Την εμπειρία της από την εφαρμογή της καινοτόμου θεραπείας για τις νεοπλασίες του ήπατος περιγράφει στο Realhelath, η κυρία Αικατερίνη Μπελιά που υπεβλήθη σε ραδιοεμβολισμό από την επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Πατρών «Παναγία η Βοήθεια».
Όπως εξηγεί η κ. Μπελιά, η πρωτοποριακή αυτή τεχνική άλλαξε την πρόγνωση της νόσου και της έδωσε ελπίδα.«Ως ασθενής αλλά και γιατρός που διαγνώστηκα με χολαγγειοκαρκίνωμα, εκ του αποτελέσματος κρίνω ότι η συγκεκριμένη μέθοδος οδήγησε σε συρρίκνωση του όγκου προσφέροντάς μου τον απαραίτητο χρόνο για να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις να ανταποκριθώ σε πρώτο επίπεδο στην συστηματική χημειοθεραπεία. Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω περιόρισε την έκταση της νόσου και άλλαξε την πρόγνωση».
Η κ. Μπελιά εκφράζει ανεπιφύλακτα την ευγνωμοσύνη της προς τους συναδέλφους της και θεράποντες ιατρούς κ.κ. Κώστα Κατσάνο και Τρύφωνα Σπυριδωνίδη «Με τη θεραπευτική τους παρέμβαση καθόρισαν δραματικά την συνολική έκβαση του προβλήματος της υγείας μου. Με βαθιά εκτίμηση, εύχομαι να διευρυνθεί η χρήση αυτού του θεραπευτικού όπλου» καταλήγει η κ. Μπελιά.
Σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Πατρών που αποτελεί Κέντρο αναφοράς για τη μέθοδο, μια ακόμα περίπτωση ασθενούς, με πολύ καλά αποτελέσματα αφορά 78χρονο με ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, που υπεβλήθη σε ραδιοεμβολισμό ΔΕ λοβού και τετράπλευρου λοβού του ήπατος. Μετά από τρεισήμισι χρόνια, η νόσος έχει καταστραφεί πλήρως και δεν υπάρχει τοπική ή άλλη υποτροπή ενώ παρουσιάζει σημαντική υπερτροφία του ΑΡ λοβού.
Πώς εφαρμόζεται η μέθοδος του ραδιοεμβολισμού
Η μέθοδος εφαρμόζεται σε πρωτοπαθή νεοπλάσματα του ήπατος και σε μεταστατική νόσο εντοπισμένη κυρίως στο ήπαρ, όταν η νόσος είναι ανεγχείρητη ή δεν ανταποκρίνεται στην συστηματική θεραπεία. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο ασθενής να έχει καλή ηπατική λειτουργία και προσδόκιμο επιβίωσης πάνω από 3 μήνες. Σε κάποιες περιπτώσεις ο όγκος μετά την θεραπεία μπορεί να συρρικνωθεί και να καταστεί χειρουργήσιμος. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν μονοθεραπεία (συνήθως σε ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα) είτε συνδυαστικά με χημειοθεραπευτικά σχήματα, η και τις άλλες τοπο-περιοχικές θεραπείες.
Η θεραπεία ανάλογα με το περιστατικό μπορεί να επαναληφθεί αργότερα σε άλλες περιοχές του ήπατος ή και στην ίδια θέση σε περιπτώσεις υποτροπής.Η πραγματοποίηση της μεθόδου γίνεται στα τμήματα Αγγειογραφίας-Επεμβατικής Ακτινολογίας, με την συνεργασία των τμημάτων Πυρηνικής Ιατρικής και Ιατρικής Φυσικής, την υποστήριξη των χειρουργικών και ογκολογικών κλινικών, και χωρίζεται σε 2 φάσεις.
Στην πρώτη φάση (σχεδιασμός/work-up) γίνεται καθετηριασμός-αγγειογραφία, για την χαρτογράφηση των ηπατικών αρτηριών, την αναγνώριση των αγγείων που αρδεύουν τον η τους όγκους/στόχους και την προσπελασιμότητά τους. Μόλις γίνει επιλογή των αγγείων άρδευσης του όγκου χορηγείται ενδαρτηριακά ραδιοφάρμακο προσομοιωτής (Τc99m-MAA) και ο ασθενής υποβάλλεται σε σπινθηρογράφημα, ώστε να πιστοποιηθεί η σωστή κατανομή του ραδιοφαρμάκου στον όγκο και να αποκλεισθεί διαφυγή στον πνεύμονα και γαστρεντερικό σύστημα.
Κατόπιν μέσω δοσιμετρικών αλγορίθμων, των σωματομετρικών στοιχείων, της ογκομέτρησης των τμημάτων του ήπατος και του όγκου, υπολογίζεται η δόση που πρέπει να χορηγηθεί. Στην δεύτερη φάση (κανονική θεραπεία) που πραγματοποιείται έως 2 εβδομάδες μετά τον σχεδιασμό, επαναλαμβάνεται ο καθετηριασμός-αγγειογραφία με την τοποθέτηση του μικροκαθετήρα στις θέσεις που επιλέχθηκαν στην φάση του σχεδιασμού, και ξεκινά η διαδικασία χορήγησης της προετοιμασμένης δόσης όσο γίνεται πιο αργά μέσω ειδικής συσκευής, ώστε μέσω της αιματικής ροής να επιτευχθεί ομοιογενής κατανομή των ραδιενεργών μικρόσφαιρων στις θέσεις-στόχους.
Πρέπει να επισημανθεί ότι οι ραδιενεργές μικρόσφαιρες έχουν μέγεθος της τάξης των 30 μm, χορηγούνται μέσω του μικροκαθετήρα, μεταφέρονται με την αιματική ροή και σφηνώνουν στα προ-τριχοειδικά αρτηριόλια, και διασπείρονται στην μεγαλύτερη έκταση του όγκου.
Παρ’ ότι υπάρχει μια μικρού βαθμού εμβολική-ισχαιμική δράση στον όγκο, η κύρια δράση τους επιτυγχάνεται μέσω της ακτινοβολίας που εκπέμπεται από το 90Υ. Το 90Υ εκπέμπει υψηλής ενέργειας ακτινοβολία-β (ηλεκτρόνια) με μέση εμβέλεια δράσης στους ιστούς 2,5 mm και μέγιστη 11 mm. Ο χρόνος υποδιπλασιασμού του 90Υ είναι 2,7 ημέρες, έτσι το 94% της θεραπευτικής δράσης της ακτινοβολίας αποδίδεται στις πρώτες 11 ημέρες.
Μετά την ολοκλήρωση της χορήγησης ο ασθενής νοσηλεύεται για 1 ημέρα, συνήθως γίνεται νέα σπινθηρογραφική απεικόνιση για επιβεβαίωση της κατανομής των μικρόσφαιρων αλλά και για δοσιμετρικές μελέτες πρόγνωσης.Την επόμενη μέρα παίρνει εξιτήριο με οδηγίες.
Η μέθοδος ενδέχεται να προκαλέσει ήπιες παρενέργειες όπως, αίσθημα κόπωσης που είναι η συχνότερη, ναυτία, κοιλιακό άλγος που αντιμετωπίζονται όμως φαρμακευτικά, είναι παροδικές και ο ασθενής επιστρέφει σύντομα στην καθημερινότητά του. Το ποσοστό σημαντικών παρενεργειών (έλκη, αποστήματα, επιβάρυνση της ηπατικής λειτουργίας) είναι μικρό.
Η μέθοδος κυρίως απευθύνεται σε ασθενείς με ανεγχείρητους πρωτοπαθείς όγκους του ήπατος και μεταστατική νόσο στο ήπαρ.