Παρόλο που οι εθελοντές αιμοδότες δεν περιμένουν να ανταμειφθούν για την πράξη τους, η αιμοδοσία έχει κάποια οφέλη και για την υγεία των δοτών. Για παράδειγμα, το Irving Medical Center του Πανεπιστημίου Columbia υποστηρίζει πως η τακτική αιμοδοσία συνδέεται με χαμηλότερη αρτηριακή πίεση και χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακών προσβολών. Όμως τώρα, οι επιστήμονες αναδεικνύουν ένα ακόμη όφελος από αυτή την ευγενή πράξη, υποστηρίζοντας ότι ενδεχομένως να μειώνει και τον κίνδυνο καρκίνου του αίματος.
Ποια διατροφή σταματά την εξέλιξη ανίατου καρκίνου του αίματος – Ελπιδοφόρα μελέτη
Η τακτική αιμοδοσία προκαλεί γενετικές αλλαγές που μειώνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του αίματος
Σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Blood, οι άνθρωποι που δίνουν αίμα τακτικά είναι πιο πιθανό να έχουν γενετικές αλλαγές στο αίμα τους που θα μπορούσαν να μειώσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου. Οι ερευνητές, από το Ινστιτούτο Francis Crick, αναφέρουν ότι τα ευρήματα είναι συναρπαστικά και θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην κατανόηση του πώς και γιατί αναπτύσσονται οι καρκίνοι του αίματος.
Με την ηλικία, τα κύτταρα του σώματος -συμπεριλαμβανομένου του αίματος- αναπτύσσουν φυσικά μεταλλάξεις, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών όπως ο καρκίνος. Όταν οι άνθρωποι δίνουν αίμα, τα βλαστοκύτταρα του μυελού των οστών παράγουν νέα κύτταρα αίματος για να αντικαταστήσουν το χαμένο αίμα. Αυτό θα μπορούσε να διαμορφώσει τη γενετική ποικιλομορφία των βλαστοκυττάρων.
Πώς διεξήχθη η μελέτη για την επίδραση της αιμοδοσίας στις μεταλλάξεις του αίματος
Η μελέτη τους συνέκρινε το αίμα δύο ομάδων υγιών ανδρών δοτών σε ηλικία 60 ετών:
- η πρώτη ομάδα έδινε δώσει αίμα τρεις φορές το χρόνο για 40 χρόνια,
- η δεύτερη ομάδα είχε δώσει αίμα μόνο περίπου πέντε φορές συνολικά.
Μικρές γενετικές διαφορές που δεν συνδέονται με υψηλό κίνδυνο καρκίνου του αίματος ήταν παρούσες στους περισσότερους συμμετέχοντες της ομάδας που έδινε συχνά αίμα, αλλά επειδή οι υγιέστεροι άνθρωποι τείνουν να δίνουν αίμα, αυτό αλλοιώνει την εικόνα.
Πιο αναλυτικά, οι ερευνητές βρήκαν παρόμοιο επίπεδο φυσικών γενετικών μεταλλάξεων στο αίμα των δύο ομάδων – 217 στην ομάδα ατόμων που έδιναν συχνά αίμα και 212 στην ομάδα εκείνων που δεν έδιναν τακτικά. Αλλά ο τύπος της μετάλλαξης στα βλαστοκύτταρα ήταν ανεπαίσθητα διαφορετικός:
- στο 50% των συχνών δοτών
- στο 30% των μη τακτικών δοτών
Σύμφωνα με την ανάλυση που πραγματοποιήθηκε στο εργαστήριο, αυτή η μετάλλαξη αναπτύχθηκε με διαφορετικό τρόπο σε διαφορετικά περιβάλλοντα από άλλες μεταλλάξεις που συνδέονται με ασθένειες όπως η λευχαιμία, ένας τύπος καρκίνου του αίματος.
Προσπάθειες να αυξηθεί η συλλογή αίματος από εθελοντές μη αμειβόμενους αιμοδότες
«Είναι ένας τύπος μετάλλαξης που δεν σχετίζεται με υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης λευχαιμίας», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης Δρ. Hector Huerga Encabo. «Και όταν στα ποντίκια έγινε ένεση με αυτά τα βλαστοκύτταρα ανθρώπινου αίματος στο εργαστήριο, διαπιστώθηκε ότι τα κύτταρα ήταν αποτελεσματικά στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων, κάτι πολύ θετικό».
Οι περιορισμοί της μελέτης
Πρέπει να σημειωθεί ότι τα αποτελέσματα της έρευνας, που διεξήχθη σε συνεργασία με επιστήμονες στη Χαϊδελβέργη και με τη βοήθεια του γερμανικού κέντρου αιμοδοσίας του Ερυθρού Σταυρού, δεν αποδεικνύουν ότι η αιμοδοσία μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης πρώιμων μεταλλάξεων καρκίνου του αίματος.
«Μπορεί οι άνθρωποι που δίνουν αίμα να είναι πιο πιθανό να είναι υγιείς και αυτό αντανακλάται επίσης στους κλώνους των κυττάρων του αίματός τους», σημείωσε ο ανώτερος συγγραφέας Dominique Bonnet, επικεφαλής εργαστηρίου βλαστοκυττάρων στο Crick.
Ωστόσο, η ερευνητική ομάδα σχεδιάζει τώρα να αναλύσει το αίμα πολύ μεγαλύτερου αριθμού ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων και γυναικών, για να καταλήξει σε πιο σαφή συμπεράσματα.
Τα τρέχοντα ευρήματα είναι μια υπενθύμιση ότι μικρά καθημερινά πράγματα -όπως ο τρόπος που αλλάζει το περιβάλλον των ανθρώπων- καθώς και η ηλικία, επηρεάζουν τους ιστούς και το αίμα των ανθρώπων, αλλάζοντας τα βλαστοκύτταρα, σύμφωνα με τον Δρ. Encabo.
«Η επίδραση του υγιούς δότη»
Το NHS Blood and Transplant δήλωσε ότι η έρευνα είναι ενδιαφέρουσα, αλλά χρειάζεται περαιτέρω εργασία, επειδή οι πιο υγιείς άνθρωποι είναι πιο πιθανό να δίνουν αίμα. «Η “επίδραση του υγιούς δότη” καθιστά δύσκολη τη μελέτη της υγείας του δότη γενικά», δήλωσε η διευθύντρια ιατρικής Δρ. Lise Escourt. «Ωστόσο, το πιο σημαντικό είναι ότι οι άνθρωποι επέλεξαν να δώσουν αίμα για να βελτιώσουν την υγεία των άλλων».
Ποιοι μπορούν να δώσουν αίμα
Σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ), τα κριτήρια αιμοδοσίας ορίζονται ως εξής:
- Εάν είστε μεταξύ 18 και 65 ετών. Μπορείτε σε ειδικές περιπτώσεις και εφόσον ο ιατρός το επιτρέπει να δώσετε αίμα εάν είστε 17 ετών ή πάνω από 65.
- Ζυγίζετε πάνω από 50 κιλά. Στις περισσότερες περιπτώσεις εάν είστε κάτω από 50 κιλά, μπορεί να μην είναι ασφαλές να προσφέρετε αίμα.
- Είστε υγιείς. Το αίμα από έναν άρρωστο άνθρωπο ή κάποιον που παίρνει φάρμακα μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για αυτόν που θα το πάρει. Δεν θα μπορέσετε να προσφέρετε αίμα εάν είχατε στο παρελθόν ίκτερο ή ηπατίτιδα, ή κάποια μορφή καρκίνου, καρδιοπάθειας, επιληψία η αιμορραγική διαταραχή.
- Έχετε ασφαλή τρόπο ζωής. Πράγματα και συμπεριφορές που θεωρούνται υψηλού κινδύνου, όπως η λήψη ουσιών, πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι, τατουάζ ή piercings που έγιναν τους τελευταίους 6 μήνες. Για την δική σας ασφάλεια δεν μπορείτε να προσφέρετε αίμα εάν κάνετε πρωταθλητισμό και προετοιμάζεστε για κάποιο μεγάλο αθλητικό γεγονός ή εάν κάνετε κάποιο επικίνδυνο επάγγελμα.
- Είστε αποφασισμένοι να βοηθήσετε τους άλλους. Τόσο απλά.
Πηγές: BBC, Columbia University Irving Medical Center, Blood, ΕΚΕΑ