδέθηκε επίσης με αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου τους.
«Η σημασία αυτού του ευρήματος είναι αρκετά συναρπαστική, καθώς σημαίνει ότι η τροποποίηση του μικροβιώματος του εντέρου με τα προβιοτικά θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι μια στρατηγική για τη βελτίωση της γνωστικής απόδοσης, ιδιαίτερα σε άτομα με ήπια γνωστική εξασθένηση», δήλωσε ο Mashael Aljumaah, υποψήφιος διδάκτορας μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας.
«Αυτό προσθέτει ένα νέο επίπεδο στην κατανόησή μας για τη σύνδεση εγκεφάλου-εντέρου μέσω του μικροβιώματος και ανοίγει νέους δρόμους για την καταπολέμηση της γνωστικής έκπτωσης που σχετίζεται με τη γήρανση», συμπληρώνει ο ειδικός.
«Πολλές μελέτες επικεντρώνονται σε σοβαρές μορφές γνωστικών ασθενειών όπως η νόσος Αλτσχάιμερ και η άνοια, αλλά αυτές οι καταστάσεις είναι πιο προχωρημένες, γεγονός που καθιστά πολύ πιο δύσκολο να αντιστραφούν ή να αντιμετωπιστούν», εξηγεί ακόμη ο Δρ. Aljumaah.
«Αντίθετα, εμείς εστιάσαμε στην ήπια γνωστική εξασθένηση, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει προβλήματα με τη μνήμη, τη γλώσσα ή την κρίση. Οι παρεμβάσεις σε αυτό το στάδιο της γνωστικής εξασθένησης θα μπορούσαν να επιβραδύνουν ή να αποτρέψουν την εξέλιξη σε πιο σοβαρές μορφές άνοιας».
Η σύνθεση του μικροβιώματος ως πρώιμος δείκτης της ήπιας γνωστικής εξασθένησης
Στη μελέτη συμμετείχαν 169 συμμετέχοντες ηλικίας μεταξύ 52 και 75 ετών που χωρίστηκαν σε δύο ομάδες ανάλογα με το αν είχαν ή όχι νευρολογικά προβλήματα ή ήπια γνωστική εξασθένηση. Σε κάθε ομάδα, οι συμμετέχοντες είτε έλαβαν το προβιοτικό LGG είτε ένα εικονικό φάρμακο σε μια διπλά τυφλή, τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή διάρκειας τριών μηνών.
Οι ερευνητές επέλεξαν το συγκεκριμένο είδος από προβιοτικά επειδή προηγούμενη έρευνα είχε δείξει τις πιθανές ευεργετικές του επιδράσεις σε ζωικά μοντέλα.
Για να διερευνήσουν τα μικροβιώματα του εντέρου των συμμετεχόντων στη μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αλληλουχία γονιδίου 16S rRNA για να ταυτοποιήσουν και να συγκρίνουν βακτήρια που υπάρχουν σε δείγματα κοπράνων. Στη συνέχεια χρησιμοποίησαν την αλληλουχία ολόκληρου του γονιδιώματος για να μάθουν σχετικά με τους λειτουργικούς ρόλους των βακτηρίων που εντοπίστηκαν.
Η ανάλυση αποκάλυψε ότι τα μικρόβια στο γένος Prevotella ήταν παρόντα σε μεγαλύτερη σχετική αφθονία στους συμμετέχοντες με ήπια γνωστική εξασθένηση από ό,τι σε εκείνους που δεν είχαν γνωστική εξασθένηση.
Αυτό υποδηλώνει ότι η σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως πρώιμος δείκτης για ήπια γνωστική εξασθένηση, προσφέροντας ευκαιρίες για πρώιμες παρεμβάσεις για την επιβράδυνση της γνωστικής έκπτωσης.
Νέα προσέγγιση για την υποστήριξη της γνωστικής υγείας
Στους συμμετέχοντες που είχαν ήπια γνωστική έκπτωση και έλαβαν τα προβιοτικά LGG, η σχετική αφθονία του Prevotella μειώθηκε. Αυτή η αλλαγή συνέπεσε με βελτιωμένες γνωστικές βαθμολογίες, υποδηλώνοντας ότι η γνωστική υγεία σε ηλικιωμένους θα μπορούσε να βελτιωθεί με το χειρισμό της μικροχλωρίδας του εντέρου.
«Εντοπίζοντας συγκεκριμένες αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου που σχετίζονται με ήπια γνωστική εξασθένηση, διερευνούμε ένα νέο σύνορο στις προληπτικές στρατηγικές στη γνωστική υγεία», υπογράμμισε ο Δρ. Aljumaah και κατέληξε:
«Εάν αυτά τα ευρήματα επαναληφθούν σε μελλοντικές μελέτες, υποδηλώνουν τη σκοπιμότητα χρήσης στρατηγικών στοχευμένων στο μικροβίωμα του εντέρου, όπως τα προβιοτικά, ως μια νέα προσέγγιση για την υποστήριξη της γνωστικής υγείας».
Τώρα, οι ερευνητές εργάζονται τώρα για να κατανοήσουν τους συγκεκριμένους μηχανισμούς για το πώς μικρόβια όπως η Prevotella επηρεάζουν το έντερο με τρόπο που βελτιώνει την υγεία του εγκεφάλου.
Συγκεκριμένα, διερευνούν πώς ορισμένα μόρια που παράγονται από αυτά τα βακτήρια ρυθμίζουν τη λειτουργικότητα των νευροπροστατευτικών ορμονών που μπορούν να διασχίσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό.