Η υψηλότερη συχνότητα διάγνωσης άγχους και ψυχοσωματικών προβλημάτων στις γυναίκες μπορεί να δυσκολέψει την παροχή κατάλληλης ιατρικής φροντίδας. Πώς να πάρετε τις απαντήσεις που πρέπει;
Αιώνες πριν, όταν οι γυναίκες παραπονιούνταν για δυσκολία στον ύπνο, ευερεθιστότητα ή άλλα προβλήματα, τα φυσικά τους συμπτώματα συχνά αγνοούνταν και αποδίδονταν σε «υστερία», μια κατάσταση που οι γιατροί πίστευαν ότι προκαλείται από τη μήτρα που μετακινείται στο σώμα.
Πόνος στο στήθος: 5 περιπτώσεις που δεν οφείλεται σε πρόβλημα με την καρδιά σας
Σήμερα, η υστερία δεν χρησιμοποιείται πια ως διάγνωση, αλλά οι γυναίκες έχουν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες από τους άνδρες να διαγνωστούν με αγχώδη διαταραχή, σύμφωνα με ανασκόπηση του 2016 που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Brain and Behavior.
Συμπτώματα από άγχος ή ενδείξεις για πάθηση;
Οι αιτίες είναι πολύπλοκες, αλλά ένα είναι σίγουρο: Οι γυναίκες μπορεί να δυσκολεύονται να λάβουν έγκαιρη διάγνωση για προβλήματα υγείας, όπως η υπνική άπνοια, τα προβλήματα θυρεοειδούς και ορισμένες καρδιακές παθήσεις, εάν τα συμπτώματά τους αποδίδονται λανθασμένα στο άγχος.
Ο εντοπισμός της πηγής των συμπτωμάτων είναι κρίσιμος, λένε οι ειδικοί, προσθέτοντας ότι οι γυναίκες δεν πρέπει να διστάζουν να κάνουν ερωτήσεις και να διεκδικούν.
«Οι γυναίκες συχνά εμφανίζουν σωματικά συμπτώματα, όπως ταχυκαρδία, μυϊκή ένταση ή διάρροια», δήλωσε στην Washington Post η Stacy Doumas, ψυχίατρος και επικεφαλής του τμήματος ψυχιατρικής στο Jersey Shore University Medical Center.
Αυτό μπορεί να δυσκολέψει τον προσδιορισμό του εάν τα συμπτώματα προκαλούνται από άγχος, κάποια άλλη ιατρική κατάσταση ή και τα δύο, πρόσθεσε η Doumas. «Είναι δύσκολο για τις γυναίκες ασθενείς αλλά και για τους γιατρούς που προσπαθούν να το καταλάβουν», δήλωσε.
Είστε «θύμα του άγχους» σας; Πώς να το σταματήσετε και να αυτοθεραπευτείτε
Παράγοντες πίσω από τα ποσοστά άγχους
Εάν το άγχος επηρεάζει την καθημερινή σας ζωή, εμφανίζεται πολύ συχνά ή είναι έντονο, μπορεί να πάσχετε από γενικευμένη αγχώδη διαταραχή ή άλλη αγχώδη διαταραχή, δήλωσε η Doumas. Η γενικευμένη αγχώδη διαταραχή επηρεάζει το 3,4% των γυναικών και το 1,9% των ανδρών, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας των ΗΠΑ.
Μια τέτοια διάγνωση απαιτεί την παρουσία συμπτωμάτων, όπως υπερβολική ανησυχία, δυσκολία στον ύπνο, δυσκολία συγκέντρωσης, ανησυχία και κόπωση, για έξι μήνες, σύμφωνα με τη Meitra Doty, ψυχίατρο και διευθύντρια στο University of Texas Southwestern Medical Center.
Το άγχος μπορεί επίσης να παρουσιαστεί με φυσικά συμπτώματα, όπως διάρροια, μουδιάσματα ή μυρμήγκιασμα, μυϊκή ένταση, ταχυκαρδία, ζαλάδα και ημικρανίες, τα οποία μπορεί επίσης να είναι συμπτώματα άλλων παθήσεων.
Οι ορμόνες, όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη, μπορεί να παίζουν ρόλο στο άγχος, δήλωσε η Lily Brown, κλινική ψυχολόγος και διευθύντρια του Center for the Treatment and Study of Anxiety στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια. Τα ποσοστά των αγχωδών διαταραχών αυξάνονται κατά την έναρξη της εμμηνόρροιας στην εφηβεία, πρόσθεσε.
Κοινωνικοί και πολιτισμικοί παράγοντες επηρεάζουν επίσης, δήλωσε η Christine Crawford, επίκουρη καθηγήτρια ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης.
«Υπάρχει μεγάλη πίεση στις γυναίκες στη σημερινή κοινωνία», ανέφερε. «Είναι πιο πιθανό να βιώσουν άγχος λόγω του βάρους που σηκώνουν στον επαγγελματικό, ακαδημαϊκό και κοινωνικό τους χώρο, καθώς και στο σπίτι με την οικογένειά τους».
Οι γυναίκες αναφέρουν επίσης υψηλότερα ποσοστά παιδικού τραύματος, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής κακοποίησης, σε σύγκριση με τους άνδρες, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης αγχώδους διαταραχής αργότερα στη ζωή, σύμφωνα με τη Sohye Kim, ψυχίατρο και προέδρου της ειδικής ομάδας για την ψυχική υγεία των γυναικών στην Anxiety and Depression Association of America.
Υπάρχει επίσης προκατάληψη στην αυτοαναφορά, καθώς οι άνδρες είναι λιγότερο πιθανό να αναφέρουν το άγχος τους από τις γυναίκες. Παρ’ όλα αυτά, τα ποσοστά άγχους παραμένουν υψηλότερα στις γυναίκες, ακόμα και όταν λαμβάνεται υπόψη αυτή η προκατάληψη.
Τα πρώτα παιδιά και τα μοναχοπαίδια κινδυνεύουν έως και 48% από δύο κοινά προβλήματα – Ποια είναι
Ιατρική προκατάληψη
Μια μικρή μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Progress in Cardiovascular Nursing διαπίστωσε ότι οι γυναίκες με συμπτώματα στεφανιαίας νόσου συχνά διαγιγνώσκονταν λανθασμένα μέχρι να υποστούν καρδιακή προσβολή, κάποιες ανέφεραν ότι οι γιατροί απέδιδαν τα συμπτώματά τους σε νευρικότητα και άγχος.
Άλλες παθήσεις, όπως η άπνοια ύπνου και η ενδομητρίωση, συχνά παραμένουν αδιάγνωστες ή αποδίδονται στο άγχος.
Πώς να πάρετε τις απαντήσεις
Ακολουθούν ορισμένες συμβουλές για να ξεκαθαρίσετε εάν τα προβλήματά σας προκαλούνται από άγχος ή από κάτι άλλο.
1. Επισκεφτείτε γιατρό μετά από τέσσερις εβδομάδες νέων συμπτωμάτων
Η Doty προτείνει να κλείσετε ραντεβού με γιατρό εάν έχετε νέα ή ανησυχητικά συμπτώματα για τέσσερις εβδομάδες, ανεξάρτητα από το αν έχετε ήδη διάγνωση αγχώδους διαταραχής. «Υπάρχουν [εξετάσεις] που μπορούν να γίνουν γρήγορα για να αποκλείσουν άλλα προβλήματα», δήλωσε.
Για παράδειγμα, εξετάσεις αίματος για την καρδιά ή ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα μπορούν να αποκλείσουν ένα καρδιακό πρόβλημα, ενώ μια μαγνητική τομογραφία μπορεί να αποκλείσει μια νευρολογική πάθηση.
2. Εμπιστευτείτε το ένστικτό σας
«Προστατεύστε τον εαυτό σας όταν παρατηρείτε αλλαγή στην υγεία σας», δήλωσε η Doumas. Εάν το άγχος σας φαίνεται διαφορετικό από το παρελθόν, «αξίζει σίγουρα να ζητήσετε πλήρη ιατρικό έλεγχο πριν πείτε ότι είναι απλώς άγχος», πρόσθεσε.
Ταχυκαρδία: Πότε είναι επικίνδυνη και χρειάζεστε ιατρική βοήθεια σύμφωνα με ειδικό
3. Κρατήστε ημερολόγιο
Επειδή μπορεί να είναι δύσκολο να διαπιστώσετε εάν ορισμένα συμπτώματα οφείλονται στο άγχος ή σε άλλη ιατρική αιτία, συχνά είναι χρήσιμο να παρακολουθείτε τα συμπτώματά σας, δήλωσε η Carolyn Ponting, κλινική ψυχολόγος και ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Σαν Φρανσίσκο.
«Μπορεί να βοηθήσει το να παρακολουθείτε πότε ξεκινούν και σταματούν τα φυσιολογικά συμπτώματα», είπε. «Εμφανίζεται ταχυκαρδία ή δυσκολία στην αναπνοή σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, ως απάντηση σε κάποιον στρεσογόνο παράγοντα, ή είναι εντελώς απρόβλεπτα;»
4. Μοιραστείτε το οικογενειακό σας ιστορικό.
Η Ponting προτείνει επίσης να μοιράζεστε το οικογενειακό σας ιστορικό με τον γιατρό σας. Αυτό μπορεί να δείξει εάν διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο για ορισμένες ιατρικές καταστάσεις. Για παράδειγμα, εάν τα συμπτώματά σας είναι κυρίως γαστρεντερικά, θα ήταν χρήσιμο να γνωρίζει ο γιατρός σας εάν ένας αδελφός ή γονέας σας έχει κοιλιοκάκη. Ή, εάν έχετε αίσθημα παλμών στην καρδιά, θα ήταν καλό να μοιραστείτε αν οι γονείς, τα αδέλφια ή τα παιδιά σας έχουν καρδιοπάθεια.
5. Μην φοβάστε να κάνετε ερωτήσεις.
Είναι ευθύνη του γιατρού να διαπιστώσει τι σας συμβαίνει, αλλά μπορείτε να είστε διεκδικητικές και να υπερασπιστείτε τον εαυτό σας, δήλωσε η Jill Stoddard, κλινική ψυχολόγος και ιδρύτρια του ιδιωτικού Κέντρου Διαχείρισης Άγχους και Στρες στο Σαν Ντιέγκο.
Εάν νιώθετε ότι ο γιατρός σας δεν απαντά στις ερωτήσεις σας ή δεν παίρνει στα σοβαρά τις ανησυχίες σας, η Stoddard συνιστά να ζητήσετε μια δεύτερη γνώμη.
Το αιθέριο έλαιο των Βίκινγκς που μειώνει το άγχος, βελτιώνει τη διάθεση και ενισχύει τη μνήμη
6. Εξετάστε την περίπτωση να δείτε έναν θεραπευτή αν αποκλειστούν ιατρικές αιτίες
«Η θεραπεία δεν βοηθά απαραίτητα σε κάθε ψυχιατρική διαταραχή, αλλά το άγχος είναι μία από αυτές στις οποίες βοηθά σημαντικά, όπως και η φαρμακευτική αγωγή», δήλωσε η Doty. «Δεν βλάπτει ποτέ να ζητήσετε μια αξιολόγηση από έναν θεραπευτή».